Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ELİF ÖZAYDIN
Danışman: BAZ İBRAHİM
Özet:ÖZET Sürdürülebilir kentsel gelişme ve hedeflerinin önemi gittikçe önem arz etmeye başlamıştır. Kent yapıları çevre üzerinde doğrudan ve dolaylı kapsamlı etkilere sahiptir. Dünya'daki iklim değişikliklerine neden olan küresel ısınmanın ve çevre dengesinin bozulmasında en büyük payı kentsel gelişmeye neden olan kent yapılarının oluşturduğu görülmektedir. Bunun fark edilmesi ile birlikte kentsel gelişmede sürdürülebilirliğin önemi daha da öne çıkmaktadır. Bu kapsamda, kentsel yapıların üretilmesinde çevrenin korunmasına yönelik konular daha da önem kazanmaya başlamıştır. Tasarım aşamasından başlayarak yapıların, binaların kullanıma açıldığı ana ve binanın işletme süresince kadar geçen tüm süreçlerde verimli ve olabildiğince yenilenebilir kaynak ve enerji kullanılarak üretilen ve “Yeşil Bina” olarak adlandırılan projeler öne çıkmaktadır. Yeşil Bina konsepti ile yapıların doğal çevreye olan olumsuz etkilerinin azaltılması amaçlanmaktadır. Yeşil Bina uygulamalarında projenin tamamının sürdürülebilir olmasını sağlamak için tasarım ve uygulamanın daha büyük bir sürecin bir parçası olarak düşünülmesi ve genel proje hedeflerine entegre edilmesi önemlidir. Bunun için çeşitli yeşil bina derecelendirme sistemleri geliştirilmiştir. En bilinenleri LEED ve BREEAM’dır. Türkiye’de de yeşil binalara yönelik bir farkındalığın gelişmeye başladığı ve bu tür binaların örneklerinin arttığı görülmektedir. Yeşil bina konseptinin, yaratmış olduğu farkındalık ile kentsel dönüşüm kapsamında da değerlendirilebileceği düşünülmektedir. Bu tez çalışmasında, yeşil bina konseptinin ülkemizde kentsel dönüşüm uygulamalarında kullanılma olanağı değerlendirilmekte ve uygulamayı sınırlayıcı unsurlar araştırılmaktadır. Anahtar Kelimeler: BREEAM, kentsel dönüşüm, LEED, sürdürülebilir kentsel gelişme, yeşil bina, yeşil bina derecelendirme sistemleri. ABSTRACT The importance of sustainable urban development and goals has become increasingly important. Urban buildings have direct and indirect comprehensive effects on the environment. It is seen that urban structures that cause urban development constitute the biggest share in the global warming causing to climate change and deterioration of environmental balance. With this awareness, the importance of sustainability in urban development becomes more important. Within this scope, issues related to protection of the environment in production of urban structures have started to gain more importance. Beginning from the design phase to the opening time and operation period of the buildings, in all processes, by using efficient and renewable resources produced buildings called “Green Building”, those projects come to the fore today. With the Green Building concept, it is aimed to reduce the negative effects of the buildings on the natural environment. In the applications of Green Buildings, it is important to consider design and implementation as part of a larger process and to integrate them into the overall project objectives, to ensure that the entire project is sustainable. Because of this various green building rating systems have been developed. The best known two among them are LEED and BREEAM. It is seen that in Turkey also awareness to green buildings has begun to develop and the examples of these buildings increased. It is thought that green building concept can be evaluated within the scope of urban transformation with the awareness it created. In this thesis, the possibility of using the green building concept in urban transformation applications in our country is evaluated and the factors limiting the application are investigated. Keywords: BREEAM, LEED, urban transformation, sustainable urban development, green building, green building rating systems. İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER . i ÖZET . iii ABSTRACT . iv TEŞEKKÜR . v ŞEKİLLER DİZİNİ . vi ÇİZELGELER DİZİNİ . vii KISALTMALAR DİZİNİ . viii 1. GİRİŞ . 