Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KÜBRA ÖKMEN
Danışman: SATICI BURHAN
Özet:ÖZET Kafe sektöründeki kahve mekanlarında renk çok güçlü bir etkiye sahiptir. Rengin yiyecek tercihleri ve mekân tercihleri üzerinde önemli etkiye sahiptir. İnsanlar farklı yiyecekleri farklı renklerle ilişkilendirmektedirler. Bu algı değiştiğinde, genellikle müşterinin o yiyeceğin tadı nasıl olması gerektiği konusundaki algısı üzerinde bir etkisi olmaktadır. Bu çalışmanın amacı; analitik ve eleştirel bir bakış açısı yakalanarak rengin, mekân ve yiyecek tercihi üzerinden insan psikolojisine etkisinin değerlendirilmesidir. Araştırma konusu ile; rengin insanların hayatlarındaki yeri, anlamı ve değeri incelenmeye çalışılmıştır. Edinilen bilgilerin günlük hayatımıza etkilerini tespit etmek için renklerin en verimli ve en doğru biçimde kullanılması, mekanlara ve ürünlere uygulanacağı düşünülmektedir. Bu çalışma İstanbul’da belirlenen, kahve servisi yapan üçüncü nesil kahve mekanlarında uygulanmıştır. Araştırma nicel bir çalışma olup ilişkisel tarama modeli esas alınmıştır. Verilerin analizinde tamamlayıcı istatistikler yapılmıştır. Program aracılığı ile veriler analiz edilerek bölgesel yorumlar ve bölgeler arası kıyaslamalar yapılmıştır. Araştırmada katılımcıların; çok değişkenli renk tercihlerinin var olduğu, ürün renklerinde yeşil ve beyaz tonları tercih ettikleri, bazı bölgelerdeki katılımcıların mekanlara göre renk tercihlerinin ön planda olduğu, mekanların haftalık ve aylık dilimlerde ziyaret edildikleri, renkler açısından, kırmızı renk heyecanı, yeşil renk güveni, sarı renk depresyonu, mor renk kasveti, pembe renk neşeyi, güven, yaratıcılık ve heyecanı, kahverengi, kasveti, beyaz renk, güveni, siyah renk, hüzünü ve gri renk, kasveti çağrıştırdığı ve bunların kuramlarla genellikle örtüştüğü sonucuna varılmıştır. Anahtar Kelimeler: Işık, mekân, kullanıcı psikolojisi, renk. v ABSTRACT Color has a very strong influence on cafes in the cafe area. Color has a significant impact on food preferences and room preferences. People associate different foods with different colors. When this perception changes, it often has an impact on the customer’s perception of how the food should taste. The aim of this study is; It is the assessment of the effect of color on human psychology through space and food preferences by capturing an analytical and critical perspective. With the research subject; The place, meaning and value of color in people’s lives have been studied. Colors are believed to be used in the most efficient and correct way to determine the impact of the information collected on our daily lives, and they are applied to spaces and products. This study was applied to third generation coffee shops serving coffee in Istanbul. The research is a quantitative study based on the relational screening model. An Excel program was used to analyze the data. By analyzing the data under the program, regional interpretations and interregional comparisons were made. Participants in research; There are multivariate color preferences, they prefer green and white tones in product colors, the color preferences of the participants in some regions are in the foreground according to the location, the locations are visited weekly and monthly, in terms of colors, red color excitement, green color confidence, yellow color depression, It was concluded that purple color induces gloom, pink joy of color, self-confidence, creativity and excitement, brown, gloom, white color, self-confidence, black color, sadness and gray color, and these generally agree with the theories. Keywords: Color, light, space, user psychology. İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER . i ÖZET . iv ABSTRACT . v TEŞEKKÜR . vi ŞEKİLLER DİZİNİ . vii TABLOLAR DİZİNİ . viii 1. GİRİŞ. 