Yeni nesil uluslarası ticaret teorileri: Türkiye Nijerya ticaret örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ÖMER FARUK YETER

Danışman: ÖZ SABRİ

Özet:

Özet Teknolojik ve dijital dönüşüm, 21. Yüzyıl açısından oldukça önemli değişimlere ve dönüşümlere sebep olmuştur. Özellikle, dijitalizasyon alanında ortaya konulan yeni nesil çalışmalar ve sonuçları sosyal, ekonomik, siyasal ve finansal alanlarda dünyanın her ülkesi için yoğun ve geri dönülmez değişimleri beraberinde getirmiştir. Zaman zaman kriz etkisi ile ani olarak, zaman zaman da adım adım gerçekleşen bu dönüşümler sahada ve uygulamalı pratik hayatta dönüşümleri getirdiği gibi, teorilerde de farklılaşmayı sağlayacak etkenlere sahiptir. Bu tezde, uluslararası ticaret teorilerinin varsayımları ve kapsamları münasebeti ile teknolojik ve dijital dönüşüm başta emek biriminin değişimi olmak üzere pek çok alanda ve parametrede değişimleri gerektirmekte olduğu ifade edilmektedir. Dolayısı ile hemen her türlü ticaret teoreminde ele alınan temel parametre emek olduğundan, emek piyasalarının teknolojik dönüşüm ile ortaya koyduğu dönüşümleri ihtiva edecek farklı teoremler, nasıl şekillenmelidir sorusunun da cevabı aranmaktadır. Nijerya özelinde, uluslararası ticaret teorilerinin uygulama örnekleri üzerine yapılan çalışma ile, teoremlerin yakın zamanda oluşturulanlar hariç geneli itibarı ile geçersizliğini ortaya koyan bu tez, yeni yaklaşımlar için de bir öngörü yapmaktadır. Literatür taraması yapılarak oluşturulan bu tezde, Nijerya özelinde yapılan çalışmalar birincil veriler olarak kabul edilmiş ve yeni teoremler için literatüre katkı sağlayacak yaklaşımları ortaya atmıştır. Anahtar Kelimeler: Dış Ticaret Teorileri, Uluslararası Ticaret, Ekonomik Entegrasyon, Nijerya Abstract Technological and digital transformation caused significant changes and transformations for the 21st century. In particular, the new generation studies and their results in the field of digitalization have brought intense and irreversible changes for every country in the world in social, economic, political and financial fields. These transformations, which occur suddenly from time to time with the effect of crisis, from time to time, have transformations in the field and applied practical life as well as they have different factors in theory. In this thesis, it is stated that due to the assumptions and scopes of international trade theories, technological and digital transformation requires changes in many fields and parameters, especially the change of the labor unit. Therefore, since the main parameter addressed in almost all kinds of trade theorems is labor, the answer to the question of how different theorems, which will include the transformations brought by the labor markets with technological transformation, should be sought. This thesis, which reveals the invalidity of theorems in general, except for those recently created, with the study on the application examples of international trade theories in Nigeria, also makes a prediction for new approaches. In this thesis, which was created by scanning the literature, studies conducted in Nigeria were accepted as primary data and introduced approaches that will contribute to the literature for new theorems Keywords: Foreign Trade Theories, International Trade, Economic Integration, Nigeria İçindekiler TEZ BEYANNAMESİ. 3 Bölümler . 4 Özet. 5 Abstract . 6 İçindekiler . 7 Şekiller Tablosu. 10 Önsöz. 11 Giriş. 12 Bölüm 1 Geleneksel Uluslararasi Ticaret Teorileri. 17 1. 