Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ROYAL MAHARRAMOV
Danışman: İÇEL KAYIHAN
Özet:ÖZET Ceza Hukuku doktrininde Suçun Unsurlarının belirlenmesi konusunda yüzyıllardır fikir birliği olmamaktadır. Bu sorun aynı ile Türk hukuk doktrininde göze çarpmaktadır. Genel olarak, Türk doktrininde ikiden beşe kadar çıkabilen unsurlarla karşılaşılmaktadır. Bu durum Azerbaycan ceza hukuk doktrinde tam tersi olarak fikir birliği vardır. Rusya ceza hukukundan alınmış olunan klasik unsurlar ayrımı bugün de tüm hukukçular tarafından kullanılmaktadır. Fikir birliğinin yararlarının olmasının yanında, sakıncaları da vardır. Yeni fikirlere kapalı olan ve karşılaştırmalı hukukta unsurlar kapsamında değerlendirilmeyen konular da bu bağlamda incelenmiş olmaktadır. Bazen ise suçun unsuru kabul edilen kavramlar (hukuka aykırılık gibi) farklı konu olarak ele alınmaktadır. Yukarıdaki sorunları her iki ülkedeki doktrin için çözümlemek amacıyla Alman doktrinindeki klasik üçlü unsurları ele almanın daha pratik olacağı kanısındayız. Üçlü unsurların seçilmesindeki en temel öğe artık Anglo-Amerikan hukuk sistemleri de suçun yalnız actus reus ve mens readan başka hukuka aykırı bir unsuru da barındırdığını savunma başlamasıdır. Böylece, Suçun unsurları dört bölümde incelemiştir. İlk bölümde, suçun unsurlarının tanımı ve unsurlarının sayıyla ilgili sorunları incelendi. İkinci bölümde tipe uygun eylem unsurunu ve alt unsurlarını araştırarak suçun objektif gerçeklik ortaya çıkışını gösterilmektedir. Üçüncü bölümde hukuka aykırılığı tartışarak hukuku uygunluk nedenlerinin suçun oluşmasına etkisini dikkate çekilmiştir. Son bölümde kusurluluğu araştırarak gerçekleşmiş eylemle insan arasındaki psişik bir bağ kurmayı gösterildi. Çalışma kapsamında teorik yaklaşımla birlikte mahkeme içtihatları da dikkate alınmıştır. Yaşayan hukuk kapsamında suçun unsurlarının belirlenmesinde kolaylık sağlanması amacıyla farklı kriterler sunulmaktadır. Bu kriterlerin genel ağırlığının Kanada ve Avustralya’nın mahkemelerinin kararları olmasına özen gösterilmektedir. Anahtar Kelimeler: Suçun unsurları, tipe uygun eylem, hukuka aykırılık, kusurluluk. ABSTRACT There has been no consensus for centuries on the determination of the Elements of Crime in the Criminal Law doctrine. This problem stands out with the same in Turkish legal doctrine. Generally, two to five elements are encountered in Turkish doctrine. This situation is opposite to the Azerbaijani criminal law doctrine, because there is a consensus. The distinction of classical elements taken from the Russian criminal law is still used by all lawyers today. Additionally, to its benefits, consensus also has its drawbacks. Issues that are closed to new ideas and are not considered within the scope of elements in comparative law are also examined in this context. Sometimes, concepts that are accepted as the element of the crime (such as illegality) are dealt with as