Sosyo-kültürel ortamların babalık doyumu üzerindeki etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ZEMİNE BÜKÜN

Danışman: PARLAR HANİFİ

Özet:

ÖZ 35 yaş üzeri bireylerin babalık doyumu üzerinde sosyo-kültürel ortamların etkisinin incelenmesini amaçlayan bu çalışmaya, amaçlı örnekleme yöntemine dayalı olarak maksimum çeşitlilik sağlayacak biçimde, halen evlilik birliği içinde olan, çocuk sahibi 52 erkek katılmıştır. Katılımcılardan 10 tanesi ile çevrimiçi ortamda görüşmeler yapılırken, 42’si ile de yüz yüze görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Katılımcılarla yapılan mülakatlarda araştırmacı tarafından geliştirilen görüşme formu kullanılmıştır. Nitel araştırma yönteminin benimsendiği bu çalışmada, görüşme dökümleri üzerinde betimsel ve içerik analizleri yürütülmüştür. Görüşmelerde katılımcılara yöneltilen 20 soruya ilişkin katılımcı görüşleri incelenmiş ve beş tema etrafında (babalık duygusu ve babalıktan beklentiler, çocukların bakımı, özdeğerlendirme, babalık rolü ve çocuklarla iletişim ile çevrenin etkisi) kümelendiği görülmüştür. Çalışmada ulaşılan tüm sonuçlar bir arada değerlendirildiğinde, 35 yaş üzeri farklı yaşlardaki, farklı eğitim düzeylerindeki, farklı sayılarda çocuklara sahip olan, farklı biçimlerde evlenen katılımcıların babalık doyumlarının genel olarak birbirine benzer özellikler taşımasına karşın, sayılan kişisel özelliklere göre görüş farklılıklarının gözlenmesi ve bunların ilgili alanyazınla karşılaştırılarak incelenmesi bu çalışmayı önemli kılmaktadır. Bu çalışmanın Aile Danışmanlığı ve Eğitimi alanındaki bilimsel birikime katkı sunacağı değerlendirilmiştir. Anahtar Kelimeler: Babalık, Babalık Doyumu, Evlilik Biçimi, Sosyal Çevrenin Etkisi. ABSTRACT 52 men and having children participated in this study, which aims to examine the effects of socio-cultural environments on paternal satisfaction of individuals over the age of 35. The maximum diversity method was used in the formation of the study group, based on the purposeful sampling method. While 10 of the participants were interviewed online, face-to-face interviews were held with 42 of them. The interview form developed by the researcher was used in the interviews with the participants. In this study, in which a qualitative research method was adopted, descriptive and content analyzes were carried out on the interview transcripts. Participant views on 20 questions posed to the participants in the interviews were examined and it was seen that they were clustered around five themes: The feeling of paternity and expectations from fatherhood, child care, self-assessment, the role of fatherhood and communication with children and the influence of the environment. When all the results obtained in the study are evaluated together, although the paternity satisfaction of the participants who are over 35 years old, have different numbers of children, different education levels, and married in different ways, generally have similar characteristics, opinion differences were observed according to the aforementioned personal characteristics. A comparison with the relevant literature makes this study important. It is considered that this study will contribute to the scientific accumulation in the field of Family Counseling and Education. Keywords: Fatherhood, paternal satisfaction, marriage style, influence of social environment. İÇİNDEKİLER BİLİMSEL ETİK BİLDİRİMİ. i ÖZ . ii ABSTRACT. ii Babam Ali Olgun’a ithafen . iv TEŞEKKÜR. v İÇİNDEKİLER . vi TABLOLAR LİSTESİ. viii ŞEKİLLER LİSTESİ . ix GİRİŞ . 1 1. 1. Araştırmanın Amacı . 2 1. 2. Araştırmanın Önemi . 3 1. 3. Sınırlılıklar. 4 1. 4. Varsayımlar . 5 İKİNCİ BÖLÜM. 6 İLGİLİ ALANYAZIN . 6 2. 1. 1. Günümüzde Değişen Babalık Rolü Algısı . 7 2. 1. 2. Türkiye’de Babalık Rolünün Tarihsel Değişimi. 9 2. 2. Doyum Nedir? . 11 2. 2. 1. Babalık Doyumu . 12 2. 2. 2. Babalık Doyumu ve Kültürün Etkisi. 14 2. 2. 3. Kültür ve Babalık Tutumu . 16 2. 3. 1. Toplumsal Cinsiyet ve Babalık Rolü . 20 2. 4. Sosyo-kültürel Yapı ve Sosyo-kültürel Yapıyı Oluşturan Unsurlar. 22 2. 4. 1. Sosyal Yapı . 23 2. 4. 2. Bir Kavram Olarak Kültür Nedir?. 24 2. 5. Aile Nedir? . 25 2. 5. 1. Aile İlişkileri . 26 2. 6. İlgili Araştırmalar. 28 ÜÇÜNCÜ BÖLÜM. 35 3. YÖNTEM. 35 3. 1. Araştırma Modeli . 35 3. 2. Çalışma Grubu. 36 3. 3. Veri Toplama Aracı. 39 3. 4. Verilerin Toplanması. 42 3. 5. İç ve Dış Geçerlik. 42 3. 6. Verilerin Analizi. 45 DÖRDÜNCÜ BÖLÜM. 47 BULGULAR. 47 4. 1. Betimsel Bulgular. 47 4. 2. Babalık Duygusu ve Babalıktan Beklentilere İlişkin Bulgular. 56 4. 3. Çocukların Bakımı Konusuna İlişkin Bulgular. 65 4. 4. Babalık Rolü ve Çocuklarla İletişim Konusuna İlişkin Bulgular. 75 1. 1. Özdeğerlendirme Konusuna İlişkin Bulgular. 86 4. 6. Çevrenin Etkisine İlişkin Bulgular. 92 BEŞİNCİ BÖLÜM. 106 SONUÇ . 106 5. 1. Sonuç ve Tartışma. 106 5. 2. Öneriler . 119 KAYNAKÇA. 122 EK1: Yarı Yapılandırılmış Görüşme Formu.