Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: KEREM ÇAĞRI AYDIN
Danışman: ÇETİN GÜLDENUR
Özet:ÖZET Bu araştırma gelişen teknolojik gelişmeler ve dünyada değişen ekonomik anlayış doğrultusunda tedarik zinciri ve lojistik kullanımının ihracat ve ithalata olan etkisini tespit etmek amacıyla hazırlanmıştır. Hazırlanan çalışmanın birinci, ikinci ve üçüncü bölümlerinin hazırlanmasında alanyazın taraması yöntemi kullanılmıştır. Alanyazında lojistik, tedarik zinciri, ihracat ve ithalat kavramlarına ilişkin yayınlar incelenerek çalışmaya aktarılmıştır. Bunun yanında Türkiye?de lojistik ve tedarik zinciri yönetimi uygulamaları ve güncel veriler ele alınarak değerlendirmeler yapılmıştır. Araştırmanın uygulama bölümünde lojistik kullanımının ihracat ve ithalata olan etkisinin incelenmesi amacıyla 1996-2017 yılları arasında lojistik, ihracat ve ithalat verileri kullanılarak ekonometrik analiz gerçekleştirilmiştir. Yapılan analiz doğrultusunda Türkiye?de lojistik kullanımının ihracat ve ithalata olan etkisi tespit edilmeye çalışılmıştır. TÜİK web sitesinden alınan veriler araştırmada ifade edilen değişkenler doğrultusunda analiz edilebilmek için VAR-VECM modelleri kullanılmıştır. Anahtar kelimeler: lojistik, tedarik zinciri, ihracat, ithalat iv ABSTRACT This research has been prepared in order to determine the effect of supply chain and logistics use on exports and imports in line with the developing technological developments and changing economic understanding in the world. The literature review method was used in the preparation of the first, second and third sections of the prepared study. In the literature, publications on logistics, supply chain, export and import concepts were examined and transferred to the study. Besides, logistics and supply chain management applications in Turkey and updated data have been made by considering the evaluation. In the application part of the research, in order to examine the effect of the use of logistics on exports and imports, econometric analysis was carried out using logistics, export and import data between 1996-2017. In line with the analysis done, the impact of exports and imports in Turkey has tried to determine the use of logistics. VAR-VECM models were used to analyse the data obtained from the TURKSTAT website in line with the variables expressed in the research. Key words: logistics, supply chain, export, import v İÇİNDEKİLER Özet. ??? Abstract . ?V İçindekiler. V Tablolar Listesi. ?X Şekiller Listesi . X Kısaltmalar . X? Giriş . 1 1. TEDARİK ZİNCİRİ VE LOJİSTİK. 4 1. 1. Tedarik Zinciri ve Lojistik Faaliyetlerin Tanımı, Tarihsel Gelişimi ve Kapsamı. 4 1. 1. 1. Tedarik Zinciri ve Lojistik Faaliyetlerin Tanımı . 4 1. 1. 2. Tedarik Zinciri ve Lojistik Faaliyetlerin Tarihsel Gelişimi. 14 1. 1. 3. Tedarik Zinciri ve Lojistik Faaliyetlerin Kapsamı. 17 1. 2. Temel Lojistik Faaliyetler. 20 1. 2. 1. Taşıma . 20 1. 2. 2. Depolama . 21 1. 2. 3. Elleçleme . 22 1. 2. 4. Güvenlik ve Sigorta. 23 1. 2. 5. Müşteri Hizmetleri . 24 1. 2. 6. Satın Alma ve Tedarik. 24 1. 2. 7. Sipariş Yönetimi. 25 1. 3. Lojistik Modelleri. 27 1. 3. 1. Tam Zamanında Üretim-Yönetim (JIT) . 27 1. 3. 2. 3PL (Üçüncü Parti Lojistik). 27 1. 3. 3. 4PL (Dördüncü Parti Lojistik) . 28 1. 3. 4. Kıyaslama (Benchmarkıng) . 