Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, iş sağlığı güvenliği, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ŞEBNEM TONKA
Danışman: İsmail Ekmekçi
Özet:
Ülkelerin kalkınma, refah
ve gelişimlerinin sağlanması ve sürdürülmesi için gerekli olan enerji
kaynakları, aynı zamanda atmosfere saldıkları karbon emisyonu, kimyasal ve
biyolojik atıklar nedeniyle iklimi dahi değiştirebilecek çevresel kirlenmelere
neden olmaktadır. Bu nedenle ülkeler yenilenebilir çevreci enerji kaynaklarına
yönelmişlerdir. Bu çalışmada, yenilenebilir enerji kaynaklarından olan
jeotermal enerji sahalarında yapılan çalışmalardaki İş Sağlığı ve Güvenliği
(İSG) faktörleri çok kriterli kara verme yöntemleri kullanılarak İSG performans
modeli oluşturulmuştur. Literatür taramasında Çok Kriterli Karar Verme
(ÇKKV)yöntemleri kullanarak jeotermal enerji alanlarında İSG performansı yapan
çalışmaya rastlanmamıştır. Jeotermal enerji sahalarındaki çalışmaların İSG
performans indeksi ölçümü için iki aşamalı bir model önerisinde bulunulmuştur.
İlk aşamasında literatür taraması, jeotermal enerji sahasında yapılmış risk
analizi değerlendirme kriterleri, jeofizik mühendisleri ve İSG uzmanları ile
yapılan incelemeler ve görüşmeler sonucunda performans indeksi ölçüm kriterleri
belirlenmiştir. 7 ana kriter (Çalışanlardan kaynaklanan hatalar, kayıt
eksikliği sebepli hatalar, geçmiş iş kazaları, yönetim kaynaklı eksikler,
ekipman sebepli hatalar, toplu koruma önlemleri eksikleri, çevre koşulları) ve
47 alt kriter belirlenmiştir. Analitik Hiyerarşi Proses yöntemi (AHP)
kullanılarak, ana kriterler ve alt kriterlerin ağırlıkları ve önem değerleri
tespit edilmiştir. 2.aşamada, üç jeotermal kuyuda Promethee yöntemi kullanılarak,
maruziyet oranları elde edildi ve performans ölçümü yapılmış oldu. Bu çalışma,
jeotermal kuyu inşaatlarındaki İSG performansının ölçümü için yeni performans
modeli geliştiren ilk çalışma olması açısından önemlidir. Jeotermal enerji
üretim alanlarının İSG performansı açısından eksik noktalarının belirlenmesini
sağlayarak, yöneticilere ve İSG profesyonellerine performans geliştirmeyi
sağlayacak bir araç olması umulmaktadır.