Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUSTAFA HAYDAR ÖZTÜRK
Danışman: ÖZORAL BAŞAK
Özet:Özet Uluslararası sistemde devletler varlıklarını idame ettirebilmek için sürekli bir mücadele içindedirler. Bu mücadele maddi unsurlara sahip olmayı gerekmektedir ve bu rekabet, sınırlı kaynaklar üzerinde yapılan bir mücadele haline gelmektedir. Bu da enerji arzını, tedariğini ve ulaşımını modern zamanların en önemli güvenlik sorunlarından biri haline getirmiştir. Sanayileşmeyle birlikte günümüze kadar, ön plana çıkan ve stratejik öneme sahip olan enerji kaynaklarından biri de petroldür. Modern zamanda petrole duyulan bağımlılığın her alanda artması, ülkelerin petrol konularında hassasiyetini arttırmaktadır. Bu hassasiyetin artışı da petrolü stratejik bir meta haline getirmiş ve her ülke için petrol arzını güvence altına almak ulusal çıkar haline gelmiştir. Böylelikle petrol, uluslararası çıkar çatışmalarının başlıca sebebi olmaktadır. Bu çatışma ortamı, ülkelerin güvenlik stratejileri belirlenirken petrolün önemini arttırmaktadır. Çalışmada, örnek olay araştırması ile İkinci Dünya Savaşı’nda petrolün önemi incelendi. Bu örnek bize ülkelerin kendi çıkarlarını maksimize etmek adına, dünyanın gördüğü en korkunç olaylara sebep olabileceğini göstermiştir. Buna benzer örnekler bize, petrolün bir enerji kaynağı maden olmaktan çok öte, aynı zamanda uluslararası politikaların belirlenmesinde önemli yeri olduğunu ve öngörülebilen uzun bir gelecekte de bu önemini koruyacağını göstermektedir. Anahtar Kelimeler: İkinci Dünya Savaşı, Güvenlik Stratejisi, Petrol, Enerji Abstract States are in a perpetual struggle to maintain their sovereignty in the international system. This struggle necessitates possessing certain assets where it turns into a battle over limited resources. Consequently, the increased demand, supply, and transportation of energy sources became the most significant security issue in modern times. Among all others, oil became one of the top resources in demand and strategic importance. Dependency on oil increases the sensitivity of international politics in modern times and made oil a strategic asset was securing the oil demand became one of the top missions for the interest of states. So, this conflict area over oil increased its role in security strategies. In order to put theory in perspective and reflect on the practical state affairs, we take the Second World War as an example. This example showed us how far states go in order to maximize their interest, to the extend causing the world’s most devastating events. Similar examples to date showed us the importance of oil is way beyond being a source of energy, it is also an asset that shapes World politics in the prospective future. Keywords: Security Strategies, Oil, Energy, Second World War İÇİNDEKİLER Özet . iii Abstract . iv ÖNSÖZ……………………………………………………………………. ………. v GRAFİKLER LİSTESİ. vi KISALTMALAR. vii GİRİŞ . 11 1. GÜVENLİK VE ENERJİ. 14 1. 1. Ulusal Güvenlik ve Enerji . 19 1. 1. 1. Ulusal Güvenlik Ve Üretici Ülkeler . 22 1. 1. 2. Ulusal Güvenlik ve Tüketici Ülkeler . 23 1. 1. 3. Ulusal Güvenlik Ve Transit Ülkeler . 24 1. 2. Uluslararası Güvenlik ve Enerji . 25 1. 2. 1. Uluslararası Güvenlik ve Üretici Ülkeler . 31 1. 2. 2. Uluslararası Güvenlik ve Tüketici Ülkeler . 34 1. 2. 3. Uluslararası Güvenlik ve Transit Ülkeler . 37 2. PETROL . 40 2. 1. Petrolün Enerji Kaynakları İçindeki Rolü ve Tanımlanması . 40 2. 2. Petrolün Farklı Alanlarda Kullanımı Ve Etkileri . 46 2. 3. Petrolün Ekonomik Etkisi . 47 2. 4. Petrol Ülkeleri Ve OPEC . 49 2. 4. 1. Amerika . 49 2. 4. 2. Rusya . 52 2. 4. 3. Çin. 55 2. 4. 4. İran . 57 2. 4. 5. Suudi Arabistan ve OPEC . 58 2. 4. 6. Hazar Bölgesi Ülkeleri . 61 3. İKİNCİ DÜNYA SAVAŞI’INDA PETROLÜN ÖNEMİ. 64 3. 1. Savaş ve Petrol . 64 3. 2. İki Dünya Savaşı Arasındaki Genel Durum. 67 3. 3. Kafkasya Cephesi . 68 3. 4. Müttefik Devletlerin Planları ve Bombalamaları. 71 3. 5. Almanya’nın Kayıpları . 73 3. 6. Bombalamaların Petrol Arzına Etkisi . 74 3. 7. Fischer-Tropsch Süreci . 75 3. 8. Sentetik Yakıt Endüstrisinin Yıkılması . 79 SONUÇ. 80 KAYNAKÇA . 83