Demokrat Parti dönemi basın ve iktidar ilişkileri (1950-1960)


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2017

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Alpaslan Öngel

Danışman: AYŞEM BİRİZ KARAÇAY

Özet:

Türkiye yakın tarihi açısından Demokrat Parti dönemi oldukça önemlidir. 19501960 yılları arasında Demokrat Partiyle birlikte Türkiye’de oldukça önemli siyasal ve kültürel değişimler yaşanmıştır. Özellikle, Cumhuriyet dönemi basına uygulanan sansür ve baskılar demokrasiye geçilmesiyle birlikte yerini basın özgürlüğüne bırakacağı düşünülmüştür. Demokrat Parti ilk dönemlerinde basın özgürlüğü vaatleri ile iktidara gelmiştir. İlk yıllarda basına özgürlük sağlanmış fakat ilerleyen yıllarda Demokrat Parti basını kontrol altına almaya çalışmıştır. Özellikle muhalif gazetelere sert tutumlar sergileyen Demokrat Parti, yandaş basına avantajlar sağlamıştır. Bu amaçla o yıllarda yayınlanan Ulus, Cumhuriyet, Vatan, Zafer, Milliyet gibi önemli gazeteler ve köşe yazarları incelenmiştir. Özelikle, Demokrat Parti dönemi iç ve dış politikada gerçekleşen önemli olaylar ve basının gerçekleşen önemli olaylara karşı tutumu da incelenmiştir. Yapılan bu incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda Demokrat Parti döneminde basın özgürlüğü sağlanamadığı görülmüştür. Tek Parti dönemi baskıcı ve otoriter yönetimden dolayı zor günler geçilen gazeteler ve yazarlar Demokrat Parti’yle birlikte düşündükleri basın özgürlüğüne yine kavuşamamışlardır. İç ve dış politikada yaşanan karışıklıklar Demokrat Parti’nin basına karşı tutumunu değiştirmiştir. Demokrat Parti daha otoriter ve baskıcı bir uygulama ile basını kontrol altına almaya çalışmıştır. Demokrat Parti tarafından çıkarılan yasa ve uygulamalarla birlikte birçok gazete kapatılmış, birçok gazeteci yargılanmış ve hapse atılmıştır.