30 1. 3. 5. Evrensel Lojistik . 32 1. 4. E-Lojistik . 33 1. 5. Lojistikte Taşımacılık Türleri. 35 1. 5. 1. Karayolu Taşımacılık Sistemi. 35 1. 5. 2. Demiryolu Taşımacılık Sistemi . 36 1. 5. 3. Denizyolu Taşımacılık Sistemi . 36 1. 5. 4. Havayolu Taşımacılık Sistemi . 37 1. 5. 5. Boru Hattı Taşımacılık Sistemi. 37 1. 6. Tedarik Zinciri Yönetimi . 40 1. 7. Tedarik Zinciri Yönetiminin Amaçları . 41 1. 8. Tedarik Zinciri Yönetiminin Türleri. 42 1. 8. 1. Yalın Tedarik Zinciri. 43 1. 8. 2. Çevik Tedarik Zinciri . 43 1. 8. 3. Melez Tedarik Zinciri. 44 1. 8. 4. Tersine Tedarik Zinciri. 45 1. 8. 5. Yeşil Tedarik Zinciri Yönetimi. 45 1. 9. Tedarik Zinciri Yönetimi ve Lojistik Bilişim Teknolojileri . 45 1. 9. 1. Otomatik Tanımlama Sistemleri . 46 1. 9. 2. Radyo Frekanslı Tanıma Sistemi (RFID). 47 1. 9. 3. Takip ve İzleme Sistemleri . 49 1. 9. 4. Lojistik yazılımlar . 50 1. 9. 4. 1. Depo Yönetim Sistemi (Warehouse Management SystemWMS). 50 1. 9. 4. 2. Ulaştırma Yönetim Sistemi (Transportation Management System- TMS) . 51 1. 9. 5. Tedarik Zinciri ve Lojistikte İleri Planlama Sistemleri. 51 1. 9. 5. 1. Araç Rotalama Sistemleri . 51 1. 9. 5. 2. Araç Yükleme Optimizasyonu . 53 2. TÜRK?YE’DE TEDAR?K Z?NC?R? VE LOJ?ST?K. 55 2. 1. Türkiye?de Lojistik Sektörünün Gelişimi ve Durumu. 55 2. 2. Türkiye?de Tedarik Zincirinin Gelişimi ve Durumu . 57 2. 3. Türkiye?de Lojistik Sektörünün Genel Özellikleri. 58 2. 4. Türkiye?de Lojistik ve Tedarik Zincirinin Güçlü ve Zayıf Yönleri . 63 2. 5. Türkiye?de Lojistiğin ve Tedarik Zincirinin Dış Ticaret Maliyetlerine Etkisi . 66 2. 6. Türkiye?de Lojistik Sektörünün Rekabet Gücü. 82 2. 7. Türkiye?de Tedarik Zinciri Kullanımının Rekabet Gücü . 86 2. 8. Türkiye?de Lojistik Sektörünün ve Tedarik Zincirinin Önemi . 88 2. 9. Teknolojik Gelişmelerin Lojistik Sektörüne ve Tedarik Zincirine Etkisi . 91 2. 10. Türkiye?nin Lojistik ve Tedarik Zinciri Performansı . 91 2. 11. Türkiye?nin Jeopolitik Güç Analizinde Lojistik Sektörünün ve Tedarik Zincirinin Önemi . 98 3. TEDARİK ZİNCİRİ VE LOJİSTİK AĞINDAKİ GELİŞMELERİN İTHALAT VE İHRACATA ETKİLERİ . 102 3. 1. Türkiye?de Dış Ticaretin Tarihsel Gelişimi . 102 3. 2. Lojistik Hizmetlerindeki ve Tedarik Zincirinde Gelişmelerin Dış Ticaret Üzerindeki Etkisi . 103 3. 3. Dış Kaynak Kullanımı . 104 3. 3. 1. Tanımı. 104 3. 3. 2. Tarihsel Gelişimi. 105 3. 3. 3. Dış Kaynak Kullanımının Amaçları. 107 3. 3. 4. İşletmelerin Dış Kaynak Gereksinimi . 107 3. 3. 4. 1. Küreselleşme . 107 3. 3. 4. 2. Hızlı Değişim . 109 3. 3. 4. 3. Teknolojik Gelişmeler . 109 3. 3. 4. 4. Rekabetin Artması . 110 3. 4. Dış Kaynak Kullanımının Avantajları ve Dezavantajları . 110 3. 4. 1. Dış Kaynak Kullanımının Avantajları. 111 3. 4. 2. Dış Kaynak Kullanımının Dezavantajları. 112 3. 5. Lojistikte ve Tedarik Zinciri Sürecinde Teknoloji Kullanımının İthalat ve İhracat Üzerine Olumlu Etkileri . 112 3. 6. Lojistik Performans Endeksi . 113 4. TEDARİK ZİNCİRİ VE LOJİSTİK KULLANIMININ İTHALAT VE İHRACATIN ÜZERİNE YANSIMALARI. 114 4. 1. Araştırmanın Amacı ve Önemi. 114 4. 2. Araştırmanın Veri Kümesi . 114 4. 3. Bulgular. 115 4. 3. 1. Birim kök . 116 4. 3. 2. VAR – VECM Modelleri . 117 4. 3. 3. VAR Granger Nedensellik Testi. 118 4. 3. 3. 1. Cholesky Şok Yanıt Testi . 120 SONUÇ . 122 KAYNAKÇA. 126