Yeni iletişim teknolojilerinin haber tüketim eğilimleri üzerinde oynadığı rol


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Medya Ve İletişim Sistemleri Ana Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Devrim Çiçek

Danışman: CELALETTİN AKTAŞ

Özet:

Son 50 yılda bir biri ardına yaşanan teknolojik gelişmelerin en önemlisinin internet olduğu ve internetin bireylerin/toplumların yaşamlarını köklü bir biçimde değiştirdiği sıkça dile getirilmektedir. İnternetin yaygınlaşma hızı, medya olarak kullanılan araçlara ve teknolojiye sahip olma ereğinin, içeriğin ve mesajın önüne geçtiğini ortaya koymaktadır. Medyaya ve teknolojiye sahip olmak birincil amaç haline gelirken, içerik ikinci plana itilmiş bu da geleneksel medya ile yeni medya arasında yaşanan rekabete benzer bir durumun, masa üstü araçlarla yapılan yayıncılık ile mobil mecralara dönük yayıncılık arasında doğmasına neden olmuştur. Tiraj kavramının yerini trafik almıştır. Okur, kullanıcı haline gelirken, haber kavramının çerçevesi genişlemiş ve içerik olarak tanımlanmaya başlamıştır. Türkiye'de gazetelerle internetteki sürümleri arasında büyük bir uçurum vardır. Bayi satışı 100 bin civarında olan bir gazetenin internetteki günlük ziyaretçi sayısı 1 milyonu aşmaktadır. Mobil araçların ve mobil okurun yükselişi bugün benzer bir farkın masa üstü ve mobil okur arasında doğmasına ve her geçen gün büyümesine neden olmaktadır. Günlük ortalama 1 milyonun üzerinde tekil ziyaretçisi olan internetteki haber organizasyonları, bu trafiğin oldukça büyük bir bölümünü mobil araçlardan (akıllı cep telefonları, tabletler, phabletler) sağlamaya başlamıştır. Sosyal medya ağları ve arama motorları da kullanıcının habere/içeriğe ulaşma yolları haline gelmiştir. Haber organizasyonları yeni okuru daha fazla çekebilmek için bu sosyal ağlarla hem bir rekabet hem de işbirliği içine girmiştir. Yine arama motorlarında anahtar kelime kullanarak haber/içerik arayan kitlenin büyüklüğü haber organizasyonlarını bu aramalara uygun içerik üretimi için farklı ekipler oluşturmaya ve bu yönde yatırımlar yapmaya zorlamıştır. Bu çalışmada da yeni medya ve bilgisayar teknolojilerinin bireylerin medya tüketimlerini nasıl dönüştürdüğü ve yeni teknolojilerin zirveye çıkardığı mobil iletişim araçlarını internet yayıncılığını nasıl etkilediği konusu, okurun hangi haberlere girdiğini, sitede geçirilen süre, günde kaç defa ziyaret ettiği, habere/içeriğe kişisel bilgisayarından mı cep telefonundan mı ulaştığını takip eden internet sitelerinin yöneticileriyle yapılan derinlemesine görüşmeler, Türkiye İstatistik Kurumu ile Bilgi ve İletişim Teknolojileri Kurulu'nun istatistiki verileri, dünyada internetin ve mobilin gelişimi hakkında yaptığı araştırma ve raporlarla bilinen ABD'li araştırma kuruluşu Pew Research Center ile dünya ve ülkeler bazında reklam yatırımlarıyla ilgili veriler ve raporlar sunan İnteraktif Reklamcılık Bürosu'nun ilgili verileri ışığında ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. Çalışmada ayrıca teknolojinin bireyi ve toplumu dönüştürmesiyle ilgili kuramsal literatür taraması yapılarak, özellikle cep telefonu kullanımıyla ilgili, Kullanımlar Doyumlar modeli çerçevesinde inceleyen ve bu alanda yapılan araştırmalara yer veren makalelerden de yararlanılmıştır.