1 2. LİTERATÜR ÖZETİ . 5 3. IŞIK VE RENK KAVRAMI . 10 3. 1. Işık Kavramı . 10 3. 1. 1. Işığın Tanımı . 10 3. 1. 2. Işığın Etkileri . 10 3. 1. 3. Lambalar ve Aydınlatma . 12 3. 1. 4. Dolaylı Işık Dolaylı Renk . 12 3. 1. 5. Yüzeyler . 13 3. 2. Renk kavram . 14 3. 2. 1. Renklerin Öğeleri . 15 3. 2. 2. Renk Çemberi . 17 3. 2. 3. Renk Sistemleri . 20 3. 2. 4. Renklerin Armonisi . 21 3. 2. 4. 1. Monokromatik Renklerle Armoni . 22 3. 2. 4. 2. Benzer Renklerle Armoni . 22 3. 2. 4. 3. Tamamlayıcı Renkler . 22 3. 2. 4. 4. Üç Renk Armonisi . 23 3. 2. 4. 5. Çapraz Tamamlayıcı Renkler . 23 3. 2. 4. 6. Dört Renk Armonisi . 23 3. 2. 4. 7. Sıcak ve Soğuk Renkler . 24 3. 2. 5. Renk Anlamları . 25 3. 2. 5. 1. Kırmızı . 26 3. 2. 5. 2. Mavi . 27 3. 2. 5. 3. Sarı . 27 3. 2. 5. 4. Yeşil . 27 3. 2. 5. 5. Menekşe . 28 3. 2. 5. 6. Turuncu . 28 3. 2. 5. 7. Pembe . 28 3. 2. 5. 8. Gri . 29 3. 2. 5. 9. Siyah . 29 3. 2. 5. 10. Beyaz . 29 3. 2. 5. 11. Kahverengi . 30 3. 2. 6. Renk Tercihleri . 30 3. 2. 7. Renklerin Mekan Algısına Etkileri . 31 3. 3. Renklerin Psikolojik Etkileri . 32 3. 3. 1. Kırmızı . 32 3. 3. 1. 1. Dekorasyondaki Etkileri . 33 ii 3. 3. 1. 2. Simgesel Etkileri . 33 3. 3. 1. 3. Kırmızı Rengin Psikolojik Etkileri . 33 3. 3. 1. 4. Kırmızının İş Yaşamındaki Önemi . 34 3. 3. 2. Yeşil . 34 3. 3. 2. 1. Yeşil Rengin Dekorasyondaki Etkileri . 35 3. 3. 2. 2. Yeşil Rengin Simgeleri . 35 3. 3. 2. 3. Yeşil Rengin Psikolojik Etkileri . 35 3. 3. 2. 4. Yeşilin İş Yaşamındaki Önemi . 36 3. 3. 3. Turuncu . 36 3. 3. 3. 1. Turuncunun Dekorasyondaki Etkileri . 37 3. 3. 3. 2. Turuncu Rengin Simgeleri . 37 3. 3. 3. 3. Turuncu Rengin Psikolojik Etkileri . 37 3. 3. 3. 4. Turuncunun İş Yaşamındaki Önemi . 38 3. 3. 4. Siyah . 38 3. 3. 4. 1. Siyah Rengin Dekorasyondaki Yeri . 39 3. 3. 4. 2. Siyah Rengin Simgeleri . 39 3. 3. 4. 3. Siyah Rengin Psikolojik Etkileri . 39 3. 3. 4. 4. Siyahın İş Yaşamındaki Önemi . 40 3. 3. 5. Mavi . 40 3. 3. 5. 1. Mavinin Dekorasyondaki Etkileri . 41 3. 3. 5. 2. Rengin Simgeleri . 41 3. 3. 5. 3. Mavi Rengin Psikolojik Etkileri . 42 3. 3. 5. 4. Mavinin İş Yaşamındaki Önemi . 42 3. 3. 6. Sarı . 42 3. 3. 6. 1. Sarı Rengin Dekorasyondaki Yeri . 43 3. 3. 6. 2. Sarı Rengin Simgeleri . 43 3. 3. 6. 3. Sarı Rengin Psikolojik Etkileri . 43 3. 3. 6. 4. Sarının İş Yaşamındaki Önemi . 44 3. 3. 7. Pembe . 45 3. 3. 7. 1. Pembenin Dekorasyondaki Etkileri . 45 3. 3. 7. 2. Pembe Rengin Simgeleri . 45 3. 3. 7. 3. Pembe Rengin Psikolojik Etkileri . 45 3. 3. 8. Kahverengi . 46 3. 3. 8. 1. Kahverenginin Dekorasyondaki Etkileri . 47 3. 3. 8. 2. Kahverenginin Simgeleri . 48 3. 3. 8. 3. Kahverenginin Psikolojik Etkileri . 48 3. 3. 8. 4. Kahverenginin İş Yaşamındaki Önemi . 49 3. 3. 9. Beyaz . 49 3. 3. 9. 1. Beyazın Dekorasyondaki Etkileri . 50 3. 3. 9. 2. Beyaz Rengin Simgeleri . 50 3. 3. 9. 3. Beyaz Rengin Psikolojik Etkileri . 50 3. 3. 9. 4. Beyazın İş Yaşamındaki Önemi . 51 4. MEKAN VE KULLANICI ETKİSİ . 52 4. 1. Mekan Tanımı . 52 4. 2. Renklerin Mekan Algısına Etkisi . 53 4. 3. Kullanıcı Mekan İlişkisi . 55 5. YÖNTEM . 58 5. 1. Çalışmanın Amacı . 58 5. 2. Araştırma Modeli . 58 iii 5. 3. Verilerin Toplanması ve Analizi . 58 6. ARAŞTIRMA BULGULARI . 62 5. SONUÇ VE ÖNERİLER . 69 KAYNAKLAR . 73 ÖZGEÇMİŞ . 79