A tipi kişilik özelliğinin bireysel yenilikçilik üzerindeki etkisi: Psikolojik güçlendirmenin aracı örgütsel adaletin düzenleyici rolü


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HASAN ÇAĞRI ACAROL

Danışman: ÜLGEN BELİZ

Özet:

Tüm sektörlerde giderek artan rekabet koşulları ve müşteri taleplerindeki değişiklikler şirketleri yeni arayışlara itmektedir. Bu arayışlar sonucunda müşteri deneyimini en üst seviyelere çıkarabilmek için şirketler, yeni ürün ve hizmetler geliştirmeye, yeni iş modelleri kurgulamaya, süreçlerini tekrardan inceleyip verimlilik ile projelerine kaynak ayırmaya ve farklı sektörlerde de olsa konularında uzman şirketlerle işbirliğine gitme yollarını denemektedir. Bütün stratejilerin doğru biri şekilde kurgulanıp uygulanabilmesi örgüt içerisindeki çalışanların bireysel yenilikçilik özelliklerine bağlıdır. Bu çalışma ile örgüt içerisindeki birey merkeze alınarak, kişilik özellikleri ve örgütsel faaliyetlere yönelik algılarının yenilikçilik davranışı ile ilişkisi incelenmiştir. Bu kapsamda bireyin A tipi kişilik özelliği ile bireysel yenilikçiliği arasındaki ilişkide psikolojik güçlendirme ve örgütsel adalet algılarının etkilerine bakılmıştır. Araştırma Türkiye’nin gelişimi için en kritik sektörlerden biri olan Bilgi ve İletişim Teknolojileri sektöründe yapılmıştır. İstanbul’da 355 beyaz yakalı çalışan ile yapılan araştırma sonucunda, A tipi kişilik özelliğinin bireysel yenilikçilik üzerinde pozitif direkt etkisi olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca bu pozitif ilişkide psikolojik güçlendirme aracı rol oynamaktadır. Örgütsel adaletin düzenleyici rolüne ilişkin kanıt bulunamamıştır. Yapılan analizler çerçevesinde A tipi kişilik özelliğine sahip bireylerin B tipine göre bireysel yenilikçiliklerinin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. A ve B tipi kişilere yönelik yapılan incelemelerde ise, A tipi kişilerin bireysel yenilikçilik puanlarının daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.