Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ELJİF HAJRULA ASLAN
Danışman: İYİGÜN NECLA ÖYKÜ
Özet:Dünyada yaşanan krizlerle beraber kurumsal yönetişim kavramı gündemin en üst sıralarında yer almış ve farklı bir noktaya dönüşmüştür. Gerçekleşen bu dönüşüm sadece ticari işletmeleri değil, kamu kurumlarını ve sivil toplum kuruluşlarını da etkilemiştir.Sivil toplum kuruluşları, özellikle vakıflar pek çok alanda faaliyet göstererek önemli bir boşluğu doldurmaktadır. Gönüllü kuruluşlar olarak bir gaye için yola çıkan vakıflarıngayelerine ulaşmasında alana özgü güncel kurumsal yapıları ve yönetim yaklaşımlarını benimsemeleri önem arz etmektedir.Günümüzde vakıflardan beklentiler artmıştır, bu beklentilerin başlıcaları; kurumsallaşma, ideal örgüt yapısına ulaşmış olma, iyi bir yönetim sistemine sahip olma, kurumsal yönetişim ilkelerini uygulama, hesap verebilir ve şeffaf bir mali denetim sistemine sahip olmadır. Bu kapsamda vakıfların kurumsal yönetişim aracılığıyla yönetimin şahsi isteklerinden uzaklaştırılarak bağımsız örgüt yapısına sahip olmaları gerekmektedir. Tepe yönetimin şeffaf, adil, hesap verebilir ve sorumluluk içinde yönetmesi anlamına gelen kurumsal yönetişim şirketler için önemli olduğu kadar vakıflar için de hayati öneme sahiptir.Kurumsal yönetişim ilkelerinin uygulama konusu güncel bir sorun teşkil etmesi sebebiyle bu çalışma Türk ve Kuzey Makedonya vakıflarını kurumsal yönetişim ilkeleri çerçevesinde bir bütün olarak incelemek ve karşılaştırmak amacıyla hazırlanmıştır. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması desenine dayalı olarak gerçekleştirilmiştir. Amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenen katılımcılarla yarı yapılandırılmış derinlemesine mülakatlar yapılmıştır. Verilerin analizinde MAXQDA yazılım programı kullanılarak kod, kategori ve temalar elde edilmiştir. Çalışmanın sonucunda elde edilen bulgulara göre her iki ülke de vakıf kurumlarının kurumsal yönetişim ilkeleri açısından oldukça kapsamlı yasal çerçevelere sahiptir. Hesap verebilirlik ilkesi açısından iki ülke arasında en temel fark, merkezî düzenleyici kurum kavramıdır. Türkiye, Devlet Vakıf Kurullarının işlevlerini izlemek için merkezi Vakıf Genel Müdürlüğüne sahipken Kuzey Makedonya’da benzer işlevleri izlemek için yalnızca vakıfların kendi mütevelli heyeti bulunmaktadır. Şeffaflık konusunda ülkeler arası karşılaştırma yaptığımızda, Türk vakıflarının kurum faaliyetleri, finansal bilgileri paylaşma konusunda daha şeffaf olduğu görülmektedir ve vakfın bu davranışı kuruma olan güveni arttırmaktadır. Günümüzde şeffaflığın, yönetimin en önemli konularından biri olan sürdürülebilir kurumların vazgeçilmez unsurlarından olduğu ve bu durumun bu çalışmada da tespit edildiği göz önüne alındığında, Kuzey Makedonya vakıflarına da şeffaflık anlayışı ile ilgili farkındalık oluşturması önerilmektedir. Anahtar Kelimeler: Kurumsal Yönetişim, Kurumsal Yönetişim İlkeleri, Vakıflar, Durum Çalışması