Dijital dönüşüm, günümüz işletmelerinin sürdürülebilir rekabet avantajı elde etmeleri için kritik bir süreç haline gelmiştir. İşletmelerin dijitalleşme yolculuğu, teknoloji kullanımının ötesine geçerek organizasyonel yapılar, iş süreçleri, kültürel değişim ve müşteri odaklılık gibi geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Ancak dijital dönüşümün başarısı, her işletme için farklılık gösterdiği gibi, bu sürecin nasıl ölçüleceği ve hangi kriterlerle değerlendirileceği konusunda yeterli literatür ve sistematik bir yaklaşım bulunmamaktadır. Bu çalışma, işletmelerde dijital dönüşümün gerçekleştirilme seviyesini ölçmeye yönelik bir ölçek geliştirmeyi amaçlamaktadır.

Araştırmanın ilk aşamasında, dijital dönüşüme ilişkin literatür taraması yapılmış ve dijital dönüşümü gerçekleştirmeye dair kavramsal bir çerçeve oluşturulmuştur. Literatürdeki çalışma bulgularından hareketle ölçek ifade havuzu ve boyutları kavramsallaştırma yapılmıştır. Daha sonra, kapsamlı bir anket çalışması yapılarak, işletmelerin dijital dönüşüm süreçlerini yansıtan faktörler ve göstergeler belirlenmiştir. Veri toplama sürecinde, çeşitli sektörlerden seçilen teknoloji ve dijital dönüşümden sorumlu 410 üst düzey yöneticiden büyük işletmelerin dijital dönüşüm düzeylerine dair bilgiler toplanmış ve bu veriler üzerinden istatistik analizler yapılmıştır. Anketler çevrim içi, e-posta ve LinkedIn üzerinden toplanmıştır.

Araştırma sonucunda, geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı geliştirilmiştir. Ölçek Stratejik Varlıklar, Dijital Dönüşüm Temelleri, Dijital Yatırım, Dönüşüm Yönetimi ve Ekosistem olmak üzere beş ana boyuttan ve 18 alt boyuttan oluşmaktadır. Dijital dönüşümü gerçekleştirme üzerinde en etkili boyut dönüşüm yönetimi olurken, ikinci sırada dijital dönüşüm temelleri, üçüncü sırada dijital yatırım, dijital ekosistem ve son sırada da stratejik varlıklar boyutu yer almıştır.

Geliştirilen ölçek, dijital dönüşüm sürecinin çeşitli aşamalarını ve bileşenlerini değerlendirerek, işletmelere dijital dönüşüm stratejilerini iyileştirmeleri için somut bulgular sunmaktadır. Ölçek, gelecekteki araştırmalar için de bir temel teşkil etmektedir. Sadece akademik alanda değil, aynı zamanda uygulamada da işletmelerin dijital dönüşüm stratejilerini yönlendirmelerine yardımcı olabilecek potansiyele sahiptir.

Anahtar Kelimeler: Dijital Dönüşüm, Dijitalleşme, Ölçek Geliştirme, Geçerlilik, Güvenilirlik