Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: MANOLYA USTA
Danışman: BAYBURTLU IRMAK
Özet:ÖZET Yaşam koşullarını sürekli iyileştirme amacı güden insanın giyinme ihtiyacı ilk çağlarda birer zorunluluk, zorlu şartlarla mücadele edebilme savaşıyken, zamanla akıl ve hayal gücünü kullanabilme yetisinin gelişmesi, çevreye uyum sağlama yeteneğindeki farkındalığın artması sonucunda bir tür uzlaşmaya evrilerek, çağlar boyu gelişimini sürdürmeye devam etmiştir. Bu gelişim süresince giyim, insanın etkileşim içinde olduğu siyasal, toplumsal, ekonomik, teknolojik, psikolojik ve sanatsal birçok etmenden etkilenmiştir. İlk çağlarda fiziki bir ihtiyaç olarak algılan giyim, zamanla bu unsurların etkisi altında kalarak sadece fiziksel bir ihtiyaç olmaktan çıkmış; insanların fiziki ve ruhsal durumlarını kodlayan birer sembol olarak değerlendirilmeye başlanmıştır. Bu durum, giyim tasarımcılarını geleneksel tasarım yöntemlerinin dışında farklı ve radikal arayışlara yönlendirmiştir. Giyimin geçirmiş olduğu bu sürecin şekillenmesinde sanat akımlarının etkisi büyüktür. Giyimin Endüstri Devrimi sonrası tarihsel süreci incelendiğinde sanat akımlarının giyim tasarımı üzerinde belirgin yansımaları olduğu görülür. 21. yüzyılın başlarında İtalya’ da ortaya çıkan, geleceğe özlemle çağrıda bulunan ve temel felsefesinin hareket, hız olduğu Gelecekçilik akımı çoğu tasarımcıya ilham kaynağı olmuştur. Araştırma için kitap, tez, makale gibi yayınlardan literatür taraması yapılmıştır. Çalışmada tasarım, giyim tasarımı, Gelecekçilik ile ilgili bilgiler ana- alt başlıklar şeklinde verildikten sonra Gelecekçi eserlerde devinim algıları renklerle, özdeşleyimsel temalarla, ardışık tekrarlarla ve parçalanmış alanlarla devinim algıları olarak irdelenmiştir. Araştırmanın son bölümünde ise, akımın giyim tasarımı üzerindeki etkileri ele alındıktan sonra, aynı yöntemlerle tasarımcılara ait giysiler üzerinden devinim ve hız algıları açıklanmaya çalışılmıştır. Araştırma, akımın giyim tasarımı üzerindeki etkilerini devimsel kurgularla açıklayarak giyim tasarım alanına farklı bakış açıları sunmayı amaçlamaktadır. Anahtar Kelimeler : Devinim, gelecekçilik, giyim, giyim tasarımı, hareket ABSTRACT While the need for dressing of people aiming to improve their living conditions constantly was a necessity in the early ages to fight against difficult conditions, it continued to develop throughout the ages by evolving into a kind of compromise as a result of the development of the ability to use the mind and imagination and the increase in awareness of the ability to adapt to the environment. During this development, clothing has been influenced by many political, social, economic, technological, psychological and artistic factors in which people interact. Clothing, which was perceived as a physical need in the early ages, was under the influence of these elements in time and ceased to be just a physical need, and began to be considered as a symbol that encodes the physical and mental states of people. This situation has led clothing designers to different and radical searches outside of traditional design methods. Art movements have a great influence on the shaping of this process of clothing. When the historical process of clothing is examined after the Industrial Revolution, it is seen that art movements have clear reflections on clothing design. The Futurism movement, which emerged in Italy at the beginning of the 21st century, longing for the future and whose basic philosophy is movement and speed, has inspired many designers. For the research, a literature review was made from publications such as books, theses, and articles. In the study, after the information about design, clothing design, and Futurism were given in the form of main-sub-titles, the perceptions of motion in Futurist works were examined as motion perceptions with colors, identical themes, consecutive repeats and fragmented areas. In the last part of the study, after inspecting the effects of the Futurism on clothing design, motion and speed perceptions were tried to be explained on the clothes of the designers with the same methods. The research aims to present different perspectives in the field of clothing design by explaining the effects of the Futurism on clothing design with dynamic fictions. Keywords: Clothing, clothing design, futurism, motion, movement. İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER …………………………………………………………………… i ÖZET……………………………………………………………………………… iii ABSTRACT……………………………………………………………………. iv TEŞEKKÜR……………………………………………………………………. v ŞEKİLLER DİZİNİ………………………………………………………………. vi SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ……………………………………. viii 1. GİRİŞ…………………………………………………………………………… 1 1. 