Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: BİHTER YILDIRIM
Danışman: BAYRAKTAR OSMAN
Özet:ÖZ Bu araştırmanın temel hipotezi, meslektaş ilişkileri ölçek puanlarının, tükenmişlik duygusunu ölçek puanlarını etkilediği biçiminde belirlenmiştir. Temel hipotezin dışında, katılımcıların demografik faktör düzeyleri ile tükenmişlik algısı arasında istatiksel olarak anlamlı farklılıklar olduğu varsayımına ilişkin hipotezler test edilmiştir. Meslektaş ilişkileri kavramsal yapısını ölçmek için Oranje (2011) tarafından geliştirilen Meslektaş İlişkisi Algısı Ölçeği, tükenmişlik kavramsal yapısını ölçmek için Maslach ve Jackson (1981) tarafından geliştirilen Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır. Her iki ölçek de Likert tipi ve beş düzeylidir. Araştırma Yalova ilinde görev yapan öğretmenler arasında gerçekleştirilmiştir. Veriler kolayda anket yöntemi ile toplanmış, araştırmaya cevap veren katılımcılardan 313’ünün verileri istatistik analiz için uygun bulunmuştur. Toplanan veriler, IBM SPSS 22. 0 yazılım programı ile analiz edilmiştir. Analizler sonucunda meslektaş ilişkileri ile tükenmişlik arasında anlamlı ve negatif bir ilişki tespit edilmiş ve temel hipotez doğrulanmıştır. Katılımcıların yaş düzeyleri, medeni durum, çocuk sayısı, çalışma kıdemi ve eğitim düzeyinden oluşan demografik özellikler ile tükenmişlik arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki tespit edilememiş, ikincil düzeyde H0 hipotezleri reddedilememiştir. İlgili yazın incelendiğinde meslektaş ilişkileri ile tükenmişlik duygusu ilişkisini ele alan çalışmaya rastlanılmamıştır. Araştırmanın bu yanıyla ilgili alanyazın açısından özgün olduğu düşünülmektedir. Anahtar kelimeler: Meslektaş İlişkileri, Tükenmişlik, Öğretmenler. ABSTRACT The main hypothesis of this study is that the scores of the colleague relations scale affect the sense of burnout on the scale scores. Apart from the main hypothesis, the hypotheses related to the assumption that there are statistically significant differences between the demographic factor levels and burnout perception of the participants were tested. The Colleague Relationship Perception Scale developed by Oranje (2011) to measure the conceptual structure of colleague relationships, and the Maslach Burnout Scale developed by Maslach and Jackson (1981) were used to measure the conceptual structure of burnout. Both scales are Likert type and five-level. The research was conducted among the teachers working in the province of Yalova. The data were collected with the easiest questionnaire method, and the data of 313 of the participants who answered the research were found suitable for statistical analysis. Collected data were analyzed with IBM SPSS 22. 0 software program. As a result of the analysis, a significant and negative relationship between colleague relations and burnout was determined and the main hypothesis was confirmed. No statistically significant relationship was found between burnout and the demographic characteristics of the participants, consisting of age levels, marital status, number of children, working seniority, and education level, and H0 hypotheses at secondary level could not be rejected. When the related literature is examined, there is no study dealing with the relationship between colleague relations and the feeling of burnout. It is thought to be unique in terms of the literature regarding this aspect of the research. Key Words: Colleague Relations, Burnout, Teachers. İÇİNDEKİLER Öz . i Abstract . ii İçindekiler. iii Tablolar Listesi. v Şekiller Listesi. vii I. GİRİŞ . 1 A. Sorunun Tanımlanması. 1 B. Amaç Ve Önem . 2 C. Kapsam Ve Kısıtlar. 2 D. Ön Kabuller. 3 II. KURAMSAL TEMEL . 4 A. Tükenmişlik Sendromu . 4 1. Tükenmişlik Sendromu Tanımı. 4 2. Tükenmişlik Sendromu ile İlgili Temel Kavramlar. 5 3. Tükenmişlik Sendromu Boyutları . 9 4. Tükenmişlik Sendromu Belirtileri. 11 5. Tükenmişlik Yaklaşımları . 12 6. Tükenmişliğe Neden Olan Faktörler . 18 7. Tükenmişlik Sendromu Oluşma Süreci. 21 8. Tükenmişlik Sendromunun Sonuçları . 22 9. Tükenmişlikle Başa Çıkma Yöntemleri . 24 10. Tükenmişlik Üzerine Yapılan Araştırmalar. 25 B. Meslektaş İlişkileri. 26 1. Meslektaşlık Kavramı. 26 2. Meslektaş İlişkileri . 26 3. Meslektaş İlişkisi ile İlgili Temel Kavramlar . 27 4. Meslektaş İlişkisi Üzerine Yapılan Araştırmalar. 27 C. Öğretmenlerin Meslektaş İlişkileri İle Tükenmişlik Duygusu Arasındaki İlişki. 29 III. YÖNTEMBİLİM . 30 A. Tasarım, Model ve Hipotezler. 30 1. Araştırmanın Tasarımı. 30 2. Modeller ve Hipotezler. 30 B. Ana Kütle, Örneklem, Örnekleme Yöntemi . 33 1. Ana Kütle . 33 2. Örneklem Büyüklüğü ve Güç Analizi . 33 3. Örneklem Birimi ve Örnekleme Yöntemi . 34 C. Ölçüm Araçları ve Ölçme Yöntemleri. 34 1. Ölçüm Araçlarının Tanımı, Belirlenmesi ve uyarlaması . 34 2. Ölçüm Araçlarının Uygulanması Süreci. 35 3. Değişkenler, Etkileri ve Dereceleme Biçimi . 35 D. Ölçüm Uygulaması. 36 1. Anket Uygulama Yöntemi. 36 2. Yanıtlama Hatalarını Azaltma Önlemleri. 36 3. Bilgilendirme ve Eğitme. 36 4. Anketlerin Kontrolü ve Teslim Alınması . 36 IV. İSTATİSTİK ANALİZLER. 37 A. Geçerlilik Güvenilirlik Analizi. 37 1. Tükenmişlik Ölçeği . 38 2. Meslektaş İlişkileri Ölçeği. 39 V. BULGULAR. 41 A. Demografik Değişkenlere İlişkin Bulgular. 41 B. Hipotez Testlerine İlişkin Bulgular . 49 VI. SONUÇLAR, DEĞERLENDİRME VE ÖNERİLER . 64 A. Sonuçlar. 64 B. Değerlendirme ve Öneriler . 66 EKLER . 68 Ek-A. Anket Formu. 68 Ek-B. Etik Kurul Yazısı . 72 ALINTI YAPILAN KAYNAKLAR. 73