Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EBRU MERİÇ NARÇIN
Danışman: KARAKAYA GENCAY
Özet:ÖZ Günümüzde özel sektör veya kamu sektörü olsun işletmelerin misyon ve vizyonunu tamamlamasında iç kontrol ve iç denetim büyük bir rol oynar. Sağlıklı bir iç kontrol ve iç denetiminin birbirini tamamlaması, desteklemesi ve işbirliği içinde kurulması ve işletilmesi gerekmektedir. İşletmeler yapısal olarak büyüdükçe işlem bazlı faaliyetler arttıkça yönetimin, işletmenin aktivitelerine kontrol etmeleri ve tüm süreçlere hakim olmaları zorlaşmaktadır. Yönetim açısından ortaya çıkan bu zorluk ancak iyi bir iç kontrol sistemini kurulması ve iç denetim bölümüne denetleterek üstesinden gelinebilir. İç denetim ve İç kontrol sistemleri global ekonomide işletmeler için artık gereklilik haline gelmiştir. Bu çalışmada kurumlarda iç kontrol ve iç denetim sistemleri ayrı ayrı ele alınmış, amaç ve kapsam bakımından aralarındaki ilişkinin neler olduğu, mülakat türü anket çalışması yapılarak ve analiz edilerek de sonuca ulaşılmaya çalışılmıştır. Anahtar Kelimeler: İç Kontrol Sistemi, İç Denetim Kavramı ABSTRACT Today, internal control and internal audit play a major role in completing the mission and vision of enterprises, whether in the private or public sector. A healthy internal control and internal audit should complement each other, support each other and be established and operated in cooperation. As businesses, transactions are carried out as they can be controlled. These controls, which look like management, only come by checking a good internal control system and controls. Internal audit and control systems will no longer be necessary for businesses in the global economy. In this study, internal control and internal audit systems in institutions were handled separately, and the relationship between them in terms of purpose and scope was tried to be reached by conducting and analyzing interview type questionnaires. Keywords: Internal Control System, Internal Audit Concept İÇİNDEKİLER ÖZ. i ABSTRACT. ii İÇİNDEKİLER . iii TABLO LİSTESİ. vi ŞEKİL LİSTESİ. vii KISALTMALAR. viii GİRİŞ . 1 1. İÇ KONTROL SİSTEMİ. 3 1. 1 Genel Açıklama . 3 1. 2 Kontrol Kavramı. 4 1. 2. 1. Kontrol Türleri. 5 1. 2. 2 Kontrol Sürecinin Özellikleri . 7 1. 2. 3 İç Kontrol Sisteminin Tanımı Ve Kapsamı . 7 1. 3. İç Kontrol Sisteminin İşlevsel Türleri. 8 1. 3. 1. Yönetsel Kontrol . 8 1. 3. 2. Muhasebe Kontrol . 9 1. 4. COSO İç Kontrol Bileşenleri. 10 1. 4. 1. Kontrol Ortamı . 11 1. 4. 2. Risk Değerlendirme. 12 1. 4. 3. Kontrol Faaliyetleri . 13 1. 4. 4. Bilgi ve İletişim . 14 1. 4. 5. İzleme / Gözetim . 15 1. 5. İç Kontrolün Yapılanmasında Öne Çıkan Faktörler . 16 1. 5. 1. Risk Faktörü . 17 1. 5. 2. Maliyet Faktörü . 17 1. 6. İç Kontrol Sistemine ilişkin Uygulama Modelleri. 18 1. 6. 1. COSO (Committee of Sponsoring Organizations) Modeli . 19 1. 6. 2. COCO ( The criteria of control board of the canadian ınstitute of chartered) Modeli. 20 1. 6. 3. eSAC Modeli ( Electronic System Assuranceand Control ) Modeli. 20 1. 6. 4. SysTrust (System Trust) Modeli . 20 1. 7. İç Kontrol Sisteminin Amaçları. 21 1. 7. 1. Esas Amaçları. 21 1. 7. 2. Genel Amaçları. 22 1. 7. 3. Özel Amaçları. 23 1. 8. İç Kontrol Sistemine Yönelik Ulusal Çalışmalar . 23 1. 8. 1. Sermaye Piyasası Kanunu ( SPK ) Düzenlemeleri. 24 1. 8. 2. Bankacılık Düzenleme Denetleme Kurumu ( BDDK ) Düzenlemeleri . 25 1. 8. 3. 6102 Sayılı Yeni Türk Ticaret Kanunu ( TTK ). 25 1. 8. 4. 5018 Sayılı kamu mali yönetimi ve kontrol kavramı . 25 1. 9. İç Kontrol Sistemine Yönelik Uluslararası Çalışmalar . 26 1. 9. 1 Treadway Komisyonu ( The Committe of Sponsoring Organisations of the Treadway Commisson ). 26 1. 9. 2. Uluslararası İç Denetçiler Enstitüsü (IIA-The Institute of Internal Auditors ). 26 1. 9. 3. ABD Sermaye Piyasası Kurulu (SEC Securıtıes and Exchange Commıssıon). 27 1. 9. 4. Uluslararası Denetleme Kurumu (INTOSAI International Organization of Supreme Audit İnstitutions) . 27 1. 9. 6. Uluslararası Muhasebeciler Federasyonu (IFAC The International Federation of Accountants) . 28 1. 9. 7. Serbanes - Oxey Yasası. 28 1. 10. İç Kontrol Sistemindeki Rol ve Sorumluluklar. 29 1. 11. İç Kontrol Sistemini İç Denetimden Ayıran Farklar. 32 2. İÇ DENETİM KAVRAMI. 33 2. 1. Genel açıklama . 33 2. 2. İç Denetimin Tanımı . 33 2. 3. İç Denetim Türleri. 36 2. 4. İç Denetimin Sağladığı Yararlar. 38 2. 5. İç Denetimin Özellikleri. 38 2. 5. 1. Özerlik . 39 2. 5. 2. İşlem Sınırı . 39 2. 5. 3. Bilginin Yapısı. 39 2. 5. 4. Risklerin Belirlenmesi. 39 2. 5. 5. Mevzuata, İşletme İçi Usul ve Kurallara Uygunluk. 39 2. 5. 6. Kaynakların Kullanım Şekli. 39 2. 5. 7. İşletme Amaçlarına Uygunluk. 40 2. 6. İç Denetim Kavramının Amacı ve Önemi. 40 2. 7. İç Denetim Temel Unsurları. 42 2. 8. Risk Odaklı Denetim. 44 2. 9. İç Denetimi Gerekli Kılan Nedenler. 46 2. 9. 1. Sorumlulara Hesap Verebilme . 46 2. 9. 2. Vekâlet Teorisi . 47 2. 9. 3. Yönetim Danışmanlık ve Yardım. 47 2. 9. 4. Tasarruf İhtiyacı . 48 2. 9. 5 Hileli İşlemlere Karşı Korunma İhtiyacı . 48 3. İÇ DENETİM VE İÇ KONTROL İLİŞKİSİ. 50 4. İÇ DENETİM VE İÇ KONTROL İLİŞKİSİ’NE YÖNELİK ARAŞTIRMA. 53 4. 1. Araştırmanın Amacı . 53 4. 2. Araştırmada Kullanılan Veri Toplama Yöntemi. 53 4. 3. Araştırma Bulguları. 53 4. 4. Sorular, Cevaplar, Genel Değerlendirmeler. 53 5. SONUÇ ve ÖNERİLER . 79 EKLER. 81 KAYNAKÇA . 83