Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KADİR SÖKÜCÜ
Danışman: KARAKAYA GENCAY
Özet:ÖZET Vergi kamusal hizmetlerin finansmanı için devletlerin en önemli gelir kaynaklarındandır. Bireylerin varlıklarında azalmalara neden olan vergi, devlet ile vatandaşlar arasında anlaşmazlıklara sebep olmaktadır. Bu anlaşmazlıkların en önemli sebepleri bireylerin vergi bilinçlerinin yeterli düzeyde olmaması ve devletlerin vergi uygulamalarında etkinliği gölgeyen hatalı uygulamalarıdır. Vergilerin optimum düzeyde toplanması ülkelerin ekonomik, sosyal, teknik ve birçok açıdan gelişmesine katkı sağlamaktadır. Vergi gelirlerinin optimum seviyede toplanabilmesi ancak toplumda vergi bilincinin yerleşmesi ile sağlanabilecektir. Devlet ile vergi mükellefleri arasında köprü konumunda olan muhasebe meslek mensupları vergi sisteminin etkinliği açısından büyük role sahiptirler. Mükelleflerin vergi bilincine etki eden, verginin tarhından tahsiline her aşamada bulunan muhasebe meslek mensuplarının vergi bilincine sahip olması büyük önem arz etmektedir. Bu çalışmada; verginin tanımı, vergi bilinci, vergi bilincini etkileyen faktörler, muhasebe bilimi, muhasebe meslek mensuplarının görev ve yetkileri irdelenmiştir. Muhasebe meslek mensuplarıyla mülakat çalışması yapılarak muhasebe meslek mensuplarının vergi bilinçlerinin ölçülmesi, vergiye bakış açıları, vergi uygulamalarında karşılaştıkları sorunlar ve bunlara ilişkin çözüm önerileri tespit edilmeye çalışılmış, vergi mevzuatını düzenleyenlere ışık tutmak amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler: Vergi, Vergi bilinci, Vergi mükellefleri, Muhasebe meslek mensupları ABSTRACT Tax is one of the most important sources of income for the financing of public services. The tax causes conflicts between the state and citizens due to decreases in the assests of individuals. The primary reason for these disagreements are the insufficient level of tax awareness of individuals and the wrong implementation of states that overshadow their effectiveness in tax practices. Optimum collection of taxes contributes many aspects of development countries such as economical, social, technical. The optimal consolidation of tax revenues can only be achieved by establishing tax awareness in society. Accounting professionals are bridges between the state and tax-payers. Thus, they have a major role in terms of the effectiveness of the tax system. It is of great importance that the accounting professionals, who affect the tax awareness of the taxpayers at every stage of the tax collection, have tax awareness. In this study; definition of tax, tax awareness, factors affecting tax awareness, accounting science, duties and authorities of accountants are examined. By conducting interviews with accounting professionals, it is aimed to measure the tax awareness of the accounting professionals, their perspectives on tax, the problems they encounter in tax applications and the solutions for them. Thus it is hoped that it will help tax regulators. Keywords: Tax, Tax awareness, Tax-payers, Accountants İÇİNDEKİLER ÖZET . iii ABSTRACT . iv TEŞEKKÜR . v İÇİNDEKİLER . vi TABLO LİSTESİ . ix KISALTMALAR . x GİRİŞ . 