Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Dış Ticaret Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2020
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ALİHAN ÇETİNTÜRK
Danışman: GÜR BETÜL
Özet:ÖZET TÜRKİYE TEKSTİL VE HAZIR GİYİM SEKTÖRÜNÜN ULUSLARARASI REKABET GÜCÜ: KEİ ÜLKELERİ İLE KARŞILAŞTIRMALI ANALİZ Dünya ekonomisinde özellikle son yıllarda yerel pazarların yerini küresel pazarlar almaya başlamıştır. Hem yerel sektörler hem de yerel ekonomiler arasında kalkmaya başlayan ticari engeller küresel pazar kavramının oluşmasına yardımcı olmuştur. Hem uluslararası alanda hem de işletmeler arasında rekabet artmasından dolayı rekabet gücü üzerinde yapılan çalışmalar değerli hale gelmiştir. Bu araştırmanın amacı Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün, 2009-2018 yılları konu alınarak; Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (AKÜ) yöntemi ile uluslararası rekabet gücünün belirlenmesidir. Araştırmanın bulgularında, toplam 13 pozisyondan; 12 tanesinin rekabet gücü yüksek, 1 tanesinin rekabet gücü düşük olarak tespit edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler (AKÜ), Uluslararası Rekabet Gücü, Tekstil ve Hazır Giyim Sektörü, Rekabet Gücü ABSTRACT INTERNATIONAL COMPETITIVENESS OF TURKISH TEXTILE AND APPAEL SECTOR: BSEC COUNTRIES AND COMPARATIVE ANALYSIS In the world economy, global markets have started to be replaced by local markets, especially in recent years. Commercial barriers that started to rise between both local sectors and local economies have helped create the global market concept. Studies on competitiveness have become valuable due to increased competition both in the international arena and between businesses. The purpose of this research in Turkey Textile and Clothing Industry, 2009-2018 years on the subject; It is the determination of the international competitiveness by the Explained Comparative Advantages (BAT) method. In the findings of the research, from a total of 13 positions; 12 of them were determined to have high competitiveness and 1 of them had low competitiveness. Keywords: Revealed Comparative Advantage (RCA), Competition, International Competitiveness, Textile and Apparel Sector, Competition Power İÇİNDEKİLER ÖZET . iii ABSTRACT . iii İÇİNDEKİLER . iv TABLOLAR LİSTESİ . viii GRAFİKLER LİSTESİ . xii KISALTMALAR LİSTESİ . xvii GİRİŞ . 1 1. ULUSLARARASI REKABET GÜCÜ . 3 1. 1. Rekabet Kavramı . 3 1. 2. Rekabet Gücü Kavramı . 6 1. 3. Uluslararası Rekabet Gücüne Etki Eden Faktörler . 8 1. 3. 1. Üretim Maliyetleri . 11 1. 3. 2. Verimlilik . 12 1. 3. 3. Kalite . 14 1. 3. 4. Yatırımlar . 15 1. 3. 5. Beşeri Sermaye. 16 1. 3. 6. Teknoloji ve AR-GE . 17 1. 3. 7. Finansal Sistem . 18 1. 3. 8. Reel Döviz Kuru . 20 1. 3. 9. Makroekonomik Ortam . 21 1. 4. Rekabet Stratejisi Modelleri . 23 1. 4. 1. Michael E. Porter’ın Beş Güç Modeli . 23 1. 4. 2. Değer Zinciri Analizi . 25 1. 4. 3. Kaynak Tabanlı Yaklaşım . 27 1. 5. Genel Rekabet Stratejileri . 28 1. 5. 1. Toplam Maliyet Liderliği . 29 1. 5. 2. Farklılaştırma . 30 1. 5. 3. Odaklanma . 30 1. 6. Rekabet Gücü Ölçüm Yöntemleri . 31 1. 6. 1. Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler – AKÜ (Revealed Comparative) 32 2. DÜNYADA VE TÜRKİYE’DE TEKSTİL VE HAZIR GİYİM SEKTÖRÜ 36 2. 1. Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün Tarihsel Gelişimi . 36 2. 1. 1. Türk Tekstil ve Hazır Giyim Tarihi . 37 2. 2. Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün GTİP Sınıflandırması . 40 2. 3. Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün Dünyadaki Yeri . 41 2. 3. 1. Dünya Ticaretine Etki Eden Faktörlere Genel Bakış . 42 2. 3. 2. Dünya Tekstil ve Hazır Giyim İhracat ve İthalatı . 43 2. 4. Türkiye’de Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün Yeri . 60 2. 4. 1. Türkiye’nin Uluslararası Ticaretine Etki Eden Faktörlere Genel Bakış (2014-2018) . 62 2. 4. 2. Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Sektörüne İhracat Teşvikleri. 63 2. 4. 3. Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Marka Dağılımları . 63 2. 4. 4. Türkiye’nin Tekstil ve Hazır Giyim İhracat ve İthalat Rakamları . 64 2. 4. 5. Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün GTİP Bazında İhracat ve İthalat Rakamları . 66 2. 5. Türkiye’nin Tekstil ve Hazır Giyim Sektöründeki Uluslararası Rekabet Gücü……………………………………………………………………………. 82 2. 6. Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Sektörünün SWOT Analizi . 91 3. KARADENİZ EKONOMİK İŞBİRLİĞİ . 93 3. 1. Karadeniz Ekonomik İşbirliği (KEİ) . 93 3. 1. 1. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Deklarasyonu . 94 3. 1. 2. Karadeniz Ekonomik İşbirliği’nin Kuruluş Sorunları . 95 3. 1. 3. Karedeniz Ekonomik İşbirliği Tarafından Yürütülen Projeler. 97 3. 2. Karadeniz Ekonomik İşbirliği’ne Üye Ülkelerin Temel Göstergeleri . 98 3. 3. Karadeniz Ekonomik İşbirliği’ne Üye Ülkelerin İhracat ve İthalat Rakamları (2014-2018) . 99 3. 4. Karadeniz Ekonomik İşbirliği’ne Üye Ülkelerin Tekstil ve Hazır Giyim Sektöründeki İhracat ve İthalat Rakamları . 102 3. 5. Türkiye ve Karadeniz Ekonomik İşbirliği’ne Üye Ülkeler Arasında İhracat ve İthalat (2014-2018) . 108 4. TÜRKİYE TEKSTİL VE HAZIR GİYİM SEKTÖRÜNÜN ULUSLARARASI REKABET GÜCÜ VE KEİ ÜLKELERİNE GÖRE DEĞERLENDİRİLMESİ. 113 4. 1. Araştırmanın Amacı ve Önemi . 113 4. 2. Araştırmanın Yöntemi . 113 4. 3. Araştırmanın Veri Kümesi . 115 4. 4. Araştırmanın Bulguları – AKÜ . 115 SONUÇ VE ÖNERİLER . 126 KAYNAKÇA . 130 viii