İslam İşbirliği Teşkilatı'nın Yukarı Karabağ sorununa bakışı ve çözüm arayışları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: NİYAZİ GASİMOV

Danışman: KARAÇAY AYŞEM BİRİZ

Özet:

İslam İşbirliği Teşkilatı (İİT)’nin bir uluslararası örgüt olarak uluslararası sistemdeki rolü farklı değerlendirmelere konu olmuştur. Genellikle, İİT’nin pasif rolü üzerinde önemle durulmuştur. Tabii ki, bu değerlendirmeler, değerlendirenin sisteme bakışı ve ideolojisi ile ilgili olmaktadır. Yazmış olduğumuz tezde İİT’yi sosyal inşacı perspektiften değerlendirerek İİT’nin uluslararası sistemdeki yeri ve faaliyetleri incelenecektir. Bu bağlamda İİT hakkında yapılacak daha tutarlı ve sağlam analizler inşacılık teorisi içerisinde anlam bulacaktır. Bir uluslararası örgüt olarak İİT kuruluş amacı ve faaliyetleri, inşacılık teorisinin başat kavramları üzerinden değerlendirilmektedir. Yani bu perspektif de, inşacı teorinin aktör-yapı kavramları bağlamında çözümlenecektir. Günümüzde, Yukarı Karabağ sorunu artık iki devlet (Azerbaycan-Ermenistan) arasındaki sorun olmaktan çıkarak bölgesel bir sorun yumağına dönüşmüştür. Yukarı Karabağ sorunu bağlamın ’da İİT’nin etkinliğinin yine inşacı teorik perspektiften daha tutarlı bir analize tabi tutulması olağandır. İİT’nin Yukarı Karabağ sorununa yaklaşımını yine kimlik bağlamında okuyabiliriz. Tezde İİT’nin Yukarı Karabağ sorununa yönelik çıkardığı kararlar analize tabii tutulacaktır. Tezimizde eleştirel kaynak incelemesi metodu kullanılacaktır. Tüm potansiyel üyeleri İslam ülkelerinden oluşan İİT Yukarı Karabağ sorunun ’da Ermenistan'ı bir işgalci olarak değerlendirmektedir. Bu konuda İİT diğer uluslararası örgütler içinde pozisyonunu bu kadar net olarak ortaya koymuş ilk ve tek örgüttür. Bunda İİT’nin kimliğinin esas neden olduğu tartışılmazdır. İİT’nin Yukarı Karabağ konusunda beyanatlarını incelediğimizde bunu net olarak görmekteyiz. Bahsedilen bağlamda, bir uluslararası örgüt olarak İİT’nin pozisyonunun en doğru analizinin sosyal inşacılık konumundan yapılacağı gösterilecektir.