1 2. YEŞİL BİNALAR İLE İLGİLİ LİTERATÜR ÖZETİ . 6 2. 1. Yeşil Binanın Tanımı . 7 2. 2. Yeşil Bina İle İlişkili Kavramlar . 8 2. 2. 1. Sürdürülebilirlik ve yeşil bina ilişkisi . 8 2. 2. 2. Çevreci akıllı binalar . 9 2. 2. 3. Yeşil binalar için akıllı teknolojiler. 10 2. 3. Yeşil Binalar İle İlgili Literatür . 10 2. 4. Yeşil Binanın Gerekliliği . 13 2. 5. Yeşil Binanın Faydaları . 13 2. 5. 1. Daha güvenilir ve sağlıklı yaşam alanları . 15 2. 5. 2. Daha konforlu yaşam alanları . 15 2. 5. 3. Enerji tasarrufu/ verimliliği . 16 2. 5. 4. Binanın enerji tüketiminin azalması ve enerji maliyetinin düşmesi . 16 2. 6. Yeşil Binanın Maliyeti . 17 2. 7. Dünyada Yaygın Olarak Kullanılan Bina Çevresel Değerlendirme Sistemleri . 19 2. 7. 1. LEED . 19 2. 7. 1. 1. LEED sertifika sisteminin düzeyleri . 24 2. 7. 1. 2. LEED sertifikaların faydaları . 24 2. 7. 1. 3. LEED sertifikası almış projeler . 24 2. 7. 2. BREEAM. 25 2. 7. 2. 1. BREEAM sistemi derecelendirmeleri . 26 2. 7. 2. 2. BREEAM’ın faydaları . 29 2. 7. 2. 3. BREEAM ödüllerini alan projeler . 30 2. 7. 3. Alman Sürdürülebilir Binalar Derneği’nin yapı sertifikası: DGNB . 31 2. 7. 4. EDGE . 35 2. 7. 5. Çevresel değerlendirme sistemlerinin birbiriyle karşılaştırılması . 35 2. 8. Türkiye’de Yeşil Bina Hareketi . 36 2. 8. 1. Çevre Dostu Yeşil Binalar Derneği (ÇEDBİK)’nin yeni konut projelerinde uygulanmak üzere Türkiye koşullarına uygun sertifika sistemi: B. E. S. T-Konut Sertifikası . 38 2. 8. 2. Hükümet politikaları ve ilişkili mevzuat . 41 3. KENTSEL DÖNÜŞÜM KAVRAMI. 43 3. 1. Kentsel Dönüşüm Kavramı, Tanımı ve Önemi . 43 3. 2. Kentsel Dönüşüm İle Amaçlananlar . 44 3. 3. Kentsel Dönüşüm İle İlişkili Terimler . 47 3. 3. 1. İyileştirme (Rehabilitation) . 47 3. 3. 2. Soylulaştırma (Gentrification) . 47 3. 3. 3. Yenileme (Renewal) . 47 3. 3. 4. Koruma (Conservation) . 54 3. 4. Dünyada Kentsel Dönüşümün Tarihi . 56 3. 5. Türkiye’de Kentsel Dönüşümün Tarihi ve Uygulamaları . 57 3. 6. Kentsel Dönüşüm İle İlgili Mevzuat . 60 3. 7. Türkiye’de Kentsel Dönüşümün Sorunları ve Kentsel Dönüşüm Uygulamalarına Getirilen Eleştiriler . 62 4. YEŞİL BİNA KONSEPTİNİN KENTSEL DÖNÜŞÜM UYGULAMALARINDA ELE ALINMASINA ÖRNEKLER . 70 4. 1. Dünyadan Örnekler. 70 4. 1. 1. “One Boston Place”. 70 4. 1. 1. 1. Proje hakkında genel bilgi . 70 4. 1. 1. 2. Değerlendirme sistemi ve sertifikasyon . 71 4. 1. 2. “Charlottetown Terrace Renovations” . 71 4. 1. 2. 1. Proje hakkında genel bilgi . 71 4. 1. 2. 2. Değerlendirme sistemi ve sertifikasyon . 72 4. 1. 3. “Moffett Towers” . 72 4. 1. 3. 1. Proje hakkında genel bilgi . 72 4. 1. 3. 2. Değerlendirme sistemi ve sertifikasyon . 73 4. 1. 4. “Bloomberg London” . 73 4. 1. 4. 1. Proje hakkında genel bilgi . 73 4. 1. 4. 2. Değerlendirme sistemi ve sertifikasyon . 74 4. 1. 5. “Lidl Distribution Centre, Oosterhout” . 74 4. 1. 5. 1. Proje hakkında genel bilgi . 74 4. 1. 5. 2. Değerlendirme sistemi ve sertifikasyon . 74 4. 1. 6. “Fraser Studios, Aberdeen” . 75 4. 1. 6. 1. Proje hakkında genel bilgi . 75 4. 1. 6. 2. Değerlendirme sistemi ve sertifikasyon . 75 4. 1. 7. “National Postcode Lottery Building, Amsterdam” . 76 4. 1. 7. 1. Proje hakkında genel bilgi . 76 4. 1. 7. 2. Değerlendirme sistemi ve sertifikasyon . 76 4. 1. 8. “Podium Park, Krakow” . 76 4. 1. 8. 1. Proje hakkında genel bilgi . 76 4. 1. 8. 2. Değerlendirme sistemi ve sertifikasyon . 77 4. 1. 9. Yeşil bina sertifikalı City Plaza - Stuttgart . 77 4. 2. Türkiye’den Örnekler . 78 4. 2. 1. Üsküdar Belediyesi Hizmet Binası, Nikah ve Spor Salonu. 78 4. 2. 2. Zorlu Gayrimenkul’ün Ofis Projesi . 81 4. 2. 3. Akbank Veri Merkezi . 83 4. 2. 4. VKV American Hastanesi . 84 4. 2. 5. Forum Kayseri . 85 4. 2. 5. 1. Proje hakkında genel bilgi . 85 4. 2. 5. 2. BREEAM değerlendirme bilgisi ve sertifikasyonu . 85 4. 2. 6. Kartal Dr. Lütfi Kırdar Eğitim ve Araştırma Hastanesi . 86 5. SONUÇ VE ÖNERİLER . 87 KAYNAKLAR . 90 ÖZGEÇMİŞ. 98