Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2016
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Hasret Ak Çelik
Danışman: AYHAN CEYLAN
Özet:Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye, Tanzimat Dönemi’nin en öne çıkan kurumu olması sebebiyle oldukça önemli bir yere sahiptir. Tanzimat hareketi hem Osmanlı İmparatorluğu tarihi hem de günümüz Türkiye’sindeki etkileri açısından bir dönemeç olarak kabul edilmiştir. Çalışmamızın konusunu oluşturan Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye 24 Mart 1838’de Gülhane Hatt-ı Hümayunu’nun hazırlanması, Tanzimat reformlarının hayat geçirilmesi göreviyle kurulmuştur. Böylece Osmanlı İmparatorluğu’nun yönetim sistemi içerisindeki merkezî konumu, yetkileri ve faaliyetleri ile Gülhane Hatt-ı Hümayunu ile açılan yeni dönemde gerçekleştirilen bütün yeniliklerin mimarı olmuştur. Dolayısıyla Tanzimat ile birlikte doğan değişim tarihini iyi kavrayabilmek için bu kurumun ve faaliyetlerinin de iyi anlaşılması gerekmektedir. Bu amaçla Tanzimat reformlarının hazırlayıcısı, yürütücüsü ve denetleyicisi olan bu kurumu hukuki ve siyasi yetkileri açısından ele almaya çalıştık. Konumuzu ilgilendiren arşiv materyallerinden, Osmanlı devlet teşkilatına ve reformlarına değinen genel ve özel eserlerden ve diğer çağdaş araştırmalardan yararlandık. Görülmüştür ki Meclis-i Vâlâ-yı Ahkâm-ı Adliye bir parlamento olmamasına rağmen bir danışma meclisinin ötesinde nitelikler taşımaktadır. Kuvvetler ayrılığı prensibinin gelişmesinde ve parlamenter sistemi hazırlayan süreçte önemli bir yere sahiptir. Çalışma ve karar verme usulleri açısından demokratik özellikler taşıyan bu meclis Tanzimat Dönemi boyunca faaliyetlerini başarılı bir şekilde sürdürmüştür.