Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: AYŞE İPEK SARIKABADAYI
Danışman: ARSLAN İSMET KAHRAMAN
Özet:ÖZET Dünya çapında ülkeler arası ticaretin önündeki engellerin kalkması ve dünyanın tek bir pazar haline gelmesine imkân tanıyan liberal ekonomi kuralları ve küreselleşme olgusu neticesinde ülkeler ve firmalar rekabetçilik kavramı üzerinde çalışmaya başlamışlardır. Rekabet gücüne sahip olan firma veya endüstri mevcut konumunu güçlendirebilecek, yeni pazarlarda rakiplerine göre üstünlük oluşturabilecektir. Kültürel, ticari, ekonomik ve sosyal olarak uygun rekabet stratejilerin belirlenmesi söz konusu rekabet gücünün elde edilmesinde önemli bir rol oynamakla beraber ülkelerin sahip olduğu rekabet üstünlüklerinin tespit edilmesi ve ona uygun stratejilerin geliştirilmesi önem arz etmektedir. Bu araştırmanın amacı, Türkiye ev ve mutfak eşyaları sektörünün 2015-2019 yıllan arasındaki ihracat - ithalat verileri ile Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler ve Nispi Rekabet Üstünlüğü yöntemleri çerçevesinde uluslararası rekabet gücünün tespit edilmesidir. Uluslararası geçerliliğe sahip altılı GTIP kodlan baz alınarak oluşturulan sektör kapsamında 40 adet GTIP kodu yer almakta ve 2015-2019 yıllan itibariyle endeks değerleri hesaplanarak rekabet gücü ölçülmüştür. Araştırmanın bulgulannda, hem RCA (Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler - AKÜ) hem de RC (Nispi Rekabet Üstünlüğü) endekslerine göre 17 ürün grubunda Türkiye’nin rekabet avantajına sahip olduğu, 10 ürün grubunda ise rekabette dezavantajlı olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (AKÜ), Nispi Rekabet Üstünlüğü, Rekabet, Rekabet Gücü, Ev ve Mutfak Eşyaları Sektörü ABSTRACT Countries and companies have started to work on the concept of competitiveness as a result of the phenomenon of globalization that allow to be removed the barriers to intemational trade and the world to become a single market. The competitive company will be able to strengthen its current position and create superiority över its competitors in new markets. The purpose of this research, is to determine the intemational competitiveness in the ffamework of RCA and RC for Turkish housewares and kitchenware sector. Within the scope of the sector, there are 40 HS codes and the competitiveness was measured by calculating index values. Regarding to the findings of the research, it was determined that according to the RCA and RC index, 17 of 40 positions had a competitive advantage, on the contrary 10 positions were disadvantageous at intemational competitiveness. Keywords: Revealed Comparative Advantage (RCA), Revealed Competitiveness (RC), Competition, Competition Power, Housewares and Kitchenware Sector İÇİNDEKİLER ÖZET iii ABSTRACT iv ÖNSÖZ v İÇİNDEKİLER vi TABLO LİSTESİ x ŞEKİL LİSTESİ xii KISALTMALAR xiv GİRİŞ 1 1. ULUSLARARASI REKABET GÜCÜ VE ÖLÇÜLMESİ 3 1. 1. Rekabet Kavramı 3 1. 2. Rekabet Gücü Kavramı 4 1. 2. 1. Mikro Düzeyde Rekabet Gücü 4 1. 2. 2. Makro Düzeyde Rekabet Gücü 5 1. 3. Uluslararası Rekabet Gücüne Etki Eden Faktörler 6 1. 3. 1. Mikro Etkenler 9 1. 3. 1. 1. Verimlilik 10 1. 3. 1. 2. Kalite 10 1. 3. 1. 3. Teknolojik Altyapı 11 1. 3. 2. Makro Etkenler 12 1. 3. 2. 1. Fiziksel ve Kurumsal Altyapı 13 1. 3. 2. 2. Döviz Kurları 14 1. 3. 2. 3. Ekonomik İstikrar ve Finansal Sistem 14 1. 4. Rekabet Gücünün Ölçülmesinde Kullanılan Endeksler 15 1. 4. 1. Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi 16 1. 4. 2. Nispi İhracat Avantajı Endeksi 17 1. 4. 3. Nispi İthalat Avantajı Endeksi 18 1. 4. 4. Nispi Ticaret Avantajı Endeksi 18 1. 4. 