a different issue. In our opinion it would be more practical to deal with the classical triads of German doctrine in order to solve the above problems for the doctrine in both countries. The most basic element in the selection of the triple elements is that the American legal systems of Angola begin to argue that the crime contains an illegal element other than only actus reus and mens rea. Thus, the elements of the crime have been examined in four parts. In the first part, the definition of the elements of the crime and the problems related to the number of its elements were examined. In the second part, the objective reality emergence of the crime is shown by researching the action element and its sub-elements suitable for the type. In the third part, by discussing the illegality, the effect of the reasons of legality on the occurrence of the crime is taken into consideration. In the last chapter, it was shown to establish a psychic connection between the actual act and the human by investigating the imperfection. In the scope of the study, along with the theoretical approach, the court case law was also taken into consideration. Different criteria are presented in order to facilitate the determination of the elements of the crime within the scope of living law. Care is taken to ensure that the general weight of these criteria is the decisions of the courts of Canada and Australia. Keywords: Elements of crime, action appropriate to type, illegality, faultiness. İÇİNDEKİLER ÖZET. ii ABSTRACT. iv İÇİNDEKİLER . v KISALTMALAR . x GİRİŞ. 1 1. SUÇUN UNSURLARI. 4 1. 1. Genel Olarak . 4 1. 2. Suçun Unsurlarının Öğeleri . 6 2. TİPE UYGUN EYLEM . 10 2. 1. Terim ve Kavram . 10 2. 2. Eylem Alt Unsuru . 12 2. 2. 1. Hareketin İçeriği. 15 2. 2. 2. Hareketin Sayı . 16 2. 2. 3. Hareketin Türleri . 17 2. 2. 3. 1. İcra Suçları. 18 2. 2. 3. 2. İhmal Suçları. 19 2. 2. 3. 3. İhmal Suretiyle İcra Suçları. 20 2. 2. 4. Serbest Hareketli ve Bağlı Hareketli Suçlar . 21 2. 3. Sonuç Alt Unsuru. 22 2. 3. 1. Sonuç Bakımından Suçların Türleri . 22 2. 3. 1. 1. Şekli, Maddi ve Kesik Suçlar . 22 2. 3. 1. 2. Zarar ve Tehlike Suçu . 24 2. 3. 1. 3. Mütemadi Suç ve Zincirleme Suç . 25 2. 4. Nedensellik Bağlantısı. 27 2. 4. 1. Nedensellik Bağlantısıyla İlgili Teoriler . 28 2. 4. 1. 1. Şartların eşitliği teorisi . 28 2. 4. 1. 2. Etkili Neden Teorisi . 29 2. 4. 1. 3. Uygun Neden Teorisi . 30 2. 4. 1. 4. Hukuki Önem Teorisi. 32 2. 4. 2. Nedensellik Bağlantısı için Belirlenmiş Kriter. 33 3. HUKUKA AYKIRILIK . 36 3. 1. Kavram. 36 3. 2. Hukuka Aykırılık Unsurunun Bireysel Olması Sorunu . 37 3. 3. Hukuka Aykırılığın Kapsamı. 38 3. 4. Hukuka Aykırılığın İçeriği . 40 3. 5. Hukuka Uygunluk Nedenleri. 41 3. 6. Hukuka Özel Aykırılık . 43 3. 7. Hukuka Uygunluk Nedenlerini Bil(me)me . 44 3. 8. Ceza Hukukunda Belirlenmiş Hukuka Uygunluk Nedenleri . 46 3. 9. Haklı Savunma. 47 3. 9. 1. Kavram ve Tanım. 47 3. 9. 2. Hukuki Kapsamı. 