Finansal krizlerin gelişmekte olan ülke ekonomilerine etkileri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Finans Enstitüsü, Finans Ana Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2020

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: İbrahim Demir

Danışman: OKŞAN KİBRİTCİ ARTAR

Özet:

İÇİNDEKİLER TEZ ONAY SAYFASI. i İÇİNDEKİLER . ii TABLOLAR LİSTESİ. iv ŞEKİLLER LİSTESİ. v ÖZ. 1 ABSTRACT. 2 GİRİŞ. 3 1. FİNANSAL KRİZ KAVRAMI . 4 1. 1. Finansal Krizin Tanımı . 4 1. 2. Finansal Kriz Türleri. 6 1. 2. 1. Para Krizi . 6 1. 2. 2. Bankacılık Krizi. 7 1. 2. 3. Dış Borç Krizi. 8 1. 2. 4. Sistemik Kriz . 8 1. 3. Finansal Kriz Teorileri. 9 1. 3. 1. Birinci Kuşak Teorileri . 9 1. 3. 2. İkinci Kuşak Teorileri. 10 1. 3. 3. Üçüncü Kuşak Teorileri. 12 1. 4. Finansal Krizlerin Nedenleri. 18 1. 4. 1. Faiz Oranları . 18 1. 4. 2. Asimetrik Bilgi Yaklaşımı. 20 1. 4. 3. Mali Aksaklıklar . 20 1. 5. Finansal Krizin Etkileri. 22 1. 5. 1. Makroekonomik Etkileri. 22 1. 5. 2. Bankacılık Sektörüne Etkileri. 24 iii 1. 6. Finansal İstikrarsızlığı Önlemeye Yönelik Politikalar. 25 1. 6. 1. Döviz Piyasalarının İstikrarına Yönelik Politikalar. 26 1. 2. 2. Spekülatif Sermaye Hareketlerine Yönelik Politikalar. 26 2. FİNANSAL KRİZLERİN ETKİLERİ VE GENEL OLARAK KRİZLERİN TÜRKİYE’YE ETKİLERİ . 29 2. 1. Finansal Krizlerin Etkileri . 29 2. 1. 1. Olumlu Etkileri . 29 2. 1. 2. Olumsuz Etkileri. 31 2. 1. 3. Ekonomik Etkileri. 32 2. 2. Dünya’da Meydana Gelen Krizlerin Türkiye Üzerindeki Etkileri . 32 2. 2. 1. 1929 Krizi ve Türkiye. 32 2. 2. 2. 1970 Petrol Krizi ve Türkiye . 34 2. 2. 3. Asya Krizi ve Türkiye. 35 2. 2. 4. Rusya Krizi ve Türkiye. 35 2. 2. 5. 2008 Krizi ve Türkiye. 36 2. 3. Türkiye Ekonomisinde Yaşanan Krizler. 38 2. 3. 1. 1994 Krizi . 39 2. 3. 2. 2001 Krizi . 43 2. 3. 3. 2008 Krizi . 45 3. BÖLÜM: LİTERATÜR TARAMASI. 50 SONUÇ. 63 KAYNAKÇA. 66 iv TABLOLAR LİSTESİ Tablo 1: Literatür Taraması . 58 v ŞEKİLLER LİSTESİ Şekil 1: Finansal Krizlerin Sınıflandırılması . 6 1 ÖZ Küreselleşmenin hız kazandığı 1980’li yıllardan itibaren finansal krizler daha sık karşımıza çıkmaktadır. Bölgesel ya da sektörel olarak ortaya çıkan krizler, piyasaların derinleşmesi ve birbirine daha bağımlı hale gelmesi sonucunda çok geniş alanlara yayılabilmektedir. 2008 yılında Amerika’da konut piyasasında başlayan kriz, kısa sürede önce Amerikan ekonomisinin tamamına ardından da küresel bir boyut kazanarak dünya finansal sistemine sirayet etmiştir. Kriz, her ne kadar dünyanın en büyük ekonomisinde ortaya çıkmış olsa da, gelişmekte olan ülkelerde de önemli boyutlarda hissedilmiştir. Türkiye’de finansal sistemin Amerika’daki kadar derin olmaması ve 2001 krizi sonrasında yapılan reformlar nedeniyle küresel kriz daha farklı boyutlarda yaşanmıştır. Türk finans kesiminde güçlü denetim mekanizmalarının varlığı krizin bu alanda daha az hissedilmesine neden olurken, dünya genelinde ticaret hacminin düşmesi özellikle üretim ve ihracat alanında olumsuz etkiler yaratmıştır. Bu bağlamda çalışmada finansal krizler ve Türkiye’ye olan etkileri incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Kriz, Finansal Kriz, Türkiye 2 ABSTRACT Since 1980s, when globalization has accelerated significantly, financial crises have occurred much more frequently. As a result of financial deepening across markets and as markets become more dependent on each other, regional or sectoral crises tend to spread further. In 2008, financial crisis that commenced in American Housing Market, spread quickly first to the entire U. S. economy, then went global and infected the global financial system. Although the crisis originated in the U. S, the world’s largest economy, it had profound impacts on developing countries. Since Turkey’s financial system is not as deep as United States’ and due to the reforms adopted in 2001, Turkey experienced the global crisis in a different way. While presence of strong control mechanisms in the Turkish financial sector causes the crisis to be felt less in this sector, the shrinkage in the world trade volüme influenced especially manufacturing and export sectors negatively. In this context, the effects of the financial crisis and to Turkey in the study were examined. Keywords: Crisis, Financial Crisis, Turkey