Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: YEŞİM MİLLET
Danışman: FİDAN YAHYA
Özet:ÖZ Dünyanın devamlı gelişmesi, teknolojik faaliyetlerin artması ve küreselleşme ticari faaliyetlerin artmasına neden olmaktadır. Ticari faaliyetlerin gerçekleştirilebilmesi için lojistik faaliyetlerine ihtiyaç duyulmaktadır. Lojistik sektörü dünyanın gelişimiyle eş zamanlı olarak gelişmeye devam etmektedir. Lojistik faaliyetlerinin artması araç kullanımına bağlı olarak fosil yakıt kullanımına sebep olmaktadır. Sürdürülebilirlik için lojistik faaliyetlerinin yeşil lojistik faaliyetlerine uygun yapılması gerekmektedir. Sürdürülebilir lojistik sadece taşımacılık faaliyetlerini değil, depolama, gümrük, stok yönetimi gibi birçok lojistik faaliyetini kapsamaktadır. Sürdürülebilirlik ülkeleri, işletmeleri ve bireyleri ilgilendiren önemli bir konudur. Çevreye verilen zararın geri dönülemez boyutlara ulaşması uluslararası örgütlerin önlem almasını zorunlu kılmaktadır. Uluslararası örgütler çeşitli zirve, sözleşme, protokol ve planlarla ülkeleri, işletmeleri ve bireyleri sürdürülebilirliğe yönlendirmeyi hedeflemektedir. Sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için ekonomik, sosyal ve çevresel kalkınmanın entegre bir şekilde sağlanması gerekmektedir. Yeşil lojistik; sürdürülebilirliğin bir alt konusudur. Sürdürülebilirliğin sağlanması için bütün lojistik faaliyetlerinin yeşil çerçevede yapılması gerekmektedir. Denizyolu taşımacılığı dünyada en çok tercih edilen taşımacılık yöntemidir. Diğer yöntemlerle karşılaştırıldığında birim taşıma başına CO2 salınımı daha düşük olsa dahi sık tercih ediliyor olması sebebiyle çevreye yüksek oranlarda emisyon salınımına neden olmaktadır. Denizyolu taşımacılığında gemilerden kaynaklanan emisyonların azaltılması sürdürülebilir denizyolu taşımacılığının temelini oluşturmaktadır. Bu araştırmada lojistik temel faaliyetleri ve taşımacılık türleri, sürdürülebilirlik ve gemilerden kaynaklanan emisyonlar incelenmiştir. Gemilerden kaynaklanan emisyonların düşürülebilmesi için çözüm metodolojisi oluşturulmuştur ve EEOI yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada 30 farklı gemi kullanılmıştır. EEOI yöntemi kullanılarak yapılan hesaplamalarda gemilerin seyir hızlarının düşürülmesi emisyon oranlarının düşmesinde doğrudan etkili olduğu görülmüştür. Anahtar Kelimeler: Lojistik, Denizyolu Taşımacılığı, Sürdürülebilirlik, Sürdürülebilir Denizyolu Taşımacılığı, Emisyon, Yeşil Çözümler, Gemi Seyir Hızının Düşürülmesi, EEOI. ABSTRACT Global development and advanced technologies have caused an incremental increase in international trade activities, which are directly connected to the movement of goods. Increased logistics movements are causing a related increase in fossil fuel usage based on the number of vehicles that need to be used. For a sustainable future, all these activities would benefit from policies that embrace "Green Logistics", also referred to as ecologistics. A sustainable logistics strategy depends not only on improvements in transportation, but also on customs, storage, stock management, and all other logistics activities. Sustainability is an important subject that is the responsibility of people and businesses alike. The current state of environmental damage is forcing organizations to act. International organizations should aim to direct individuals, companies, and nations to a more sustainable future via events, agreements, protocols, and plans. A sustainable future also requires economic, social, and environmental development. Green logistics is a sub-section of sustainability, and all logistics activities should consider a move toward green logistics for a sustainable future. Maritime transportation is currently the most common transportation type. Compared to other transportation methods, it releases the least amount of CO2 per unit into the atmosphere, but because of the intensity of movement the total effect on the environment still requires attention. Green logistics aims to reduce the emissions caused by maritime transportation. This research studies the basic activities of logistics, transportation methods, sustainability, and the emissions caused by maritime transportation. To reduce the emissions of maritime transportation, a solution methodology has been established and the EEOI index has been used. Based on the calculations used by the EEOI index, it has been determined that reducing the cruising speed of ships is directly related to their emission levels. Key Words: Logistics, Maritime Logistics, Sustainability, Sustainable Maritime Logistics, EEOI. İÇİNDEKİLER ÖZ. V ABSTRACT. Vİ İÇİNDEKİLER. Vİİ TABLOLAR LİSTESİ . X ŞEKİLLER LİSTESİ . Xİ KISALTMALAR LİSTESİ. Xİİ GİRİŞ. 