Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ABDULHAMİT ÇETİN
Danışman: ILICALI MUSTAFA
Özet:ÖZET Lastik tekerlekli toplu taşıma sisteminde çığır açan Metrobüs sistemi, raylı sistemlere göre proje ve uygulamada daha esnek ve daha ekonomik alternatif seçenekler sunmaktadır. Bu nedenle ulaşım otoritelerinin sisteme olan rağbetinin her geçen gün artmasına, diğer yandan yoğunluğuna rağmen yolculuk sürelerinin daha kısa, sefer sıklığının daha fazla olması da yolcuların ilgisine yol açmaktadır. Bu kadar yoğun talep gören sistemde, araç kuyruklarının oluşmasına ve yolcu kapasitesinin düşmesine sebep olan istasyonlardaki sefer aralıklarını aşan bekleme süreleri, farklı uzunluklara sahip olan araçlar için incelenmiştir. İncelemede, İETT’nin geliştirmiş olduğu Telemetri programından elde edilen verilerden yararlanılmıştır. Hattın en uzun istasyon aralığına sahip olan Sefaköy ve Yenibosna arasında Zincirlikuyu istikametindeki araçların yüksek hızlara ulaşması sonucu, Yenibosna istasyonunda 6,28 saniye araçların kuyrukta bekledikleri tespit edilmiştir. Farklı uzunluklardaki araçlar için yapılan test sonucuna göre istasyonlarda yolcu sirkülasyonunun daha hızlı olması için 18 metre uzunluğundaki araçların yerine 20 metre ve üzerinde yüksek yolcu kapasiteli araçların kullanılması gerektiği saptanmıştır. Yolcu iniş biniş esnasında vuku bulan bekleme sürelerini, aracın kapı genişliği, kapı sayısı, koltuk sayısı, ayakta yolcu durma alanı, alçak tabanlı olup olmaması, kartlı veya nakit ödeme sisteminin araç içinde olup olmaması gibi parametreler etkilemektedir. Metrobüs sisteminde araçların istasyonlarda bekleme sürelerinin azaltılması ile planlanan sefer aralıklarına uyum sağlanması, istasyonlarda araç kuyruklarının ve sonraki istasyonlarda yolcu birikmelerin önlenmesi, sistemin itibarının ve yolcu memnuniyetinin artması beklenilmektedir. Anahtar Kelimeler: Bekleme süresi, durak, Metrobüs, otobüs kapısı, toplu taşıma. ABSTRACT Bus Rapid Transit (BRT) system, which groundbreaking in the rubber-wheeled public transportation system, offers more flexible and more economical alternative options in project and application compared to rail systems. For this reason, the demand of the transportation authorities for the system is increasing day by day, and on the other hand, the shorter travel times and the higher headway frequencies, despite the intensity, cause the interest of the passengers. In such a high demanding system, dwell times for buses of different lengths, which exceed the headway frequencies at the stations, causing bus queues and reducing passenger capacity, were examined. In the research, the data obtained from the Telemetry program developed by IETT was used. As a result of the buses reaching high speeds between Sefaköy and Yenibosna, which has the longest station interval of the BRT line, it was determined that buses waited in the queue for 6. 28 seconds at Yenibosna station. According to the test result for buses of different lengths, it has been determined that buses with a high passenger capacity of 20 meters and above should be used instead of buses with a length of 18 meters in order to ensure faster passenger circulation at stations. Parameters such as door width of bus, number of doors, number of seats, standing passenger area, whether it is low-floor, whether card or cash payment system is in bus affect dwell times that occur during the passenger boarding and alighting. With the reduction of dwell times of buses at stations in the BRT system, it is expected to adapt to the planned headway frequencies, prevent vehicle queues at stations and passenger accumulation at subsequent stations, and increase the reputation of BRT system and passenger satisfaction. Keywords: BRT, bus door, bus stop, dwell time, public transport. İÇİNDEKİLER İÇİNDEKİLER . i ÖZET . iii ABSTRACT . iv TEŞEKKÜR . v ŞEKİLLER . vi ÇİZELGELER. vii SİMGELER VE KISALTMALAR . viii 1. GİRİŞ . 1 2. LİTERATÜR ÖZETİ . 6 2. 1. Dünyadaki Metrobüs Sistemleri. 6 2. 2. Yolcu Bekleme, İnme ve Binme Süreleri . 7 2. 3. Platform Özelliğinin Bekleme Süresine Etkisi . 10 3. TOPLU TAŞIMA SİSTEMLERİ . 12 3. 1. Toplu Taşımanın Tanımı . 12 3. 1. 1. Şehir içi toplu taşıma türleri . 12 3. 1. 2. İstanbul toplu taşıma sistemleri . 13 3. 2. BRT Sistemleri . 15 3. 2. 1. BRT Tanımı . 15 3. 2. 2. BRT Sisteminin Özellikleri . 16 3. 2. 2. 1. BRT sisteminin başlıca elemanları . 16 3. 2. 2. 2. BRT sisteminin performans kriterleri . 18 3. 2. 3. Dünyadaki BRT uygulamaları . 19 3. 3. İstanbul Metrobüs Sistemi . 23 3. 3. 1. Metrobüs geometrik bilgileri . 23 3. 3. 1. 1. Hat yapım bilgisi . 23 3. 3. 1. 2. İstasyonlar . 24 3. 3. 1. 3. İstasyon platform bilgileri . 25 3. 3. 1. 4. İstasyon envanter bilgileri . 27 3. 3. 2. İşletme bilgileri. 29 3. 3. 3. Entegrasyon bilgileri . 32 3. 3. 4. Araç bilgileri . 32 3. 3. 4. 1. Yolcu kapıları . 36 3. 3. 4. 2. İçe açılır kapılar (Inward swing doors) . 37 3. 3. 4. 3. Dışa açılır kapı sistemi (Plug Sliding Door). 38 3. 3. 4. 4. Yolcu kapı arızalarının incelenmesi. 39 3. 3. 4. 5. Metrobüs kaza verileri . 42 3. 3. 5. Metrobüs kullanım verileri . 46 3. 3. 5. 1. Başlangıç yılı veriler . 46 3. 3. 5. 2. Mevcut durum verileri . 46 4. TOPLU TAŞIMA SİSTEMİ BEKLEME SÜRELERİ . 51 4. 1. CAN – Bus . 51 4. 1. 1. Analog ve dijital sinyaller . 53 4. 1. 2. İkili sinyaller . 54 4. 2. Toplu Taşıma Telemetri Cihazı . 55 4. 3. CAN-Bus Verileri . 56 4. 4. Bekleme Süresi . 58 4. 4. 1. Kuyrukta bekleme süresi . 59 4. 4. 1. 1. Her bir istasyonda kuyrukta bekleme süresi . 61 4. 4. 1. 2. Araç tipine göre kuyrukta bekleme süresi . 63 4. 4. 2. İstasyonda bekleme süresi . 63 4. 4. 2. 1. Her bir istasyonda iniş-biniş bekleme süresi . 65 4. 4. 2. 2. Araç tipine göre iniş-biniş bekleme süresi . 67 5. SONUÇ VE ÖNERİLER . 74 KAYNAKLAR . 78 ÖZGEÇMİŞ . 82