Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikasının firmalara olan etkisi: Sorunlar ve çözüm önerileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: KUTLUHAN TANISALI

Danışman: KARAKAYA GENCAY

Özet:

ÖZET Dış ticaret ve gümrük işlemlerinde zaman ve maliyet unsurları firmaların rekabet edebilmesi ve karlılığı sağlayabilmesi açısından son derece önemlidir. Ülkemizde 2013 yılı itibarıyla uygulamaya geçen yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası, firmaların temel zaman ve maliyet sorunlarına büyük bir çözüm getirmiştir. 2020 yılı itibari ile 500’ün üzerinde firmanın aldığı bu sertifikanın önemi basitleştirmelerin tam anlamıyla hayatımıza girmesi ile daha iyi anlaşılmaktadır. Bu çalışma ile yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası ve sertifikanın sağladığı temel avantajları ve basitleştirmeleri anlatmak, dış ticaret firmalarının yaşamış olduğu sorunlara çözüm önerisi sunabilmek, sertifika alımını düşünen firmaların sorularını yanıtlayabilmek ve süreçlerini hızlandırmak amaçlanmıştır. Anahtar Kelimeler; Yetkilendirilmiş yükümlü, AEO, YYS, yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası, ithalat, ihracat, gümrük, lojistik ABSTRACT Time and cost are one of the most significant factors for international trade and customs in terms of competition with other companies and providing profitability. In our country, authorized economic operator certificate which has been applied since 2013, find a solution for time and profitability problems of companies. The significance of this certificate, that have been taken by 500 companies until now, is understood better under favour of convenience. In this thesis, the main aim is to emphasis the advantages and convenience of authorized economic operator certificate, to suggest solutions for problems of customs companies, to answer the questions of the companies that are thinking of taking this certificate and accelerate the duration. Keywords; Authorized economic operator, AEO, YYS, authorized economic operator certificate, ,import, export, customs, logistics İÇİNDEKİLER ONAY SAYFASI . i ÖZET . iv ABSTRACT. v TEŞEKKÜR. vi İÇİNDEKİLER. vii TABLO LİSTESİ. ix ŞEKİL LİSTESİ. x KISALTMALAR. xi 1. GİRİŞ . 1 2. YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ STATÜSÜ’NE SAHİP OLABİLMEK İÇİN ARANAN KOŞULLAR VE STATÜNÜN KAYBEDİLMEMESİ İÇİN YAPILMASI GEREKENLER . 3 2. 1. Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü, YYS I ve YYS II statüleri . 3 2. 2. Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası Başvurusu İçin Aranacak Koşullar. 12 2. 2. 1. Güvenirlik Koşulu . 12 2. 2. 2. Ticari Kayıtların Güvenirliği ve İzlenebilir Olması Koşulu. 13 2. 2. 3. Mali Yeterlilik Koşulu. 15 2. 2. 4. Emniyet ve Güvenlik Koşulu . 16 2. 3. Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsü Başvuru Süreci . 17 2. 4. Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsünün Kaybedilmemesi İçin Yapılması Gerekenler . 35 2. 4. 1. Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası Sahibinin Yükümlülükleri . 36 2. 4. 2. Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikasının Askıya Alınması. 38 2. 4. 3. Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikasının Geri Alınması . 39 2. 4. 5. Sertifika Kapsamında Gerçekleştirilen Gümrük İşlemlerinin Yıllık Faaliyet Raporuna Bağlanması . 41 2. 4. 6. Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası ve Sertifika Kapsamı Yetki ve İzinlerin Koşullarına İlişkin Ön İzleme . 42 2. 4. 7. Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası ve Sertifika Kapsamı Yetki ve İzinlerin Koşullarına İlişkin Yerinde İzleme . 43 2. 4. 8. Yetkilendirilmiş Yükümlü Sertifikası Kapsamında Gerçekleştirilen İşlemlerin Sonradan Kontrolü . 43 2. 4. 9. Bilgi Değişimi, Elektronik Bilgi ve Haberleşme Sistemi . 45 3. YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ STATÜSÜNÜN SAĞLADIĞI BASİTLEŞTİRMELER. 46 3. 1. Talep ve Ek Koşula Tabi Olmadan Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsünün Sağladığı Basitleştirmeler. 49 3. 1. 1. Eksik Beyan Usulü . 49 3. 1. 2. Kısmi Teminat Uygulaması. 50 3. 1. 3. Beyanın Kontrolüne İlişkin Kolaylaştırmalar . 51 3. 1. 4. Emniyet ve Güvenlik Kontrollerine İlişkin Kolaylaştırmalar . 53 3. 2. Talep ve Ek Koşula Bağlı Olarak Yetkilendirilmiş Yükümlü Statüsünün Sağladığı Basitleştirmeler. 56 3. 2. 1. Götürü Teminat Uygulaması . 56 3. 2. 2. Onaylanmış İhracatçı Yetkisi . 57 3. 2. 3. İzinli Gönderici Yetkisi . 60 3. 2. 4. İzinli Alıcı Yetkisi . 61 3. 2. 5. İthalatta Yerinde Gümrükleme İzni. 64 3. 3. Gümrük İşlemlerinin Kolaylaştırılması Yönetmeliği Dışındaki Basitleştirmeler. 67 3. 3. 1. Tam Beyanlı Yaygın Basitleştirilmiş Usül. 67 3. 3. 2. Varış Öncesi İthalat . 68 3. 3. 3. Laboratuvar Tahliline Tabi Eşyanın Tesliminde Basitleştirme. 68 3. 3. 4. Dahilde İşleme Rejimi İndirimli Teminat Uygulaması . 69 3. 3. 5. Emsal Tahlil Raporu Kullanımı. 70 3. 3. 6. Geçici İthalat Rejimi İle Geçici İhracat Eşyasında Ayniyet Tespitine İlişkin Basitleştirme. 71 3. 3. 7. Gümrük Müşavirliği Asgari Tarifesinde İndirim . 71 3. 3. 8. İthalat Denetimlerinde Kolaylık . 72 4. YETKİLENDİRİLMİŞ YÜKÜMLÜ SERTİFİKASININ FİRMALARA OLAN ETKİSİ: SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ. 74 4. 1. Araştırmanın Amacı ve Kapsamı . 74 4. 2. Araştırmada Kullanılan Veri Toplama Yöntemi . 74 4. 3. Araştırma Bulguları. 75 4. 3. 1. Sorular, Cevaplar, Genel Değerlendirme ve Çözüm Önerileri . 75 SONUÇ ve ÖNERİLER . 87 KAYNAKÇA. 89