Metropol kentte prekarya olgusunun göçmen karşıtlığına etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: TUĞBA KOÇAK

Danışman: DOĞAN NECMETTİN

Özet:

Neoliberal politikaların güçlenmesiyle yaygınlaşan esnek çalışma biçimi, metropol kentte rekabeti artırmakta, bireyin kendisine ve içinde yaşadığı topluma yabanlaşmasına sebep olmaktadır. Geçici ve güvencesiz işlerde çalışanlar, yaşamlarına devam edebilmek için güvencesizlik sarmalında daha fazla çalışmakta ve belirsizlik içinde ellerindekini korumaya çabalamaktır. Bu da dalgalanan ekonomik koşullar içinde göçmenleri suçlamaya itmektedir. Gittikçe yaygınlaşan güvencesiz çalışma biçimi ve beraberinde getirdiği yeni yaşam tarzı,toplumun ötekisini oluşturan yabancılara yönelik nefret söylemini artırmaktadır.Suriyeli göçünün 11.yılında ülkemizde kayıtlı Suriyeli sayısı 4 milyona yaklaşmıştır. Suriyelileri “geçici misafir” olarak konumlandıran Türkiye, iç ve dış politikalarında “kalıcı” bir çözüm üretememiştir. Metropolde yaşam şartlarını karşılamanın, gün geçtikçe zorlaşmasıyla göçmenlere yönelik öfke derinleşmektedir. Bu öfke göçmenlere “çifte yükümlülük” olarak geri dönmektedir. Göçmenler hem emek piyasasında güvencesiz koşullarda çalışmakta hem de yerli işçiler tarafından işlerinin ellerinden alınmasıyla suçlanmaktadır. Bununla birlikte kent yaşamının niteliği de değişmekte ve gündelik akışı üretim süreçlerindeki bu değişimler belirlemektedir. Bu tez çalışması; geçici ve güvencesiz koşullarında çalışan Türkiye vatandaşı bireylerin göçmenlere yönelik tutumunu tespit etmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın temel sorunsalı “Prekaryal emeğin göçmen karşıtlığına etkisi nedir?” şeklindedir. Karma araştırma deseninde yürütülen ve alan çalışması Fatih ilçesinde gerçekleştirilen araştırmada, yerli işçilerden anket ve hem işçi hem de işverenlerden mülakat yoluyla elde edilen veriler karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir.Çalışmanın birinci bölümünde temel hatlarıyla göç olgusuna, göçe yönelik düzenlemelere ve göç teorilerine yer verilmiştir. İkinci bölümde çalışmanın kavramsal çerçevesini oluşturan prekarya olgusu, prekeryal çalışma biçimi, emek piyasasının prekaryalaşması, güvencesiz istihdam, kayıt dışı çalışma konularına yer verilmiş ve neoliberalizm politikaları tarihsel perspektifte ele alınıp, nasıl bir değişime yol açtığı incelenmiştir. Üçüncü bölümde metropol kent olarak İstanbul’un konumu, kent dinamikleri ve küresel şehirlere dair bilgiler yer almaktadır. Dördüncü bölümde araştırmanın metodolojisine dair bilgilere yer verilmiştir. Beşinci bölümde araştırma sahasında toplanan nicel ve nitel verilerin analizi yer almaktadır.Anahtar Kelimeler: Prekarya, Güvencesizlik, Emek piyasasında prekaryalaşma, Bölünmüş emek piyasası, Göçmen karşıtlığı, Metropolde yaşam