Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: VEYSEL FERUZ FIRAT
Danışman: SURİ LEYLA
Özet:ÖZET Bu çalışma, İki bölüm olarak ele alınmış olup, ilk bölümde ulaştırma sistemlerinin genel olarak türel dağılıma göre tanımlamaları yapılmış ve küresel anlamda ulaştırma sistemleri hakkında günümüzde yapılan faaliyetler ve gelecek projeksiyonları hakkında ki çalışmalardan bahsedilmiştir. İkinci bölümde İstanbul’daki turizm araçları ile ilgili mevcut durum bilgileri verilmiş, geleceğe yönelik deniz turizm araçları için yapılan modelleme ve yatırım programı açıklanmıştır. Bu çalışmada, İstanbul’daki deniz turizm araçlarına ilişkin olarak gelecekte gereksinim duyulması öngörülen kıyı yapılarının büyüklüklerini belirlemek amacıyla, İstanbul sınırları içerisinde yer alan deniz turizm araçlarının sayılarını tahmin etmek üzere geliştirilen “Talep Tahmin Modeli” açıklanmıştır. Çalışmanın amacı; geleceğe yönelik olarak tekne talebinin ve bu teknelerin gereksinim duyacakları kıyı yapılarının belirlenmesi ve gerekli arzın öngörülen projeye uygun olacak şekilde önceden oluşturulması ile İstanbul kıyı kullanım alanının düzenli planlanmasını sağlamaktır. Çalışma alanı İstanbul sınırları içerisinde bulunan kıyılar, göller ve derelerdir. Çalışma deniz turizm araçlarını (motorlu yat, yelkenli, gez-tenezzüh teknesi, sandal) kapsamaktadır. Çalışma kapsamında yer alan tekneler ve kıyı yapılarının mevcut envanteri tespit edilerek, 2040 yılına kadar deniz turizm araçlarının sayısındaki değişimler için regresyon analizi yöntemi ile model önerisi yapılmış, deniz turizm tesisleri için gelecek projeksiyonları ve yatırım programı öngörülmüştür. Bu kapsamda ilk kez İstanbul’u kapsayacak şekilde İstanbul kıyılarında helikopter ile havadan görüntüleme yapılmış, İstanbul’da bulunan tüm tekneler türlerine göre ayrılarak sayılmıştır. Dolayısı ile geleceğe yönelik deniz turizmi tesislerinin planlanması için yapılmış olan bu çalışma özgün bir model özelliği taşımaktadır. Anahtar Kelimeler: Deniz turizmi, deniz turizm araçları, deniz ulaştırma ve işletme, kıyı yapıları, modelleme, parklanma, planlama, sürdürülebilirlik, türel dağılım, ulaştırma. ABSTRACT This work, It is considered as two sections, in the first section, transportation systems are defined according to the general distribution, and studies on today's activities and future projections about transportation systems in the global sense are mentioned. In the second section, current status information about tourism vehicles in Istanbul is given, modeling and investment program for future marine tourism vehicles are explained. In this study, the "Demand Forecasting Model" developed to estimate the number of sea tourism vehicles within the borders of Istanbul is explained in order to determine the size of the coastal structures that are expected to be needed in the future regarding the sea tourism vehicles in Istanbul. The aim of the study; To ensure the regular planning of the Istanbul coastal usage area by determining the future boat demand and the coastal structures that these boats will need and establishing the required supply in accordance with the projected project. The study area is the coasts, lakes and streams within the borders of Istanbul. The study covers marine tourism vehicles (motor yacht, sailboat, pleasure boat, boat). By determining the current inventory of boats and coastal structures within the scope of the study, a model proposal was made with the regression analysis method for changes in the number of sea tourism vehicles until 2040, and future projections and investment program were foreseen for sea tourism facilities. Within this scope, for