Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALİ HEKİMOĞLU
Danışman: SÖNMEZ ÖZDEMİR
Özet:ÖZET Kamu kurum ve kuruluşlarının mülkiyetinde olan taşınmaz mallar, sosyal ve ekonomik yararlılığı gereği, kamu hizmetlerinde (Okullar, hastaneler, parklar gibi) ve kamunun genel yararında (yollar, meydanlar, meralar gibi) kullanılırken, mali anlamda işlevleri gereği finansman sağlama amacıyla da (taşınmazların kiralanma, satış ve tahsis işlemi gibi) kullanılmaktadır. Bu çalışma kamu kurum ve kuruluşlarının tasarrufunda ya da mülkiyetinde bulunan gayrimenkullerin kullanımı ve değerlendirilmesi sonucunda ortaya çıkan emlak yönetimi faaliyetlerinin yerel anlamda bölgede kentsel gelişmeye etkilerini, fayda ve zararlarını İstanbul Arnavutköy ilçesi örneği üzerinden ortaya çıkarmayı amaçlamaktadır. Çalışma alanı olarak İstanbul İlinin Arnavutköy İlçesi belirlenmiştir. Yapılacak tez çalışma beş bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çalışmanın amacı, önemi ile gerekliğine değinilmiş ve çalışma hakkında önemli olan temel kavramlardan bahsedilmiştir. İkinci bölümde kamu kurumlarının yönetim tanımı çerçevesinde merkezi yönetim ve yerel yönetimler şemasında söz edilmiştir. Üçüncü bölüm İstanbul’da büyük ölçekli emlak yönetim ağlarından bahsedilerek Arnavutköy bağlamında etkileri ile büyükşehir ve ilçe belediye emlak haraketliliklerinden bahsedilmiş, bölüm hakkında bilgilendirilme yapılmıştır. Dördüncü bölüm belediyelere taşınmaz devrini öngören özel kanun, yönetmelik ve tebliğlere yönelik araştırmalar yaparak, belediyelerin kamu taşınmazlarından mülkiyet sahibi olma dayanaklarını ortaya konulmaya çalışılmıştır. Çalışmanın beşinci bölümünde kamu kurum ve kuruluşları emlak yönetiminin yerel anlamda kentsel gelişmeye fayda ve zarar ilişkisi İstanbul Arnavutköy Belediyesi emlak yönetim faaliyetleri çerçevesinde incelenmiştir. Bu çerçevede yerel çalışma bölgesi hakkında idari yapı, nüfus ve coğrafi konum hakkında detaylı bilgiler verilmiş ayrıca yapılan emlak yönetim detaylı olarak yıllara göre faaliyetleri araştırılmıştır. iv Yapılan çalışma ile kentsel büyüme de kamu kurumlarının emlak yönetimi faaliyetlerinin yerel halk tarafından karşılık bulmuş etkileri olduğu görülmüştür. Yerel idaredeki ekonomik büyüme ve kentteki yapısal modernleşme ile kamu alanlarındaki değişim ivmesine bakılarak, yerel yönetimlerde gerçekleştirilen emlak yönetim faaliyetlerinin kentsel gelişme ve kontrollü büyüme yöneliminde olumlu faydalar gösterebileceği düşünülmüştür. Anahtar Kelimeler: Emlak, emlak yönetimi, kamu, kamu kurumu, kent, kentleşme, kentsel gelişme ABSTRACT While immovable properties owned by public institutions and organizations are used in public services (such as schools, hospitals, parks) and in the general interest of the public (such as roads, squares, pastures) due to their social and economic benefits, they are also used for financing purposes (lease of immovables) due to their financial functions. , sales and allocation transactions) are used. This study aims to reveal the effects, benefits and harms of real estate management activities, which arise as a result of the use and evaluation of real estates in the possession or possession of public institutions and organizations, on the local urban development in the region through the example of Arnavutköy district of Istanbul. Arnavutköy District of Istanbul Province was determined as the study area. The thesis to be done consists of five parts. In the first chapter, the purpose, importance and necessity of the study are mentioned and the basic concepts that are important about the study are mentioned. In the second part, it is mentioned in the scheme of central government and local governments within the framework of the definition of public administration. In the third part, large-scale real estate management networks in Istanbul were mentioned, and their effects in the context of Arnavutköy, metropolitan and district municipality real estate activities were mentioned, and information was