Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YAREN YEŞİLYURT
Danışman: BİÇER ALİ ALTUĞ
Özet:Özet Küresel anlamda yaşanan birçok şirket skandalları (örneğin; Enron) denetimde bir beklenti açığı yaratmıştır. Bu beklenti hatalı ve hileli raporlamanın tespiti ve giderilmesi yönündedir. Denetim sektörü de bu beklenti açığını gidermek ve hileyi tespit etmek için birçok yöntem uygulamaktadır. Ancak dijitalleşmenin de etkisi ile bu yöntemler zamanla birden fazla teknolojileri ya da bilgisayar destekli araçları içerisine alan bir hale bürünmüştür. Denetimde dijitalleşme denetimin kalitesini artıran bir unsur olarak belirtilmekle birlikte denetçi mesleğini yok etme ihtimali ile de gündemdedir. Ancak hile ve hatanın tespitinde denetçinin mesleki tecrübesinin gerekliliği, sadece dijital bir sürecin söz konusu olamayacağını göstermektedir. Bununla birlikte özellikle COVID-19 ile dijitalleşmenin birçok firmayı etkilemesi ve ortaya çok büyük dijital bir verinin çıkması da denetçinin tek başına bu büyük veride hile ve hata tespitini zorlaştırmaktadır. Bu durumda hem denetçinin hem de dijitalleşmenin olduğu hibrit bir süreç bu çalışmada literatüre taraması ile muhasebe hilelerinde kullanılan yeni teknolojiler ve bulut teknolojisi incelenmiştir. Anahtar Kelimeler: Denetim, Hile, Dijitalleşme, Denetimde Hile ve Dijitalleşme Abstract Many global corporate scandals (for example, Enron) have created an expectation gap in the audit. This expectation is for the detection and elimination of erroneous and fraudulent reporting. The audit sector also applies many methods to eliminate this expectation gap and detect fraud. However, with the effect of digitalization, these methods have become more than one technology or computer-assisted tools over time. Although digitalization in auditing is stated as a factor that increases the quality of auditing, it is also on the agenda with the destruction of the auditor profession. However, the necessity of the professional experience of the auditor in detecting fraud and error shows that a digital process cannot be the case. However, the fact that digitalization affects many companies, especially with COVID-19, and the emergence of a very large digital data makes it difficult for the auditor to detect fraud and error in this big data alone. In this case, a hybrid process involving both the auditor and digitalization, in this study, new technologies used in accounting fraud and cloud technology are examined by reviewing the literature. Key Words: Audit, Fraud, Digitalization, Fraud and Digitalization in Audit İÇİNDEKİLER Özet. iv Abstract. v İÇİNDEKİLER . vi TABLO LİSTESİ. viii ŞEKİL LİSTESİ. ix 1. GİRİŞ . 1 2. DEĞİŞEN RAPORLAMA ANLAYIŞI. 3 2. 1 Finansal Raporlama Kavramı ve Amacı . 3 2. 2. Kurumsal Raporlama Kapsamında Entegre Raporlama . 6 2. 2. 1 Entegre Raporlama Kavramı . 7 2. 2. 2 Entegre Raporlamanın Amacı ve Yararları . 10 2. 3 Denetim Kavramı ve Önemi . 12 2. 4 Denetimde Beklenti Açığı. 14 3. HİLE VE HATA . 17 3. 1 Hile ve Hatanın Tanım ve Kapsamı. 17 3. 2 Hile Üçgeni ve Dörtgeni . 19 3. 3 Hileli Finansal Raporlamanın Sebepleri, Yöntemleri ve Sonuçları. 23 3. 4 Hileli Raporlama Yöntemleri. 24 3. 4. 1 Hatalı Gelir Kaydetme ve Zamanlama Farklılıkları . 26 3. 4. 2 Uygun Olmayan Varlık Değerlemesi . 28 3. 4. 3 Gizli Yükümlülükler ve Giderler. 30 4. DENETİMDE HİLENİN TESPİTİNDE DİJİTALLEŞMENİN ÖNEMİ31 4. 1 Dijitalleşmenin Denetim Mesleğindeki Yansımaları. 32 4. 1. 1 Dijitalleşmenin Denetimdeki Araç ve Yetkinliklere Yansıması . 32 4. 1. 2 Dijitalleşmenin Denetimdeki Bilgilerin İşlenmesine ve Kanıtlara Yansıması. 35 4. 1. 3 Dijitalleşmenin Denetimdeki Çalışma Yöntemlerine Yansıması. 35 4. 1. 4 Dijitalleşmenin Denetimdeki Verimliliğe Yansıması. 37 4. 1. 5 Bilgisayar Destekli Denetim Kavramı ve Dijital Denetimden Farkı. 38 4. 1. 6 Dijital Denetim ile İlgili Literatürdeki Çalışmalar . 39 4. 2 Dijital Ortamda Hilenin Tespiti . 41 4. 2. 1 Büyük Veri ile Hata ve Hilenin Modellenmesi . 42 4. 2. 2 Yapay Zeka ile Hile ve Hatanın Modellenmesi. 49 4. 2. 4. Benford Kanunu Ekseninde Dijital Analiz Teknikleri . 53 4. 2. 5 Hile Tespitinde Dijitalleşme: Büyük Dörtlü’nün Yapay Zeka Kullanımı ve Bilişsel Ekosistemi . 55 4. 2. 7 Hile Tespiti için Bilginin Sorgulanmasında Yapay Zeka ve Denetçinin Ortaklığı. 57 5. DİJİTALLEŞMENİN DENETİM VE HİLE TESPİTİNDEKİ ÖNEMİ MUHASEBE MESLEK MENSUPLARININ GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA. 65 5. 1. Araştırmanın Amacı. 66 5. 2. Araştırmanın Önemi. 67 5. 3. Araştırmanın Yöntemi . 67 5. 3. 1. Araştırmanın Modeli. 68 5. 3. 2. Çalışma Grubu. 68 5. 3. 3. Verilerin Toplanması. 69 5. 3. 4. Araştırmanın Kısıtları . 70 5. 3. 5. Verilerin Yorumlanması . 70 5. 4. Bulguların Değerlendirilmesi ve Yorumlanması. 71 5. 4. 1. Muhasebe Meslek Mensuplarının Hileye İlişkin Kullandığı Yöntemler 71 5. 4. 2. Muhasebe Meslek Mensuplarının Hilenin Tespitinde Dijital Çalışma Yöntemleri Kullanmanın Avantajları veya Dezavantajları Hakkındaki Düşünceleri . 74 5. 4. 3. Muhasebe Meslek Mensuplarının Hilenin Tespitinde Dijital Çalışma Yöntemleri Kullanmanın Denetim Sürecine Etkileri Hakkındaki Düşünceleri. 75 5. 4. 4. Muhasebe Meslek Mensuplarının Hile Tespitinde Dijital Çalışma Yöntemlerini Kullanılırken Karşılaştıkları Sorunlar Hakkındaki Düşünceleri . 81 5. 4. 5. Muhasebe Meslek Mensuplarının Denetçilerin Hile Tespitinde Dijital Çalışma Yöntemleri Kullanması Konusunda Yeterlilikleri Hakkındaki Görüşleri. 82 ARAŞTIRMANIN SONUCU. 85 SONUÇ VE TARTIŞMA . 90 KAYNAKÇA. 93