Yap-işlet-devret inşaatlarda vergi ve muhasebe uygulamaları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2019

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: ORHAN SÖZGÜN

Danışman: ERDEM BAŞAK

Özet:

Bu çalışmada Yap-İşlet-Devret (YİD) inşaatlarda karşılaşılan vergi ve muhasebe uygulamalarında karşılan sorunların incelenmesi amaçlanmıştır. YİD modeli, finans, hukuk, muhasebe, vergi gibi birçok unsuru barındırmasına rağmen bu çalışmada vergi ve muhasebe hususunda yaşanan sorunlara değinilmiştir. YİD modeli ile devlet tarafından finanse edilip yapılması gereken yatırımlar ve hizmetler devlet tarafından verilen imtiyazla özel sektör tarafından yapılıp belli bir süre işletildikten sonra devlete devredilir. YİD modeli uygulanırken kamu ve özel sektör arasında imtiyazlı sözleşmeler yapılmaktadır. Bu model ile devlet finansman kaynağı kullanmada kamu yatırımlarını gerçekleştirmiş olmaktadır. Buda devleti hem finansal açıdan rahatlatmakta hem de gerekli alt yapı yatırımlarının yapılmasını sağlamaktadır. Aynı zamanda YİD modelini özel sektör işletmeleri de uygulamış ve vergisel açıdan yükümlüklerini almış oldukları özelgelerle yerine getirmişlerdir. YİD modeli gerek vergi mevzuatı açısından gerekse muhasebe uygulamaları açısından özel bilgi ve tecrübe isteyen bir sektördür. Gelir ve kurumlar vergisi kanunlarında inşaat muhasebesinde özel düzenlemeler yapılmasına rağmen YİD modeli için ayrı bir vergi düzenlemesi yapılmamıştır. Katma Değer Vergisi yönünden ise bazı düzenlemeler yapılmasına rağmen yapılan düzenlemeler yeterli olmamıştır. YİD modelini uygulayan firmalar ise vergisel yükümlülüklerini ve uygulamalarını aldıkları özelgelere göre yerine getirmişlerdir. Son olarak yatırımı gerçekleştirecek olan özel sektör işletmesinin vergi ve muhasebe uygulamaları konusunda dikkatli olmaları gerekmektedir. Çünkü yapılacak hataların vergisel açıdan cezai yaptırımları olabileceği gibi muhasebesel hatalar ise mali tablo kullanıcılarının yanlış karar almalarına neden olacağı açıktır.