5. Nispi Rekabet Üstünlüğü Endeksi 19 2. EV VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜNÜN ANALİZİ 20 2. 1. Ev ve Mutfak Eşyalarının Tarihi 20 2. 2. Ev ve Mutfak Eşyaları Sektörü GTIP Sınıflandırmaları 21 2. 3. Ev ve Mutfak Eşyaları Sektörü İthalatı 24 2. 3. 1. Dünya İthalatı 24 2. 3. 2. Türkiye İthalatına Genel Bakış 26 2. 3. 3. Ülke / Bölge Bazında Türkiye İthalatı 33 2. 4. Ev ve Mutfak Eşyaları Sektörü İhracatı 35 2. 4. 1. Dünya İhracatı 35 2. 4. 2. Türkiye İhracatı Genel Değerlendirme 37 2. 4. 3. Ülke/Bölge Bazında Türkiye İhracatı 46 2. 5. Dünyada Ev ve Mutfak Eşyaları Sektörünün Konumu 49 2. 6. Ev ve Mutfak Eşyaları Ticaretine Etki Eden Faktörler 51 3. EV VE MUTFAK EŞYALARI SEKTÖRÜNÜN REKABET GÜCÜ DEĞERLENDİRMESİ 53 3. 1. Araştırmanın Önemi 53 3. 2. Araştırmada Kullanılan Veri ve Yöntem 53 3. 3. Sektörün Balassa ve Vollrath Endekslerine Göre Analizi 54 3. 4. Sektörün Alt Ürün Gruplarının Rekabet Gücü Endekslerine Göre Analizi 55 3. 4. 1. Plastik Sofra ve Mutfak Eşyaları 55 3. 4. 2. Plastikten Diğer Ev Eşyası, Sağlık veya Tuvalet Eşyası 56 3. 4. 3. Ekmek Tahtaları, Kesme (Doğrama) ve Benzeri İçin Tahtalar 57 3. 4. 4. Çin Usulü Yemek Çubukları 58 3. 4. 5. Bambudan Olan Diğer Ahşap Mutfak ve Sofra Eşyaları 59 3. 4. 6. Diğer Ahşap Mutfak ve Sofra Eşyaları 60 3. 4. 7. Porselenden Sofra ve Mutfak Eşyası 61 3. 4. 8. Seramikten Sofra ve Mutfak Eşyası, Diğer Ev Eşyası ve Tuvalet Eşyası 62 3. 4. 9. Cam Eşya (Sofra, Mutfak, Tuvalet İşleri İçin, Cam Seramiğinden) 63 3. 4. 10. Camdan Ayaklı Bardak (Kurşun Kristalden) 64 3. 4. 11. Camdan Ayaklı Bardak (Diğerlerinden) 65 3. 4. 12. Camdan Diğer Bardak (Kurşun Kristalden) 66 3. 4. 13. Camdan Diğer Bardak (Diğerlerinden) 67 3. 4. 14. Camdan Sofra/Mutfak İşlerinde Kullanılan Eşya (Kurşun Kristalden) 68 3. 4. 15. Cam Sofra/Mutfak Eşyası; Isıya Dayanıklı 69 3. 4. 16. Camdan Sofra/Mutfak İşlerinde Kullanılan Eşya (Diğerlerinden) 70 3. 4. 17. Demir Çelikten Mamul, Sıvı Yakıtla Çalışan Pişirme Gereçleri 71 3. 4. 18. Demir/Çelikten Yemek Pişirme Cihazları; Sıvı Yakıtlı 72 3. 4. 19. Demir/Çelikten Yemek Pişirme Cihazları; Diğerleri, (Katı Yakıtlı Cihazlar Dâhil) 73 3. 4. 20. Dökme Demirden Ev İşlerinde Kullanılan Eşya (Emaye Yapılmamış) 74 3. 4. 21. Dökme Demirden Ev İşlerinde Kullanılan Eşya (Emaye Yapılmış) . 75 3. 4. 22. Paslanmaz Çelikten, Ev İşlerinde Kullanılan Eşya 76 3. 4. 23. Demir/Çelikten (Dökme Hariç) Ev İşlerinde Kullanılan Emaye Eşya. 77 3. 4. 24. Demir/Çelikten Ev İşlerinde Kullanılan Diğer Eşya 78 3. 4. 25. Bakırdan Sofra, Mutfak Ve Diğer Ev İşlerinde Kullanılan Eşya Ve Bunların Akşamı 79 3. 4. 26. Alüminyumdan Sofra, Mutfak Ve Diğer Ev İşlerinde Kullanılan Eşya Ve Bunların Akşamı 80 3. 4. 27. Yiyecek/İçecek Hazırlamada Kullanılalı Elle İşleyen Mekanik Cihazlar (Ağırlık; 10 Kg. /Az) 81 3. 4. 28. Takım Halinde Bıçaklar; Makinelere Mahsus Olanlar Hariç 82 3. 4. 29. Sabit Ağızlı Sofra Bıçaklan 83 3. 4. 30. Sabit Ağızlı Diğer Bıçaklar 84 3. 4. 31. Takım Halinde Mutfak Ve Sofra Eşyası; En Az Biri Gümüş Veya Altın Kaplı 85 3. 4. 32. Mutfak/Sofra Eşyası; Diğer Maddelerden Takım Halinde 86 3. 4. 33. Mutfak/Sofra Eşyası; Kıymetli Metallerle Kaplanmış 87 3. 4. 34. Mutfak/Sofra Eşyası; Diğer Maddelerden 88 3. 4. 35. Elektromekanik Mutfak Alet ve Makineleri 89 3. 4. 36. Ev İşlerinde Kullanılan Elektrik Motorlu Diğer Cihazlar 90 3. 4. 37. Ev Tipi Elektrikli Fınnlar, Elektrikli Izgaralar, Pişiriciler 91 3. 4. 38. Kahve/Çay Yapmaya Mahsus Elektro Termik Cihazlar 92 3. 4. 39. Ekmek Kızartma Makineleri 93 3. 4. 40. Ev İşlerinde Kullanılan Diğer Elektro Termik Cihazlar 94 SONUÇ 96 KAYNAKÇA 99