the first time, aerial imaging was carried out by helicopter on the shores of Istanbul, and all the boats in Istanbul were separated according to their types. Therefore, this study, which was made for the planning of future sea tourism facilities, has a unique model feature. Keywords: Coastal structures, general distribution, marine tourism, maritime tourism tools, maritime transportation and operation, parking, planning, modeling, sustainability, transportation. İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER . i ÖZET . iii ABSTRACT . iv TEŞEKKÜR . v ŞEKİLLER . vi ÇİZELGELER. viii SİMGELER VE KISALTMALAR . x 1. GİRİŞ. 1 2. LİTERATÜR ÖZETİ . 3 3. ULAŞTIRMANIN GELECEĞİ . 5 3. 1. Ulaşım ve Ulaştırma Kavramları . 5 3. 1. 1. Ulaştırmada türel dağılım . 6 3. 1. 2. Sürdürülebilirlik . 6 3. 1. 3. Ulaştırma sistemlerinin sınıflandırılması . 7 3. 1. 3. 1. Uluslararası ve şehirlerarası ulaştırma sistemleri . 8 3. 1. 3. 2. Kentiçi ulaştırma sistemleri . 10 3. 2. Ulaştırmanın Geleceği . 25 3. 2. 1. Günümüzde yapılan çalışmalar . 25 3. 2. 2. Gelecek projeksiyonları . 28 4. DENİZ TURİZMİ . 32 4. 1. Tanımlamalar . 32 4. 2. Deniz Turizmi Tesislerinin Genel Nitelikleri ve Türleri . 35 5. TÜREL DAĞILIMDA DENİZ TURİZM ARAÇLARI İÇİN SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR MODEL; İSTANBUL ÖRNEĞİ . 39 5. 1. İstanbul Geneli Deniz Araçları Türleri . 39 5. 1. 1. Balıkçı tekneleri . 41 5. 1. 2. Özel yat/tekne . 42 5. 1. 3. Gezi tenezzüh tekneleri . 44 5. 1. 4. Kıyı emniyeti tekneleri . 47 5. 1. 5. Hizmet amaçlı kullanılan tekneler . 47 5. 1. 6 Römorkörler . 48 5. 1. 7. Bunkerler . 49 5. 1. 8. Acente tekneleri . 49 5. 1. 9. İDO . 50 5. 1. 10. Diğer kamu tekneleri . 50 5. 1. 11. Dikkate alınmayan tekneler / gemiler . 51 5. 2. İstanbul Geneli Deniz Turizm Araçları Mevcut Durum İstatistikleri . 51 5. 2. 1. Marmara kıyısı birincil deniz araçları sayım sonuçları . 55 5. 2. 2. İstanbul boğazı birincil deniz araçları sayım sonuçları . 56 5. 2. 3. Karadeniz kıyısı birincil deniz araçları sayım sonuçları . 58 5. 2. 4. Haliç bölgesi birincil deniz araçları sayım sonuçları . 59 5. 2. 5. İstanbul gölleri ve dereleri birincil deniz araçları sayım sonuçları . 61 5. 2. 6. Motorlu yatlar, yelkenliler, mega yatlar, normal tekneler, sandallar ve gezi tenezzüh teknelerinin bağlandığı tesisler/kıyılar . 62 5. 2. 6. 1. Motorlu yatlar . 62 5. 2. 6. 2. Yelkenliler . 63 5. 2. 6. 3. Mega yatlar . 63 5. 2. 6. 4. Yatlar toplamı . 64 5. 2. 6. 5. Normal teknelerin bağlandığı tesisler/kıyılar . 65 5. 2. 6. 6. Sandalların konumları . 65 5. 2. 6. 7. Gezi tenezzüh teknelerinin bağlandığı yerler. 66 5. 2. 6. 8. Yatlar ve yat limanları / marinalar ve tekne parkları . 66 5. 3. Araştırma Yöntemi . 68 5. 3. 1. Materyal ve yöntem. 69 5. 3. 2. Evren ve örneklem. 76 5. 3. 3. Veri toplama yöntemi . 77 5. 3. 4. Verilerin analizi . 77 5. 3. 4. 1. Regresyon analizi . 77 5. 4. Araştırma Örneklemi . 81 5. 4. 1. Geleceğe yönelik olarak öngörülen tekne sayıları . 81 5. 4. 2. Taleplerin mekânsal dağılımı . 89 5. 4. 3. Projeksiyon yıllarına göre değişim. 94 5. 4. 3. 1 Yat sayısının projeksiyon yıllarına göre değişimi . 94 5. 4. 3. 2 Normal tekneler ve sandalların projeksiyon yıllarına göre değişimi . 95 5. 4. 3. 3. Gezi tenezzüh teknelerinin projeksiyon yıllarına göre değişimi . 100 5. 4. 4 Yatırım programı. 101 5. 4. 4. 1 Yat limanları ve tekne parkları alanları için kapasite gereksinimi . 102 5. 4. 4. 2 Hafif tekne parkları / kara tekne parkları / raf parkları için kapasite gereksinimi . 105 5. 4. 4. 3 Gezi tenezzüh teknesi için kapasite gereksinimi . 109 6. ARAŞTIRMA BULGULARI, SONUÇ VE ÖNERİLER . 112 KAYNAKLAR . 115 ÖZGEÇMİŞ . 119