Kırsal kalkınmada sakin şehir modeli yaklaşımı; Orhaneli - Bursa örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: VİLDAN KOÇ

Danışman: BAZ İBRAHİM

Özet:

ÖZET Sakin Şehir Hareketi, kısa bir süre içinde alternatif bir şehir ve yaşam modeli olarak 30 ülkede 252 üyeye ulaşarak kendini tüm dünyaya kabul ettirmiştir. Gördüğü ilgi ve yayılma eğiliminden dolayı farklı alanların uzmanlarınca değişik açılardan ele alınmıştır. En önemli hedefi yerel toplumun ve ziyaretçilerinin yaşam kalitesini yükseltmek olan sakin şehirlerin sayısı her geçen gün artmış ve artık Sakin Şehir Hareketi uluslararası bir ağ haline gelmiştir. Türkiye'de Sakin Şehir Hareketi kriterlerine uygun veya uygun hale getirilmesi kolaylıkla sağlanabilecek olan şehirler tespit edilerek, bu yaklaşımın uygulanmasıyla, sayısız tarihi ve kültürel zenginliğine sahip şehirlerimizin kapıları tüm dünyaya aralanabilecektir. Bu çalışmada, Türkiye'deki sakin şehirler ele alınmış olup, Sakin Şehirler Hareketine üye olmayı düşünen diğer şehirlere yol gösterici olması amacıyla, sakin şehir olma kriterlerinin gerçekleştirilmesi sürecinde ve sonrasında karşılaşılması olası konular tüm yönleriyle incelenip ortaya konulmuştur. Sakin Şehir Hareketi ile yola çıkarak sürdürülebilir "Kırsal Kalkınma Modeli" yaklaşımında bulunulduğunda; kırdan kente göçün önüne geçilebileceği ve hatta metropolden kırsala geri dönüşlerin yaşanabileceği Orhaneli ilçesi örnek alınarak araştırılmıştır. Çalışma sonucunda kırsalda yaşam kalitesinde artış olacağı ve sürdürülebilir ekonomik kalkınmanın gerçekleşebileceği öngörülmektedir. Anahtar Kelimeler: Cittaslovv, Kırsal kalkınma modeli, Orhaneli, Sakin şehir. ABSTRACT The Cittaslovv movement arose in Italy as a reaction to crovvded and standardized urbanization in 1999. The movement spread around the world shovvs up as an alternative city and life model in a short period. Cittaslovv Movement has now reached 252 members in 30 countries and became an international netvvork. In Turkey, cities that meet the criteria of Cittaslovv Movement or who can easily meet these criterias should be identified. The adoption of this approach will öpen the gates of our cities vvith numerous historical and cultural values to the vvhole vvorld. In this study, cittaslovvs in Turkey are examined and some possible obstacles to encounter vvhile pursuing a cittaslovv membership were listed as a guide. When a sustainable "Rural Development Model" approach is made by starting vvith the Slovv City Movement; internal migration form rural areas can be prevented and urban to rural internal migrations can be experienced by taking the Orhaneli district as an example. As a result of the study, it is predicted that there vvill be an increase in the quality of life in rural areas and sustainable economic development can be realized. Keywords: Cittaslovv, Orhaneli, Rural Development, Slovv Cities İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER. i ÖZET. iii ABSTRACT. iv TEŞEKKÜR. v ŞEKİLLER DİZİNİ. vi ÇİZELGELER DİZİNİ. vii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ. viii 1. GİRİŞ. 1 1. 1. Amaç. 2 1. 2. Araştırma Yöntemi. 2 2. LİTERATÜR ÖZETİ. 4 3. KAVRAMSAL ÇERÇEVE. 8 3. 1. Yavaş / Sakin (Slow) Kavramı Üzerine. 8 3. 2. Yavaş Gıda (Slow Food). 9 3. 3. Sakin Şehir (Citta Slovv). 12 3. 3. 1. Sakin şehir üyelik ve başvuru süreci. 15 3. 3. 2. Sakin şehir kriterleri. 17 3. 3. 3. Sakin şehir logosu ve anlamı. 19 3. 4. Sakin Şehir Olmanın Olumlu ve Olumsuz Etkileri. 20 3. 4. 1. Sakin şehir olmakla beraber gelen olumsuz etkiler. 20 3. 4. 2. Sakin şehir olmanın sağladığı faydalar. 21 3. 5. Dünyada ve Türkiye'de Sakin Şehir. 22 3. 5. 1. Dünyadan sakin şehir örnekleri. 22 3. 5. 1. 1. Orvieto, İtalya. 22 3. 5. 1. 2. Hersbrück ve Waldkirch, Almanya. 25 3. 5. 2. Türkiye'nin sakin şehirleri. 27 3. 6. Kırsal Alan ve Kırsal Kalkınma. 28 4. ORHANELİ'NİN MEVCUT DURUM DEĞERLENDİRMESİ. 30 4. 1. Orhaneli Genel Bilgileri. 30 4. 2. Orhaneli'de Yerleşimin Tarihi. 31 4. 3. Nüfus. 33 4. 4. İklim. 35 4. 5. Ekonomik Yapı. 36 4. 5. 1. Tarım ve hayvancılık. 36 4. 5. 2. Sanayi. 42 4. 5. 3. Madencilik. 42 4. 5. 4. Ticaret. 43 4. 5. 5. El sanatları. 44 4. 5. 6. Turizm. 45 4. 6. Orhaneli'nin Sosyo-Kültürel Yapısı. 50 5. ORHANELİ'NİN SAKİN ŞEHİR HAREKETİ POTANSİYELİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ. 52 5. 1. Fırsatlar. 52 5. 1. 1. Karagöz ve Karagöz Şenlikleri. 52 5. 1. 2. Yöresel yemekler. 56 5. 1. 3. Beyce Pazarı. 59 5. 1. 4. Sadağı Kanyonu Tabiat Parkı. 61 5. 1. 5. Mağaralar ve mağaracılık. 65 5. 1. 6. Köy hayır günleri. 67 5. 1. 7. Meyve paketleme tesisi. 69 5. 1. 8. Güneş enerji santrali. 70 5. 1. 9. Jeotermal kaplıca tesisi. 70 5. 1. 10. Deliballılar Köyü. 71 5. 1. 11. Hobi evleri projesi. 72 5. 2. Tehditler. 73 5. 2. 1. Orhaneli termik santrali. 73 5. 2. 2. Orhaneli maden osb. 74 5. 2. 3. Biyokütle katı atık yakma tesisi projesi. 75 6. MEVCUT DURUMUN CITTASLOW KRİTERLERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ. 76 6. 1. Çevre Politikaları. 76 6. 2. Altyapı Politikaları. 76 6. 3. Kentsel Yaşam Kalitesi Politikaları. 77 6. 4. Tarımsal, Turistik, Esnaf ve Sanatkarlara Dair Politikalar. 78 6. 5. Misafirperverlik, Farkmdalık ve Eğitim İçin Planlar. 79 6. 6. Sosyal Uyum. 79 6. 7. Ortaklıklar. 80 7. SONUÇ VE ÖNERİLER. 81 KAYNAKLAR. 85 EKLER. 89 ÖZGEÇMİŞ. 94