Yerel yönetimlerde finansman


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Finans Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: YASEMİN ERBAŞ

Danışman: KARAKAYA GENCAY

Özet:

ÖZET Devletler sınırları içerisinde yaşayan fertlerin genel nitelikli ihtiyaçlarını kamu hizmetleri yolu ile sağlamaktadır. Çağdaş kamu yönetimi anlayışı yerel halk tarafından talep edilen kamu hizmetlerinin yerel yönetimler tarafından sağlanmasını öngörmektedir. Yerel yönetimler görevlerini ifa ederken çeşitli sorunlarla karşılaşmaktadır. Bunlardan en önemlisi mali sorunlardır. Yerel yönetimlerin mali sorunları denilince akla ilk gelen finansal kaynak yetersizliği ve merkezi yönetime olan bağımlılıktır. Yerel yönetimlerin finansman sağlarken merkezi yönetime bağımlılığın artması hem mali özerkliği hem de idari özerkliği tehlikeye sokmaktadır. Kendi kendini yöneten, demokratik ve etkin bir yerel yönetim yaratmanın en önemli koşulu, yerel yönetimlerin mali yönden özerk bir yapıya kavuşturulmasıdır. Bu nedenle, yerel yönetim birimlerinin kendi finansman kaynaklarını geliştirebileceği yapıların oluşturulması, yerel yönetimlerin finansman kaynakları içerisinde yoğunluğun öz gelirlere verilmesi ve yerel yönetimlerin kaynak yaratma ve vergilendirme konusunda geniş yetkilerle donatılması gerekmektedir. Üniter yapılı bir ülke olan Türkiye’de yerel yönetim finansman sistemi, esas olarak merkeze bağımlı bir yapıdadır ve bu durum birçok sorunu beraberinde getirmektedir. Ülkede yaşanan gelişmeler ile birlikte artan hizmet yükü sonucunda yerel yönetim birimlerinin özellikle yetki alanı genişliği, üstlendikleri hizmetler ve nüfus yoğunluğu ile birlikte değerlendirildiğinde belediyelerin harcama düzeylerinde artışa sebep olmaktadır. Fakat ülkede yerel yönetimlere, görev ve sorumluluklarıyla orantılı finansman kaynağı sağlanamamaktadır. Bu araştırmanın amacı, yerel yönetimler finansmanının incelenmesidir. Araştırmada yerel yönetimlerde kullanılan finansman kaynakları incelenmiş olup Antalya Büyükşehir Belediyesi örneği ile meydana gelen mali değişiklikler ile turizm başkenti olmasına rağmen beklenen gelirlere ulaşılamadığı gözlemlenmiştir. Anahtar Kelimeler: yerel yönetimler, finansman, belediyeler, finansal analizler ABSTRACT It provides the general quality needs of individuals living within the borders of states through public services. The understanding of modern public administration stipulates that the public services demanded by the local people will be provided by local administrations. Local governments face various problems while performing their duties. The most important of these are financial problems. When it comes to the financial problems of local governments, the first thing that comes to mind is the lack of financial resources and dependence on the central government. Increasing dependence on local governments while providing financing to local governments endangers both financial autonomy and administrative autonomy. The most important condition for creating a selfgoverning, democratic and effective local government is that local governments should be financially autonomous. For this reason, it is necessary to establish structures where local government units can develop their own financing resources, to concentrate local government financing resources on own revenues, and to provide local governments with broad powers for fund raising and taxation. The unit is made of a country that local government financing system in Turkey is mainly dependent on a central structure and this brings many problems. As a result of the increasing service burden with the developments in the country, when the local government units are evaluated together with the scope of the authority, the services they undertake and the population density, they cause an increase in the spending levels of the municipalities. However, the country cannot provide financial resources in proportion to its duties and responsibilities. The purpose of this research is to examine local government financing. In the study, the financing resources used in local governments were examined and it was observed that the expected revenues could not be achieved despite the financial changes that occurred with the example of Antalya Metropolitan Municipality, although it is a tourism capital. Keywords: local government, financing, municipalities, financial analysis İÇİNDEKİLER ÖZET . i ABSTRACT. iv İÇİNDEKİLER. v TABLOLAR LİSTESİ . viii GİRİŞ . 1 BİRİNCİ BÖLÜM: MERKEZİ YÖNETİM İLE YEREL YÖNETİMLER ARASINDAKİ İLİŞKİLER. 3 1. 1. Merkezden Yönetim . 3 1. 2. Yetki Genişliği. 4 1. 3. Yerinden Yönetim. 5 1. 3. 1. Siyasi Yerinden Yönetim. 6 1. 3. 2. İdari Yerinden Yönetim. 6 1. 4. Yerel Yönetimler . 8 1. 4. 1. Yerel Yönetimlerin Ortak Nitelikleri………………………………………. 10 1. 4. 2. Yerel Özerklik. 11 İKİNCİ BÖLÜM: TÜRKİYE’DE YEREL YÖNETİM YAPISI VE BELEDİYELER. 15 2. 1. Türkiye’de Yerel Yönetim Yapısı ve Yasal Çerçeve . 15 2. 2. Belediyeler. 166 2. 2. 1. Belediyelerin Tarihçesi. 188 2. 2. 2. Belediyelerin Kuruluşu ……………………………………………………. 19 2. 2. 3. Belediyenin Görevleri. 20 2. 2. 4. Belediyelerin Organları. 22 2. 3. Büyükşehir Belediyeleri . 244 2. 3. 1. Büyükşehir ve İlçe Belediyelerinin Görevleri . 255 2. 3. 2. Büyükşehir Belediyesinin Organları. 29 2. 4. İl Özel İdareleri………………………………………………………………. 31 2. 5. İl Köyler……. ………………………………………………………………. 32 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: YEREL YÖNETİMLERDE FİNANSMAN . 333 3. 1. İl Özel İdarelerinin Finansman Kaynakları . 333 3. 1. 1. İl Özel İdarelerinin Gelirleri . 333 3. 1. 2. İl Özel İdarelerinin Giderleri . 36 3. 1. 3. İl Özel İdarelerinin Bütçesi. 37 3. 2. Belediyelerin Finansman Kaynakları. 38 3. 2. 1. Belediyelerin Gelirleri . 40 3. 2. 2. Belediyelerin Giderleri . 46 3. 2. 3. Belediyelerde Borçlanma. 48 3. 3. Büyükşehir Belediyelerinin Finansman Kaynakları. 50 3. 3. 1. Büyükşehir Belediyesi Bütçesi …………………………………………… 50 3. 3. 2. Büyükşehir Belediyesi Gelirleri. 51 3. 3. 3. Büyükşehir Belediyesi Giderleri. 53 3. 4. Köylerin Finansman Kaynakları. 54 3. 4. 1. Köy Bütçesi. 54 3. 4. 2. Köy Yönetiminin Gelirleri. 55 3. 4. 3. Köy Yönetiminin Giderleri. 60 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM: ANTALYA BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ÖRNEĞİ . 61 4. 1. Araştırmanın Amacı. 61 4. 2. Araştırmanın Yöntemi . 61 4. 3. Araştırmanın Sınırları . 61 4. 4. Araştırmanın Bulguları . 62 4. 4. 1. Antalya Büyükşehir Belediyesinin 6360 Sayılı Kanun Kapsamında Mali Açıdan İncelenmesi. 62 SONUÇ . 82 KAYNAKÇA. 87