1 I. LOJİSTİK. 2 1. 1. TEMEL LOJİSTİK FAALİYETLERİ. 3 1. 1. 1. Müşteri Hizmetleri . 3 1. 1. 2. Sipariş İşleme. 4 1. 1. 3. Talep Yönetimi . 4 1. 1. 4. Satın Alma . 4 1. 1. 5. Envanter (Stok) Yönetimi . 5 1. 1. 6. Gümrük Hizmetleri . 5 1. 1. 7. Depolama ve Dağıtım . 6 1. 1. 8. Elleçleme. 6 1. 1. 9. Satış Sonrası Hizmetler. 6 1. 1. 10. Tersine Lojistik . 7 1. 1. 11. Taşımacılık Yönetimi. 9 II. TAŞIMACILIK TÜRLERİ . 10 2. 1. KARAYOLU TAŞIMACILIĞI. 10 2. 1. 1. Karayolu Taşımacılığı Tarihsel Gelişimi . 10 2. 1. 2. Uluslararası Karayolu Yük Taşımacılığının ve Karayolu Yolcu Taşımacılığının Gelişimi. 12 2. 1. 3. Türkiye’nin Taraf Olduğu Uluslararası Karayolu Konvansiyonları. 13 2. 2. HAVAYOLU TAŞIMACILIĞI. 13 2. 2. 1. Havayolu Taşımacılığı Tarihsel Gelişimi. 14 2. 2. 2. Yasal ve Uluslararası Anlaşmalar . 15 2. 3. DEMİRYOLU TAŞIMACILIĞI. 16 2. 3. 1. Demiryolu Taşımacılığı Tarihsel Gelişimi. 16 2. 4. BORU HATTI. 18 2. 4. 1. Boru Hattı Taşımacılığı Tarihsel Gelişimi . 18 2. 4. 2. Türkiye’de ve Dünyada Boru Hattı Taşımacılığı . 18 2. 5. MODLAR ARASI TAŞIMACILIK (INTERMODAL TAŞIMACILIK) . 21 2. 6. ÇOK MODLU TAŞIMACILIK (MULTİMODAL TAŞIMACILIK). 22 2. 7. KOMBİNE TAŞIMACILIK. 22 2. 8. İÇ SU YOLU TAŞIMACILIĞI. 23 2. 9. DENİZYOLU TAŞIMACILIĞI. 23 2. 9. 1. Denizyolu taşımacılığı tarihsel gelişimi . 23 2. 9. 2. Limanlar. 24 2. 9. 3. Uluslararası Denizyolu Yük Taşımacılığının ve Denizyolu Yolcu Taşımacılığının Gelişimi . 26 III. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK. 27 3. 1. SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK KAVRAMI VE GELİŞİMİ. 28 3. 1. 1. Birleşmiş Milletler Stockholm Konferansı. 30 3. 1. 2. Birleşmiş Milletler Çevre Programı (UNEP) . 31 3. 1. 3. Ortak Geleceğimiz (Brundtland) Raporu . 31 3. 1. 4. Rio Zirvesi . 31 3. 1. 5. Habitat Zirveleri. 32 3. 1. 6. Rio + 5 Zirvesi . 32 3. 1. 7. Johannesburg Zirvesi . 33 3. 1. 8. Avrupa Birliği Çevre Eylem Programları . 33 3. 1. 9. Rio + 20 Zirvesi . 33 3. 1. 10. Gündem 30. 33 3. 1. 11. Kyoto Protokolü. 34 3. 1. 12. Viyana Sözleşmesi . 34 3. 1. 13. Paris Anlaşması. 35 3. 2. SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA VE BİLEŞENLERİ . 35 3. 2. 1. Ekonomik Sürdürülebilirlik . 36 3. 3. 2. Çevresel Sürdürülebilirlik . 37 3. 3. 3. Sosyal Sürdürülebilirlik . 37 3. 3. YEŞİL LOJİSTİK. 37 3. 4. LOJİSTİK SEKTÖRÜNDE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK . 40 3. 5. DENİZYOLU TAŞIMACILIĞINDA SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK . 41 IV. GEMİLERDEN KAYNAKLANAN EMİSYONLAR . 45 4. 1. GEMİLERDEN KAYNAKLANAN EMİSYONLARIN İNCELENMESİ. 48 4. 1. 1. Karbondioksit (CO2). 48 4. 1. 2. Azot Oksitler (NOx). 49 4. 1. 3. Sülfür oksitler (SOx). 49 4. 1. 4. Partikül madde (PM). 50 4. 1. 5. Hidrokarbon (HC). 50 4. 1. 6. Karbon monoksit (CO). 50 4. 1. 7. Sera Gazı ve Sera Etkisi. 50 4. 2. GEMİLERDEN KAYNAKLANAN EMİSYONLARIN İNSAN, HAVA VE SU ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ. 52 4. 3. GEMİLERİN MİL BAŞINA SALDIKLARI CO2 MİKTARI . 52 4. 3. 1. Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün (IMO) Önlemleri. 54 4. 4. DENİZYOLU TAŞIMACILIĞINDA YEŞİL ÇÖZÜMLER . 55 4. 4. 1. Geminin seyir hızının düşürülmesi . 55 4. 4. 2. Yakıt türleri. 56 4. 4. 3. Enerji verimliliğin arttırılması. 57 4. 4. 4. Hava Durumuna Bağlı Planlama. 57 V. ARAŞTIRMA. 58 5. 1. Araştırma Problemi. 58 5. 2. Araştırmanın Amacı. 58 5. 3. Araştırmanın Kapsamı . 59 5. 4. Yöntem ve Veri Toplama. 59 5. 5. Bulgular. 63 5. 6. Kısıtlar. 79 VI. SONUÇ . 79 VII. KAYNAKÇA. 83