1 1 VERGİ İLE İLGİLİ KAVRAMLAR . 3 1. 1 Verginin Tanımı . 3 1. 2 Verginin Dünyada Gelişimi . 4 1. 2. 1 Avrupa’da Vergi . 4 1. 2. 2 Amerika’da Vergi . 5 1. 2. 3 Asya’da Vergi . 5 1. 2. 4 Osmanlı’da Vergi . 6 1. 2. 5 Türkiye Cumhuriyeti’nde Vergi . 7 1. 3 Verginin Amaçları . 9 1. 3. 1 Mali Amaçları . 10 1. 3. 2 Ekonomik Amaçları . 10 1. 3. 3 Sosyal Amaçları . 11 1. 4 Verginin Sınırları . 12 1. 4. 1 Toplumsal Sınırları . 12 1. 4. 2 Psikolojik Sınırları . 12 1. 4. 3 Politik Sınırları . 13 1. 5 Verginin Çeşitleri . 14 1. 5. 1 Gelir Üzerinden Alınan Vergiler . 14 1. 5. 1. 1 Gelir Vergisi . 14 1. 5. 1. 1. 1 Sedüler Gelir vergisi . 15 1. 5. 1. 1. 2 Üniter Gelir vergisi . 16 1. 5. 1. 2 Kurumlar Vergisi . 17 1. 5. 2 Servet Üzerinden Alınan Vergiler . 18 1. 5. 2. 1 Veraset ve İntikal Vergisi . 19 1. 5. 2. 2 Motorlu Taşıtlar Vergisi . 19 1. 5. 2. 3 Emlak Vergisi . 19 1. 5. 3 Harcama Üzerinden Alınan Vergiler . 20 1. 5. 3. 1 Katma Değer Vergisi . 20 1. 5. 3. 2 Özel Tüketim Vergisi . 21 2 VERGİ BİLİNCİ VE FARKINDALIĞI . 22 2. 1 Vergi Bilinci . 22 2. 1. 1 Vergi Bilincini Etkileyen Faktörler . 23 2. 1. 1. 1 Bireysel Faktörler . 23 2. 1. 1. 1. 1 Bireylerin Vergiye Bakış Açıları . 23 2. 1. 1. 1. 2 Bireylerin Cinsiyetleri . 24 2. 1. 1. 1. 3 Bireylerin Eğitim Düzeyleri . 25 2. 1. 1. 1. 4 Bireylerin Gelir Düzeyleri . 26 2. 1. 1. 2 Toplumsal Faktörler . 26 2. 1. 1. 2. 1 Vergi Eşitliği . 26 2. 1. 1. 2. 2 Vergiye Gönüllü Uyum . 27 2. 1. 1. 2. 3 Vergiden kaçınma . 28 2. 1. 1. 2. 4 Vergi Afları . 28 2. 1. 1. 2. 5 Vergi Kanunları . 30 2. 1. 1. 2. 6 Vergi Denetimleri . 31 2. 1. 1. 2. 7 Vergi Cezaları . 32 2. 1. 1. 2. 8 Vergi İdaresinin Etkinliği . 33 3 MUHASEBE BİLİMİ VE MUHASEBE MESLEĞİ . 34 3. 1 Muhasebe Bilimi . 34 3. 1. 1 Muhasebenin Amacı . 37 3. 1. 2 Muhasebenin Türleri . 38 3. 1. 2. 1 Finansal Muhasebe . 38 3. 1. 2. 2 Maliyet Muhasebesi . 38 3. 1. 2. 3 Yönetim Muhasebesi . 39 3. 2 Muhasebe Mesleği . 39 3. 2. 1 Muhasebe Mesleğinin Tarihi . 40 3. 2. 2 Muhasebe Meslek Mensupları . 44 3. 2. 2. 1 Meslek Mensubu Olabilmenin Şartları . 46 3. 2. 2. 1. 1 Meslek Mensubu Olabilmenin Genel Şartları . 46 3. 2. 2. 1. 2 SMMM olabilmenin özel şartları; . 46 3. 2. 2. 1. 3 YMM olabilmenin özel şartları; . 47 3. 2. 2. 2 Meslek Mensuplarının Görev ve Sorumlulukları . 48 4 MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ VERGİ BİLİNCİ VE FARKINDALIĞININ İNCELENMESİNE YÖNELİK ARAŞTIRMA . 50 4. 1 Araştırmanın Amacı ve Kapsamı . 50 4. 2 Araştırmada Kullanılan Veri Toplama Yöntemi . 51 4. 3 Araştırma Bulguları . 51 4. 4 Sorular, Cevaplar ve Genel Değerlendirmeler . 51 SONUÇ ve ÖNERİLER . 82 KAYNAKÇA . 84