Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü, Uluslararası Ticaret Ana Bilim Dalı, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Buse Nur Yılmaz
Danışman: MUHİTTİN ADIGÜZEL
Özet:ÖZET Gümrük rejimi, Türkiye Gümrük Bölgesine eşya giriş-çıkışının kanunla belirlenen usul ve esaslar ile gerçekleştirilmesidir. Çalışmamızda Türkiye için büyük önem taşıyan dış ticaret sistemi kapsamında yer alan gümrük rejimleri ve ilgili rejimlerin uygulamadaki sorunları araştırılmıştır. Gümrük rejimleri, ekonomik etkili ve ekonomik etkili olmayan gümrük rejimleri olarak sınıflandırılmaktadır. Ekonomik etkili gümrük rejimleri; Gümrük Antrepo, Dâhilde İşleme, Gümrük Kontrolü Altında İşleme, Geçici İthalat, Hariçte İşleme; Ekonomik etkili olmayan gümrük rejimleri ise Serbest Dolaşıma Giriş, Transit ve İhracat rejimidir. Araştırmamızda gümrük rejimleri irdelenmiş, gümrük rejimlerinin uygulanmasında ve işleyişinde karşılaşılan problemler ve bunlara ilişkin çözüm önerileri dış ticaret sektöründeki kişi ve kurumlarla yapılan anket çalışması ile belirlenmiştir. Anahtar Kelimeler: dış ticaret, gümrük, gümrük rejimleri v ABSTRACT Customs regime is the realization of the entry and exit of goods into the Customs Territory of Turkey with the procedures and principles determined by law. In our study, the customs regimes within the scope of the foreign trade system, which is of great importance for Turkey, and the problems in practice of the relevant regimes were investigated. Customs regimes are classified as economically effective and non-economically effective customs regimes. Economically effective customs regimes; Customs Warehouse, Inward Processing, Processing Under Customs Control, Temporary Import, Outward Processing; The customs regimes that are not economically effective are the Free Circulation, Transit and Export regimes. In our research, the customs regimes were examined and the problems encountered in the implementation and operation of the customs regimes and the solutions for them were determined by a survey conducted with individuals and institutions in the foreign trade sector. Keywords: Foreign Trade, Customs, Customs Regime İÇİNDEKİLER Sayfa No. ÖZET . iv ABSTRACT . v ÖNSÖZ . vi İÇİNDEKİLER . vii TABLO LİSTESİ . ix ŞEKİL LİSTESİ . x KISALTMALAR . xi GİRİŞ . 1 1. DIŞ TİCARET . 2 1. 1. Dış Ticaret Kavramı . 2 1. 2. Dış Ticaretle İlgili Temel Kavramlar . 3 1. 3. Türkiye’nin Dış Ticareti . 4 1. 4. Uluslararası Anlaşmalar . 7 1. 4. 1. Dünya Ticaret Örgütü Üyeliği . 7 1. 4. 2. Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği Anlaşması . 8 1. 4. 3. Türkiye’nin Serbest Ticaret Anlaşmaları . 11 1. 5. Türk Dış Ticaret Sistemi . 13 2. GÜMRÜK İŞLEMLERİ . 14 2. 1. Gümrükçe Onaylanmış İşlem ve Kullanımlar . 14 2. 1. 1. Eşyanın Serbest Bölgeye Girmesi . 14 2. 1. 2. Eşyanın Yeniden İhracı . 15 2. 1. 3. Eşyanın İmhası veya Gümrüğe Terki . 15 2. 1. 4. Eşyanın Bir Gümrük Rejimine Tabi Tutulması . 16 2. 2. Gümrükte Kullanılan Temel Kavramlar . 16 2. 3. Gümrük Beyanları . 19 2. 3. 1. Sözlü Beyan . 20 2. 3. 2. Eşya Sahibinin Kendi Tasarrufu ile Beyan . 21 viii 2. 3. 3. Bilgisayarlı Veri İşleme Tekniği ile Beyan . 22 2. 3. 4. Yazılı Beyan . 22 2. 3. 4. 1. Normal Usul. 22 2. 3. 4. 2. Basitleştirilmiş Usul . 23 3. GÜMRÜK REJİMLERİ . 24 3. 1. Ekonomik Etkili Gümrük Rejimleri . 24 3. 1. 1. Gümrük Antrepo rejimi . 25 3. 1. 2. Dahilde İşleme Rejimi . 32 3. 1. 3. Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi . 35 3. 1. 4. Geçici İthalat Rejimi . 38 3. 1. 5. Hariçte İşleme Rejimi . 48 3. 2. Ekonomik Etkili Olmayan Gümrük Rejimleri . 52 3. 2. 1. Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi . 52 3. 2. 2. Transit Rejimi . 64 3. 2. 3. İhracat Rejimi . 69 4. TÜRK DIŞ TİCARET REJİMLERİNDE YAŞANILAN SORUNLAR VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ . 87 4. 1. Anket Çalışması . 87 4. 1. 1. Gümrük Antrepo Rejimi . 87 4. 1. 2. Dahilde İşleme Rejimi . 92 4. 1. 3. Gümrük Kontrolü Altında İşleme Rejimi . 96 4. 1. 4. Geçici İthalat Rejimi . 97 4. 1. 5. Hariçte İşleme Rejimi . 101 4. 1. 6. Serbest Dolaşıma Giriş Rejimi . 103 4. 1. 7. Transit Rejimi . 106 4. 1. 8. İhracat Rejimi . 108 4. 1. 9. Türkiye’nin Dış Ticaret Sistemi . 110 4. 2. Literatür Taraması . 112 SONUÇ . 115 EKLER . 120 KAYNAKÇA. 125