Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: SEVAL MALA
Eş Danışman: SEFİL TANSEVER SİNEM, ADIGÜZEL MUHİTTİN
Özet:ABSTRACT Economic integration is a trade policy tool that ensures countries to expand their market reach beyond their national borders in order to enhance their welfare. Although the expected outcome for being a part of an economic integration whether it’s a free trade agreement or a customs union etc. is to benefit from increasing trade volume, it may not be the case, especially for different sectors. In parallel with global developments, Turkey liberalized its trade policy in the 1980s and signed free trade agreements, and pursue an export-oriented trade policy instead of import substitution model. Turkey’s liabilities in terms of Customs Union with the EU and its challenges posed on Turkey has been important motivation factors for Turkey to sign free trade agreements. Today Turkey has 21 free trade agreements in force with countries from different locations and economic sizes. The study aims to determine the static effects of Turkey’s free trade agreements on the Turkish electrical and electronics sector which is the 5th largest exporting sector with a share of 6. 5% in Turkey’s total exports in terms of trade creation and trade diversion. In order to assess the trade performance of the sector, bilateral sectoral trade data of each country is retrieved from the ITC Trademap database by using 6-digit HS codes of the sector and export import coverage ratios for Turkey are calculated for selected years beginning from the year before the free trade agreement entered into force. Then, export import coverage ratio index values are calculated as the year before the agreement entered into force is accepted as the base year with an index value of 100 points. However, for EFTA, Israel and Macedonia with whom Turkey signed free trade deals in the 1990s, 2001 is selected as base year because the oldest trade data available in the ITC Trademap database belongs to 2001. On the other hand Kosovo is excluded from the analysis due to lack of trade data. Additionally Montenegro, Palestine and Faroe Islands are not included in the analysis because of very low trade volumes while Venezuela is not included since the FTA with Venezuela entered into force in August 2020. Keywords: Economic integration, Free trade agreement, sectoral foreign trade ÖZET Ekonomik entegrasyon, ülkelere refahlarını arttırma gayesiyle ulusal sınırlarının ötesindeki uluslararası piyasalara erişme imkanı sağlayan bir ticaret politikası aracıdır. Serbest ticaret anlaşması veya gümrük birliği gibi bir ekonomik entegrasyona dahil olmanın ardında yatan beklenti artan ticaret hacminin getirilerinden faydalanmak olmakla birlikte özellikle farklı sektörlerde bu beklentinin karşılanamadığı durumlar söz konusu olabilmektedir. Türkiye, küresel gelişmelere paralel olarak ticaret politikasını 1980’lerden itibaren serbestleştirmiş ve ithal ikameci politikalar yerine ihracat odaklı bir ticaret politikası benimsemiş ve pek çok ülke ile serbest ticaret anlaşmaları imzalamıştır. Türkiye’yi serbest ticaret anlaşmalarına yönelten temel faktörler Türkiye’nin Avrupa Birliği ile yaptığı gümrük birliği kapsamındaki yükümlülükleri ve gümrük birliğinin yarattığı güçlüklerdir. Hâlihazırda Türkiye’nin farklı bölgelerde yer alan ve farklı ekonomik büyüklüklere sahip 21 ülke ile serbest ticaret anlaşması mevcuttur. Bu çalışmanın amacı; Türkiye’nin serbest ticaret anlaşmalarının, ülkenin toplam ihracatının %6,5’ini gerçekleştirerek en büyük 5. ihracatçı sektör olan elektrik elektronik sektörü üzerindeki ticaret yaratma ve ticaret saptırma etkilerinin tespit edilmesidir. Bu amaçla, ITC Trademap veri tabanından ikili ticaret verileri, sektörün 6’lı GTİP kodları kullanılarak alınmıştır ve ilgili serbest ticaret anlaşmasının yürürlüğe girdiği yıldan başlayarak seçilmiş yıllar için ihracatın ithalatı karşılama oranları hesaplanmıştır. Ardından bir endeks oluşturulmuş ve yürürlüğe giriş yılı baz olarak alınmış ve endeks değeri 100 puan olarak kabul edilerek ihracatın ithalatı karşılama oranı endeks değerleri hesaplanmıştır. Ancak Türkiye EFTA, İsrail ve Makedonya ile 1990’lı yıllarda serbest ticaret anlaşmaları imzalamış olup ITC Trademap veri tabanında 2001 öncesi için veri bulunmamaktadır. Dolayısıyla bu ülkeler için yapılan analizde 2001 yılı baz yıl olarak kabul edilmiştir. Diğer yandan Kosova’ya ait herhangi bir veri mevcut olmadığı için bu serbest ticaret anlaşması analize dahil edilmemiştir. İlaveten Karadağ, Filistin ve Faroe Adaları ile ikili ticaret hacminin oldukça düşük seviyede olması nedeniyle ve Venezuela ile yapılan anlaşmanın 2020 yılı Ağustos ayı itibariyle yürürlüğe girmesinden dolayı bu ülkelerle yapılan serbest ticaret anlaşmaları da analiz kapsamına alınmamıştır. Anahtar kelimeler: Ekonomik entegrasyon, Serbest Ticaret Anlaşması, Sektörel Dış Ticaret TABLE OF CONTENTS ABSTRACT . İİİ ÖZET . İV LIST OF TABLES . Vİİ LIST OF FIGURES . İX 1. INTRODUCTION . 1 1. 1. General Overview . 1 1. 2. Aim of the Study . 2 1. 3. Methodology . 2 2. LITERATURE REVIEW . 4 2. 1. Concept of Free Trade . 4 2. 2. Economic Integration Theories . 5 2. 2. 1. Conceptual Framework . 5 2. 2. 2. Customs Union Theory . 7 2. 2. 3. Second Best Theory . 8 2. 2. 4. Vanek-Kemp Analysis . 11 2. 2. 5. Criticism of Customs Union Theory . 11 2. 3. Regionalism . 11 2. 4. Economic Integration and Developing Countries . 13 2. 5. Empirical Studies on Turkey’s Trade Agreements . 14 3. TURKISH ELECTRICAL AND ELECTRONICS SECTOR . 16 4. TURKEY’S FREE TRADE AGREEMENTS EFFECTS ON TURKISH ELECTRICAL AND ELECTRONICS SECTOR . 23 4. 1. European Free Trade Association (EFTA) . 24 4. 2. Israel. 27 4. 3. Macedonia . 30 4. 4. Bosnia-Herzegovina . 32 4. 5. Tunisia . 35 4. 6. Morocco . 37 4. 7. Egypt. 40 4. 8. Albania . 42 4. 9. Georgia. 45 4. 10. Serbia . 47 4. 11. Chile . 50 4. 12. Mauritius . 52 4. 13. South Korea . 55 4. 14. Malaysia . 58 4. 15. Moldova . 60 4. 16. Singapore . 63 5. CONCLUSION . 66 6. APPENDICES . 69 7. REFERENCES . 71