48 3. 9. 3. Haklı Savunmanın Koşulları. 51 3. 9. 3. 1. Saldırıya İlişkin Koşullar. 51 3. 9. 3. 2. Savunmayla İlgili Koşullar. 53 3. 9. 4. Üçüncü Kişiler, Devlet ve Toplumun Yararları için Haklı Savunma. 55 3. 9. 5. AİHS`nin Yaşama Hakkı Bağlamında Haklı Savunma . 56 3. 9. 6. Belirleyici Kriterler. 57 3. 10. Zorunluluk Hali. 58 3. 10. 1. Kavram ve Terim. 58 3. 10. 2. Hukuki Esas. 59 3. 10. 3. Zorunluluk Halinin Koşulları . 61 3. 10. 3. 1. Tehlikeye İlişkin Koşullar . 61 3. 10. 3. 2. Korunmaya İlişkin Koşullar. 64 3. 10. 4. Üçüncü Kişilerin Haklarının Korunması İçin Zorunluluk Hali . 65 3. 10. 5. Zorunluluk Hali İçin Kriterler . 65 3. 11. Görevin Yerine Getirilmesi . 67 3. 11. 1. Kavram ve Terim. 67 3. 11. 2. Kanun Hükmünü Yerine Getirme . 68 3. 11. 3. Yetkili Merciinin Emrini Uygulama. 69 3. 11. 4. Kanaatimiz . 71 3. 12. Hakkın Kullanılması . 72 3. 12. 1. Kavram. 72 3. 12. 2. Zilyetliğin Korunması. 73 3. 12. 3. Tıbbı Müdahaleler . 74 3. 12. 4. Basının Haber Verme Hakkı . 76 3. 13. Mağdurun Rızası. 77 3. 13. 1. Kavram. 77 3. 13. 2. Rızanın Hukuki Esası. 78 3. 13. 3. Mağdurun Rızasının Koşulları . 79 3. 13. 3. 1. Rıza Ehliyeti . 79 3. 13. 3. 2. Rızanın Açıklanması . 79 3. 13. 3. 3. Rızanın Konusu. 80 3. 14. Suç İşlemiş Kişinin Yakalanması Sırasında Ona Zarar Verme . 81 3. 14. 1. Kavram. 81 3. 14. 2. Yakalanan Kişiyle İlgili Koşullar. 81 3. 14. 3. Yakalayan Kişiyle İlgili Koşullar. 82 3. 14. 4. Yakalama Sırasında Sınırın Belirlenmesi . 83 3. 15. İzin Verilen Risk . 84 3. 15. 1. Kavram. 84 3. 15. 2. İzin Verilen Riskle İlgili Şartlar . 84 3. 16. Hukuka Uygunluk Nedenlerinde Sınırın Aşılması . 85 3. 16. 1. Kavram. 85 3. 16. 2. Sınırın Kasten Olarak Aşılması. 86 3. 16. 3. Sınırın Taksirle Aşılması . 86 3. 16. 4. Mücbir Sebepler Nedeniyle Sınırı Aşma . 87 4. KUSURLULUK. 88 4. 1. Kavram ve Tanımlama . 88 4. 2. Kusur Yeteneği . 89 4. 2. 1. Kavram. 89 4. 2. 2. Kusur Yeteneğini Etkileyen Haller. 90 4. 2. 2. 1. Yaş Küçüklüğü. 91 4. 2. 2. 2. Akıl Hastalığı. 93 4. 2. 2. 3. Sağır ve Dilsizlik. 96 4. 2. 2. 4. Geçici Nedenler- Sarhoşluk. 97 4. 3. Kusur. 99 4. 3. 1. Kusurla İlgili Teoriler. 99 4. 3. 1. 1. Psikolojik Teori. 99 4. 3. 1. 2. Normatif Teori . 99 4. 4. Kusur Türleri . 100 4. 4. 1. Kast. 100 4. 4. 1. 1. Kavram . 100 4. 4. 1. 2. Kastın Unsurları. 101 4. 4. 1. 3. Kastın Türleri. 103 4. 4. 1. 3. 1. Doğrudan Kast. 103 4. 4. 1. 3. 2. Olası Kast . 104 4. 4. 1. 3. 3. Diğer Kast Türleri. 105 4. 4. 1. 3. 4. Suçluda Niyetin Oluşmasına Göre. 105 4. 4. 1. 3. 5. Kesinlik Açısından. 106 4. 4. 1. 3. 6. Genel ve Özel Kast . 107 4. 4. 1. 3. 7. Weber Kastı. 107 4. 4. 2. Taksir . 108 4. 4. 2. 1. Kavram . 108 4. 4. 2. 2. Taksirin Hukuki Esası . 109 4. 4. 2. 3. Taksirin Türleri ve Unsurları . 110 4. 4. 2. 3. 1. Giriş. 110 4. 4. 2. 3. 2. Bilinçsiz Taksir. 110 4. 4. 2. 3. 3. Bilinçli Taksir. 113 4. 4. 2. 4. Taksirin Şekilleri. 114 4. 4. 2. 5. Taksirin Dereceleri. 115 SONUÇ. 116 KAYNAKÇA. 119