Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MUHAMMET TAHMAZ
Danışman: ÖZ SABRİ
Özet:Fındık sektörü için 400 bin ailenin çalıştığı ve yaklaşık 2 milyon kişinin günlük geçim kaynağı fındığa bağlı olan Türkiye'nin Karadeniz bölgesinde fındık üretimi önemli bir geçim kaynağıdır. Uzun yıllardır Türkiye'de üretilen Fındık, halen konvansiyonel bir ihraç ürünü olup ülke ekonomisine büyük katkı sağlamaktadır. Türkiye, fındık üreten ülkeler arasında tarla, üretim ve ihracatta ilk sırada yer da birim alan veriminde diğer ülkelerin gerisindedir. Fındık üretimi yıldan yıla dalgalanmakla birlikte kontrolsüz bir şekilde genişleyen üretim alanları nedeniyle artmaktadır. Türk fındığı dünya pazarlarında oldukça rekabetçi olarak bilinmektedir. Türkiye'nin dünya fındık piyasalarında rekabet gücü son yıllarda azalmaktadır. Bazı yıllarda Gürcistan ve Azerbaycan gibi yeni tedarikçi devletlerin Türkiye'ye göre karşılaştırmalı avantajları olabilmektedir. Bu çalışmanın amacı fındığın sanayideki rolü ve Türkiye’ye kazandırdığı katma değer incelemektir. Çalışma kapsamında fındık sektörünün SWOT ve PESTEL analizi yapılmaktadır. Fındık üretiminde ilk sırada olan Türkiye, Ferrero’nun ürünlerine gerekli değeri vermediğini ve emeklerinin karşılığını alamadığını düşünmektedir. Öte yandan Ferrero ise üzerine düşeni yaptığını ve serbest piyasa ekonomisinin gereğini yerine getirdiğini ifade etmektedir. Hem üretici konumundaki Türkiye, hem de alıcı konumundaki Ferrero bu zorunlu bağımlılıktan tam olarak hoşnut olmasa da şuanda bu ticaret iki tarafın da ihtiyacını karşıladığı için bu ticareti sürdürmektedirler. SWOT analizi sonucunda güçlü yönler; Ülkedeki ekolojik yapı ve ürün çeşitliliği ve Bölgesel konum ve lojistik avantajlardır. Zayıf yönler; Arazinin çok parçalı, işletmelerin küçük olması veGirdi maliyetlerinin yüksek olmasıdır. Fırsatlar; Teşvik, hibe, kredi ve diğer desteklerdeki artışlar ve Arazi toplulaştırmadaki faaliyetlerde/ çalışmalarda artıştır. Tehditler; Tarım politikalarında sürekliliğin olmaması ve toprak kaynaklardaki hızlı kirlenme ve doğal kaynaklar üzerindeki artan baskıdır. PESTEL analizi sonucunda Politik; Tarım politikalarının sürekli istikrarlı olmaması ve AB tarafından kendi üreticilerini koruma amacıyla alımları zorlaştıran engeller geliştirilmesidir. Ekonomik; Dövizdeki anlık değişikliklerin planlama yapmayı zorlaştırması, dövizin artması ile maliyetlerin yükselmesi ve bölgedeki kişi başına gelir seviyesindeki düşüklüktür. Sosyal; Bölgeden batıya göçteki süreklilik ve Çiftçiliğe meslek olarak itibar gösterilmemesidir. Teknolojik; Tarım 4.0, Gıda 4.0 uygulamalarının gelişmesi ve Ar-Ge çalışmaları amacıyla kamu ve üniversitelerde altyapının hazır bulunmasıdır. Yasal; Kayıtdışılığın ve mevzuata uygun olmayan üretimdeki yaygınlık ve Yatırım, Üretim, Ar-Ge, İhracatı destekleyen mevzuatların yerleşik olmasıdır. Çevresel; İklim değişikliği ve kuraklığın tarımsal üretimdeki verimde düşüşe neden olması ve Su kaynaklarındaki verimsiz kullanımdır.Anahtar Kelimeler: Fındık, Fındık Sektörü, Sanayi, SWOT analizi, PESTEL analizi.