1 Mutlak Üstünlük Teoremi . 19 1. 2 Karşılaştırmalı Üstünlük Teorisi. 24 1. 3 Heckscher-Ohlin Teorisi - Faktör Donatımı Teorisi. 29 1. 4 Hecksher – Ohlin Modelinden Çıkarılan Teoremler . 30 1. 4. 1 Uluslar Arasi Faktör Fiyatları Eşitlik Durumu. 30 1. 4. 2 Stolper – Samuelson Gelir Dağilimi Teorimi: . 31 1. 4. 3 Rybczynski Teorimi: . 31 1. 4. 4 Leontief Teorimi . 32 1. 5 Geleneksel Dış Tiçaret Teorilerilerine Genel Bakış . 34 1. 5. 1 Küçük Ülke Olmanın Artıları . 36 1. 5. 2 Geleneksel teorinin varsayımlarına yöneltilen eleştiriler. 36 1. 5. 3 Üretim fonksiyonun homojenliği varsayımı . 36 1. 5. 4 Üretim faktörlerinin ikamesi varsayımı. 37 1. 5. 5 Sermayenin Uluslararası Hareketsizliği Varsayımı. 37 1. 5. 6 Faktör Yoğunluğu Değişikliği Varsayımı. 37 1. 5. 7- Tam rekabet piyasası varsayımı . 37 1. 5. 9 Talep Yapıların Özdeşliği Varsayımı . 38 1. 6 Geleneksel Teorinin Gözden Geçirilmesi Durumunu Gerekli Kılan Etkiler . 38 1. 6. 1-Karşılıklı Bağımlılık ve Amerika Birleşik Devletleri . 38 1. 6. 2 Ekonomi Politikalarındaki Değişiklikler . 39 1. 7 Singer – Prebish Tezi. 40 2. Neo Klasik Diş Ticaret Teorisi. 43 2. 1 Yeni Dış Ticaret Teorileri Öncesi. 43 2. 2 Faktör Donatımı Teorisi Maliyeti Teorisi . 44 2. 3 Fırsat ( Vazgecme Maliyeti )Maliyeti Teorisi. 49 2. 4 Ürün Döngüsü Teorisi . 51 2. 5 Monopol Rekabet Teorisi. 52 2. 6. Nitelikli İş Gücü Teoremi. 56 2. 7 Tercihlerde Benzerlik Teoremi. 58 2. 8 Ürün Devresi Teoremi . 60 2. 9 Ölçek Ekonomileri Teoremi. 61 2. 9. 1 İçsel Ölçek Ekonomileri . 62 2. 9. 2 Dışsal Ölçek Ekonomileri. 62 2. 9. 3 Eksik Rekabet Piyasası. 63 2. 9. 4 Monopolcu Rekabet Teoremi . 63 2. 10 Teknoloji Açığının Teoremi . 65 2. 10. 1 Teoremin varsayımları. 65 3. Yeni Nesil Teoremler Ve Nijerya Türkiye Karşilaştirmasi . 67 3. 1 Çekici Faktörler . 67 3. 2 İtici Faktörler . 68 3. 3 Çekici ve İtici Faktörlerin Önemi. 69 3. 4 Sermaye Hareketlerinin Ekonomik Etkileri . 69 3. 5 Karşılıklı Ticarete Neden Olan Sebepler. 70 3. 5. 1 Gelişmekte Olan Ülkelerin Dış Borç Sorunu . 70 3. 5. 2 Döviz Kontrolü Kısıtlmaları Rejimini Aşma . 73 3. 5. 3 Ülke Bazında Dış Ticaret Açıklarını Giderme. 75 3. 5. 4 Kalkınma Projelerinin Finansmanı . 75 3. 5. 5 Uluslarası Finans Kurumlarında Kredi Sağlamada Pazarlık Gücünü Arttırmaktadır . 76 3. 5. 6 Mal Stokları Eritme. 76 3. 5. 7 Dış Ticaret Hadlerini Düzeltme. 76 3. 5. 8 Eski Sömürgelerin Yeni Ticaret Partneleri Arayışı. 77 3. 5. 9 Uluslarası İhaleleri Kazanma . 77 3. 5. 10 Doğu Batı Ticaretinin Artması. 78 3. 5. 11- Temel Girdilerin Sağlanması Güvence Altına Alma . 79 3. 5. 12- Atıl Kapasiteleri Önleme . 79 3. 5. 13 Yüksek Fiyatlı Veya Lüks Malların Pazarlaması . 79 3. 5. 14 Karşılıklı Ticaret Sistemini Benimsemiş Ülkelerle Ticareti Geliştirme. 80 3. 5. 15 Uluslararası Ekonomik Kuruluşların Kısıtlayıcı Programlarını Aşma . 80 3. 5. 16 Siyasi Şartların Ticarete Getirdiği Engelleri Aşma . 80 3. 5. 17 Planlı Ve Dengeli Kalkınma İlkelerine Uygun Bir Uluslarası Ticaret Yöntemi Arayışları. 81 3. 5. 18 Korumacı Tedbirleri Aşma. 81 3. 5. 19 Karşılıklı Ticaret Sisteminin Gelişmekte Olan Ülkelerdeki Uygulamaları. 81 3. 6 Nijerya Genel Bilgiler ve Ekonomik Görünüm . 83 3. 7 Siyasi ve İdari Yapı. 85 3. 8 Nüfus ve İşgücü Yapısı . 89 3. 9 Doğal Kaynaklar ve Çevre . 91 3. 10 Ekonomik Yapı. 94 3. 11 Pazar Zorlukları. 102 3. 12 Pazar Fırsatları. 103 3. 13 Pazara Giriş Stratejisi . 105 3. 14 Potansiyel Sektörler . 106 3. 15 Türkiye Nijerya arasındaki Yasal Altyapı . 107 3. 16 Swot Analizi . 113 4. Sonuç Ve Değerlendirme . 114 KAYNAKÇA. 116