Meslek hastalıklarının iş sağlığı ve güvenliği açısından analitik incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İş Sağlığı Ve Güvenliği Ana Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Hatice Baygutalp

Danışman: HANİFİ PARLAR

Özet:

ÖZET Son zamanlarda, ülkemizde iş sağlığı ve güvenliği gelişmekte ve önemi artmaktadır. 19. yy da Osmanlı devleti döneminde, Zonguldak’ta maden çalışmalarında meydana gelen meslek hastalıklarıyla iş güvenliği ortaya çıkmıştır. Dönem şartlarından dolayı Cumhuriyetin kurulması ile iş güvenliği alanında çalışmalar yapılmıştır. Meslek hastalıkları çalışma ortamında işçilerin fiziksel ve ruhsal sorunlar olarak ortaya çıkmaktadır. Dr. Bernardino RAMAZZİNİ tarafından meslek hastalıkları ortaya çıkmıştır. Hastalıklar çalışanın sürekli maruz kaldığı; fiziksel, kimyasal, biyolojik ve tozlardan kaynaklanan sorunlardan meydana gelmektedir. Meslek hastalıklarına sebep olan bu dört etken zamanla kronik hale gelmektedir. Bu çalışmada, Meslek hastalıklarının sınıflandırılması, Türkiye’de sık görülen meslek hastalıkları, meslek hastalıklarının insan üzerindeki etkisi ve alınması gereken önlemler yer almaktadır. Ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumu verileri ile gerçekleşen ölümler ve yasal düzenlemeler anlatılmaktadır. Anahtar Kelimeler: Meslek hastalıkları, iş sağlığı, güvenlik. ABSTRACT Recently, occupational health and safety has been developing and its importance has increased in our country. In the 19th century during the Ottoman state, occupational safety emerged with occupational diseases occurring in mining works in Zonguldak. Due to the conditions of the period, studies were carried out in the field of occupational safety with the establishment of the Republic. Occupational diseases arise as physical and mental problems of workers in the work environment. Occupational diseases have been revealed by Dr. Bernardino RAMAZZINI. Diseases are constantly exposed to the employee; It consists of physical, chemical, biological and dust problems. These four factors that cause occupational diseases become chronic over time. In this study, the classification of occupational diseases, occupational diseases frequent in Turkey, is of occupational diseases included measures to be taken and the impact on people. In addition, the deaths and legal regulations that occur with the data of the Social Security Institution are explained. Keywords: Occupational diseases, occupational health, safety. İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER . i ÖZET . iii ABSTRACT . iv TEŞEKKÜR . v ŞEKİLLER DİZİNİ . vi TABLOLAR DİZİNİ . vii SİMGELER VE KISALTMALAR DİZİNİ . viii 1. GİRİŞ . 1 2. LİTERATÜR ÖZETİ . 3 3. ARAŞTIRMA YÖNTEMİ . 4 3. 1. Araştırmanın Amacı . 4 3. 2. Araştırma Modeli . 4 3. 3. Evren ve Örneklem . 5 3. 4. Araştırmanın Veri Toplama Yöntemi. 5 3. 5. Araştırma Verilerinin Analizi . 5 4. MESLEK HASTALIKLARI . 6 4. 1. Meslek Hastalıklarının Tanımı . 6 4. 2. Türkiye’de Meslek Hastalığının Tarihçesi . 7 4. 3. Meslek Hastalıklarının Sınıflandırılması . 8 4. 3. 1. Türkiye’de sık görülen meslek hastalığı çeşitleri . 10 5. MESLEK HASTALIKLARINA SEBEP OLAN ETKENLER . 15 5. 1. Meslek Hastalıklarının İnsan Sağlığı Üzerindeki Etkileri . 16 5. 1. 1. Mesleki enfeksiyonlar . 18 5. 1. 2. Akciğer hastalıkları . 19 5. 1. 3. Kas-iskelet sistemi hastalıkları . 20 5. 1. 4. Mesleki kanserler. 21 5. 1. 5. Psikolojik faktörlere bağlı meslek hastalıklar . 23 5. 2. Meslek Hastalıkları Tanı ve Tedavi Yöntemleri . 25 5. 3. Korunma Yöntemleri . 27 5. 3. 1. Çalışanların sağlığını korumaya yönelik alınacak önlemler . 28 5. 3. 1. 1. Biyolojik hastalıklara karşı önlemler . 30 5. 3. 1. 2. kimyasal maddeler sonucu oluşan hastalıklara karşı önlemler 31 5. 3. 1. 3. Fiziksel etkenlere karşı önlemler . 33 5. 3. 2. Meslek hastalıklarını engellemek için iş hijyeni ve kişisel Koruyucu ve donanımın (KKD) önemi . 34 5. 4. Türkiye’deki Meslek Hastalıkları ile İlgili Hastaneler . 36 5. 5. Meslek Hastalıkları ile İlgili Türkiye’deki Eksiklikler . 37 6. MESLEK HASTALIĞI İLE İLGİLİ MEVZUAT. 38 6. 1. Uluslararası Mevzuatlarda Meslek Hastalıkları . 38 6. 1. 1. Uluslararası çalışma örgütü (ILO) sözleşmesi . 39 6. 1. 1. 1. 155 sayılı sözleşme . 40 6. 1. 1. 2. 161 sayılı sözleşme . 40 6. 2. Ulusal Mevzuatda Meslek Hastalıkları . 41 6. 2. 1. 6331 sayılı kanun . 41 6. 2. 2. 5510 sayılı kanun . 42 6. 3. Meslek Hastalığı Sonucu Sigortalıya Sağlanan Haklar . 42 6. 4. Tüzük ve Yönetmeliğe Dayalı Önlemler . 43 7. BULGULAR . 44 8. SONUÇ VE ÖNERİLER . 56 KAYNAKLAR . 59 ÖZGEÇMİŞ. 64