given about the section. In the fourth chapter, it has been tried to reveal the grounds of ownership of public immovables by the municipalities by conducting research on special laws, regulations and communiqués that foresee the transfer of immovables to municipalities. In the fifth part of the study, the relationship between public institutions and organizations, real estate management, and the benefit and harm relationship of local urban development has been examined within the framework of Istanbul Arnavutköy Municipality property management activities. In this context, detailed information about the administrative structure, population and geographical location of the local vi working area was given, and the activities of the real estate management were investigated in detail according to the years. With the study, it has been seen that the real estate management activities of public institutions in urban growth have effects that are met by local people. Considering the economic growth in the local administration and the structural modernization in the city and the acceleration of change in the public areas, it was thought that the real estate management activities carried out in the local administrations could show positive benefits in the direction of urban development and controlled growth. Keywords: City, urbanization, urban development, real estate, property management, public, public institution, İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER . i ÖZET. iii ABSTRACT . v TEŞEKKÜR . vii ŞEKİLLER DİZİNİ . viii ÇİZELGELER DİZİNİ . ix SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ . x 1. GİRİŞ . 1 2. KAMU KURULUŞLARININ YÖNETİM İŞLEVİ . 12 2. 1. Merkezi Yönetim . 13 2. 2. Yerel Yönetimler . 15 2. 3. Yerel Kamu Kurumlarında Kent Planlaması Emlak Yönetimi İlişkisi . 27 3. İSTANBUL’DA BÜYÜK ÖLÇEKLİ EMLAK YÖNETİM AĞLARI VE ARNAVUTKÖY BAĞLAMI . 30 3. 1. Büyükşehirler Bağlamında Emlak Hareketlerinin Kısa Tarihi: İstanbul Örneği . 37 3. 2. Yerel Belediyecilik Bağlamında Gelişen Kent Morfolojisinin Emlak – İstimlak Tarihi: Arnavutköy Örneği . 43 4. BELEDİYELERE TAŞINMAZ DEVRİNİ ÖNGÖREN ÖZEL KANUN VE YÖNETMELİKLER . 46 4. 1. 3194 Sayılı İmar Kanunu Hükümlerince Devir . 47 4. 1. 1. Genel anlamda belediye organlarının emlak yönetimi çerçevesinde görevleri . 47 4. 1. 2. İmar kanunu’nun 11. maddesine göre terk . 49 4. 1. 3. İmar kanunu’nun 18. maddesine göre terk . 54 4. 2. Gecekondu Kanunu Göre Belediyelere Devir . 58 4. 2. 1. Gecekondu sorunu . 58 4. 2. 2. Gecekondu kanunu’nun 3. maddesine göre hazine taşınmazlarının belediyeye devri . 62 4. 2. 3. Kanunun 5. maddesine göre taşınmazın belediyeye devri. 65 4. 2. 4. Kanunun 35. maddesine göre taşınmazın belediyeye devri. 65 4. 3. Hazine’ye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi Ve Katma Değer Vergisi Kanunu’nda Değişiklik Yapılması Hakkında 4706 Sayılı Kanuna Göre Belediyelere Devir . 66 4. 3. 1. Kanun hakkında genel bilgiler . 66 4. 3. 2. Belediyelerin devir taleplerinde yer alacak bilgi ve belgeler . 70 4. 3. 3. Belediyelere devredilmeyecek taşınmazlar . 71 5. EMLAK YÖNETİMİ VE KENTSEL GELİŞME ARASINDA KATKI – ZARAR İLİŞKİSİ: İSTANBULUN ÇEPERİ OLARAK ARNAVUTKÖY BELEDİYESİ EMLAK YÖNETİMİ . 72 5. 1. Arnavutköy İlçesinin Genel Yapısı . 72 5. 1. 1. Arnavutköy ilçesinin İstanbul iline göre yeri ve konumu . 72 5. 1. 2. Arnavutköy ilçesinin idari yapısı . 81 5. 1. 3. Arnavutköy ilçesi nüfus artışı . 82 5. 2. Arnavutköy İlçesinde Kamu Emlak Yönetimi Faaliyetleri Ve Kentsel Gelişmeye Fayda – Zarar İlişkisi . 87 5. 2. 1. Kamu taşınmazları kiralama işlemi . 88 5. 2. 2. Kamu taşınmazları satış işlemi . 90 5. 2. 3. İdarece kamu taşınmazlarına ecrimisil ve tahliye işlemleri . 94 5. 2. 4. İdarece kamu taşınmazlarının devir işlemleri . 98 5. 2. 5. Yap işlet devret çalışması kapsamında yapılan faaliyetler . 107 5. 2. 6. Bölgedeki kentsel genişlemenin su havzaları orman alanları ve tarım alanlarına etkisi . 111 6. SONUÇ VE ÖNERİLER . 118 KAYNAKLAR . 125 EKLER . 129 ÖZGEÇMİŞ . 131