1. Araştırmanın Kapsamı……………………………………………………. 1 1. 2. Araştırmanın Amacı ve Yöntemi……………. ……………………………. 2 1. 3. Araştırmanın Önemi………………………………………………. ………. 2 2. LİTERATÜR ÖZETİ. …………………………………………………………. 3 2. 1. Tasarım Nedir?. 3 2. 2. Tasarımın Kısa Tarihçesi…. ……………………………………………. 4 2. 3. Genel Olarak Tasarım Elemanları ve İlkeleri. ………………………. …. 8 2. 3. 1. Tasarım elemanları…………………………………………………. 8 2. 3. 1. 1. Nokta……………………………………………………………. 8 2. 3. 1. 2. Çizgi……………………………………………………………. 9 2. 3. 1. 3. Renk…………………………………………………………. 10 2. 3. 1. 4. Işık-gölge………………………………………………………. 13 2. 3. 1. 5. Doku……………………………………………………………. 14 2. 3. 1. 6. Biçim-form………………………. ………………………………. 14 2. 3. 1. 7. Yön………. ……………………………………………………… 15 2. 3. 1. 8. Leke………………………………………………………………. 15 2. 3. 2. Tasarım ilkeleri………………………………………………………. 15 2. 3. 2. 1. Tekrar……………………………………………………………. 16 2. 3. 2. 2. Denge……………………………………………………………. 17 2. 3. 2. 3. Hareket…………………………………………………………… 17 2. 3. 2. 4. Ritm……………………………………………………………… 19 2. 3. 2. 5. Uyum (Armoni)…………………………………………………. 19 2. 3. 2. 6. Zıtlık (Kontrast)……. ……………………………………………. 20 2. 3. 2. 7. Bütünlük…………………………………………………………. 21 2. 3. 2. 8. Oran-orantı…. …………………………………………………… 21 2. 3. 2. 9. Baskınlık-egemenlik……………………………………………… 22 3. GİYİM TASARIMI VE MODA………………………………………………. 23 3. 1. Giyim Tasarımı……………………………………………………………. 23 3. 2. Giyim Tasarım Süreçleri……………………………………………………. 25 3. 2. 1. Endüstriyel alanda giyim tasarım süreci………………………………. 25 3. 2. 1. 1. Pazar araştırması……………………………………………………. 25 3. 2. 1. 2. Tema belirlenmesi. …………………………………………………. 27 3. 2. 1. 3. Özgün modellerin geliştirilmesi……………………………………. 28 3. 2. 1. 4. Kumaş ve malzeme seçimi…………………………………………. 31 3. 2. 1. 5. Protitip ürün oluşturulması…………………………………………. 32 3. 2. 1. 6. Üretim planı ve maliyet analizi……. ……………………………… 34 3. 2. 2. Yaratıcı bir süreç olarak giyim tasarım süreci…………………………. 34 3. 3. Moda Kavramı……………………………………………………………… 39 3. 3. 1. Moda evreleri…………………………………………………………… 40 3. 3. 2. Giyim tasarımı ve moda ilişkisi…………………………………………. 41 3. 4. Giyim Tasarımını Etkileyen Etmenler……………………………………… 43 3. 4. 1. Siyasi etmenler………………………………………………………. 43 3. 4. 2. Ekonomik etmenler……………………………………………………. 44 3. 4. 3. Toplumsal etmenler…………………………………………………. 45 3. 4. 4. Sanatsal etmenler……………………………………………………. 47 3. 4. 5. Teknolojik etmenler…………………………………………………. 50 3. 4. 6. Psikolojik etmenler……………………………………………………. 54 4. GELECEKÇİLİK (FÜTÜRİZM)………………………………………………. 56 4. 1. Gelecekçilik Sanat Akımının Kısa Tarihçesi………………………………. 56 4. 2. Gelecekçi Sanatçılar………………………………………………………… 60 4. 2. 1. Filippo Tommaso Marinetti(1876-1944)………………………………. 60 4. 2. 2. Umberto Boccioni (1882-1916)………………………………………… 60 4. 2. 3. Giacomo Balla (1871-1958)………. …………………………………… 61 4. 2. 4. Gino Severini (1883-1966)…………………………………………. … 61 4. 2. 5. Luigi Russolo (1885-1947)……………………………………………. 62 4. 2. 6. Carlo D. Carrà (1881-1966)……………………. ……. ………………. 62 4. 2. 7. Antonio Sant’ Elia (1888-1916)…………………. ……………………. 63 4. 3. Gelecekçi Manifestolar…. ……………………………………………… 63 4. 3. 1. Filippo Tomasso Marinetti: Gelecekçi manifesto (1909)……. ………. 63 4. 3. 2. Gelecekçi resim: Teknik manifesto (1910)…………. ………………. 67 4. 3. 3. Giacomo Balla: Erkek giyimin gelecekçi manifestosu (1913)……. …. 70 4. 3. 4. Volt (Vincenzo Fani): Kadın giyimi gelecekçi manifesto 1920…. …. 73 4. 4. Gelecekçilik Akımında Devinim……. …………………………………. 75 4. 4. 1. Renklerle devinim algısı yaratma…………………. …………………. 76 4. 4. 2. Özdeşleyimsel temalarla devinim algısı yaratma……. ………………. 78 4. 4. 3. Ardışık tekrarlarla devinim algısı yaratma…………. ………………… 80 4. 4. 4. Parçalanmış alanlarla devinim algısı yaratma…………………………. 82 5. GELECEKÇİLİK SANAT AKIMININ GİYİM TASARIMINA ETKİLERİ…. 85 5. 1. Gelecekçi Giyim Tasarımlarında Devinim Algısı Yaratma…. ……. ……. 100 5. 1. 1. Giyim tasarımlarında renklerle devinim algısı yaratma………………. 100 5. 1. 2. Giyim tasarımlarında özdeşleyimsel temalarla devinim algısı yaratma. 107 5. 1. 3. Giyim tasarımlarında ardışık tekrarlarla devinim algısı yaratma……… 112 5. 1. 4. Giyim tasarımlarında parçalanmış alanlarla devinim algısı yaratma…. 118 6. SONUÇ VE ÖNERİLER…. ……………………………………………………. 125 KAYNAKLAR……………. ……………………………………………………. 127 ÖZGEÇMİŞ…………. ……………………. ……………………………………. 139