Yöneticilerde narsisizm

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: FUNDA SARAÇOĞLU

Danışman: AŞKIN RÜSTEM

Özet:

Yunan mitolojisinde adı geçen Narkissos sudaki yansımasına bakıp kendisine aşık olur ve ölüm sebebi de kendine olan hayranlığıdır. Adını Yunan mitolojisinden alan narsisizm, tarih boyu çeşitli araştırmacı ve yazarlara ilham vermiştir. Günümüzde de medyanın etkisiyle birlikte adından sıklıkla söz edilmektedir. İnsanların kendini beğenmesi, beğenilme isteği, onay ve övgüye gereksinim duyması doğal bir ihtiyaçtır. Narsisizm, her insanda belli düzeyde bulunan psikolojik esneklik sağlayan yapılanmadır. Aşırı düzeyde ve işlevselliği bozan narsisizm ise bireyin kendine yönelik aşırı ve yoğun hayranlık, ilişkilerde manipülasyon ve empati eksikliği ile karakterize olup hem ilişkilerde hem örgütsel anlamda yıkıcı etkiler göstermektedir. DSM-5’e göre büyüklenmeci ve kırılgan olarak iki kategoriye ayrılmıştır. Birçok araştırmacıya göre iki boyut da bireyin kendini değersiz görmesinden kaynaklanır. Kişilik psikolojisindeki karanlık üçlüden biri olan narsisizmin yönetici ve liderlerdeki etkileri hem liderler hem de çalışanlar için yadsınamaz haldedir. Örgütsel alanda narsisistik bireylerin mükemmeliyetçi özellikleri sebebiyle narsisizmin tamamen olumlu algılanmasına ve yansıtılmasına karşın belli riskler bulunmaktadır.Çalışma beş bölümde incelenmiştir. Birinci bölümde, narsisizmin tanımı, kavramın ortaya çıkışı ve kuramsal çerçeve ile ilgili literatür taramasına yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde Narsistik Kişilik Bozukluğunun büyüklenmeci ve kırılgan kısmından bahsedilmiş, bu iki kutbun kesişen ve ayrışan özelliklerine değinilmiş, Narsisistik Kişilik Bozukluğunun diğer kişilik bozukluklarıyla benzerliklerine ve farklılıklarına değinilmiştir. Üçüncü bölümde; lider kavramı, ideal liderin özellikleri, tanınmış liderlerden olumlu liderlik örnekleri, liderlerde narsisistik özelliklerin risklerinden, günümüzde ideal liderlik algısındaki değişimden, dünyaca ünlü liderler ve onların girişimlerinden, yönetici ve lider kavramlarının eş anlamlı kullanılmasına karşın farklılığından ve yöneticilerin narsisistik kişilik yapılanmasıyla ilgili literatür taramasına değinilmiştir. Çalışmanın dördüncü bölümünde ise yönetici kavramından, yöneticilerdeki narsisizm olgusundan bahsedilmiştir. Beşinci bölümde ise Narsisistik Kişilik Bozukluğu üzerine psikoterapi yaklaşımlarından söz edilmiştir.Anahtar kelimeler: Narsisizm, Narsisistik Kişilik, Lider, Narsisistik Lider, Yönetici