Dijital iknanın tanıtım çalışmalarında kullanımı: Ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşları üzerine karşılaştırmalı bir analiz


Tezin Türü: Doktora

Tezin Yürütüldüğü Kurum: İstanbul Ticaret Üniversitesi, İletişim Fakültesi, Halkla İlişkiler ve Reklamcılık Bölümü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: HAKAN ODABAŞI

Danışman: Rukiye Gülay Öztürk

Özet:

Pandemi şartlarının da katalizör görevi yapması ile artık günlük hayatın bir parçası haline gelmekte olan çevrimiçi dijital ortamlar, bu yönde tanıtım çalışmalarının da artmasını sağlamaktadır. Bu çalışmada bir doktora tez konusu olarak, dijital iknanın tanıtım çalışmalarında kullanımı ele alınmaktadır. Çalışmanın araştırma alanında; sivil toplum kuruluşlarında tanıtım için kullanılan dijital medya platformlarının dijital iknaya uygun olup olmadığı sorusunun cevabı aranmaktadır. Bu amaçla ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşlarının web sitelerinde ve sosyal medya platformlarında yaptıkları tanıtım çalışmaları incelenmiştir. Dijital ikna, çevrimiçi dijital ortamlarda iknanın tasarımını amaçlamaktadır. İkna teknolojileri konusunda çalışmaları ile ön plana çıkan B.J. Fogg ve ikna stratejileri konusunda araştırmaları ile tanınan Robert B. Cialdini'nin altı etki prensibi ana kaynak olarak görülmektedir. Dijital ikna konusunda çeşitli uluslararası üniversitelerde yapılmış diğer çalışmalara da detaylı yer verilmektedir. Araştırma bölümünde oluşturulan kodlama cetveli dijital iknaya uygunluğun tespiti için Fogg ve Cialdini'nin çalışmaları referans alınarak hazırlanmıştır. Araştırma sonucunda sivil toplum kuruluşlarının farklı oranlarda dijital iknaya uygunluğu tespit edilmiştir. Ancak kullanılan dijital ikna unsurları farklılık göstermektedir. Ulusal ve uluslararası sivil toplum kuruluşları karşılaştırılmasında, web sitelerinde uluslararası sivil toplum kuruluşlarının dijital ikna stratejilerine daha fazla uygun olduğu tespit edilmiştir. Sosyal medyada, tetikleyici dijital ikna unsurlarının daha fazla kullanıldığı, web sitelerinde ise motivasyon unsurlarının daha fazla tercih edildiği tespit edilmiştir.