Dışadönüklük Kişilik Özelliği ile Örgüte Duygusal ve Devam Bağlılığı Arasındaki İlişkide Düzenleyici Odağın Aracı Rolü

1. 1. endüstri ve örgüt psikolojisi kongresi, Adana, Türkiye, 3 - 05 Mayıs 2024, ss.25-26

Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
Basıldığı Şehir: Adana
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.25-26
İstanbul Ticaret Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı dışadönüklük kişilik özelliği ile örgüte bağlılık arasındaki ilişkide düzenleyici odağın aracı rolünü incelemektir. Bireysel farklılıklar ile örgüte bağlılık arasındaki ilişkide rol oynayan mekanizmalara ilişkin çalışmaların sayısı sınırlı kalmış ve iş bağlamında düzenleyici odağın bu ilişkideki rolü henüz ortaya koyulmamıştır. Bu doğrultuda, mevcut çalışmada çalışanın teşvik ve önlem düzenleyici odağının, dışadönüklük kişilik özelliği ile örgüte duygusal ve devam bağlılığı arasında ilişkide aracı rolü araştırılmıştır. Çalışmanın katılımcıları özel sektörde veya kamuya bağlı çeşitli kurumlarda (sağlık, eğitim, finans) çalışan 86 kadın ve 115 erkek olmak üzere toplamda 201 bireyden oluşmaktadır. Katılımcıların yaş aralığı 24 ile 55 arasında değişmektir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Katılımcılara kolayda örnekleme yöntemiyle ulaşılmış olup anket formu çevrimiçi bağlantı linki ile iletilmiştir. Araştırma verileri beş faktör kişilik özellikleri ölçeği, iş bağlamında düzenleyici odak ve örgütsel bağlılık ölçeği aracılığıyla toplanmıştır. Veri analizinde SPSS Process Macro eklentisi Model 4 kullanılmıştır. Katılımcıların çalışma biçimi (yüz yüze, uzaktan, hibrit) kontrol değişkeni olarak alınmıştır. Bulgular, dışadönüklük özelliği ile her iki odak arasında pozitif yönde anlamlı ilişki; dışadönüklük özelliği ile duygusal bağlılık arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Aracılık analizi sonuçları dışadönüklük özelliği ile çalışanların örgüte duygusal bağlılık arasındaki ilişkide önlem odağın aracı rolünü göstermiştir. Bireylerin dışadönüklüğü arttıkça önlem odağı aracılığıyla örgüte duygusal bağlılığı da artmaktadır. Diğer yandan, dışadönüklük özelliği ile çalışanların örgüte devam bağlılığı arasındaki ilişkide teşvik odağın aracı rolü saptanmıştır. Bireylerin dışadönüklüğü arttıkça teşvik odağı aracılığıyla örgüte devam bağlılığı azalmaktadır. Dışadönüklük özelliği önlem ve teşvik odağı aracılığıyla örgüte yönelik bağlılık türünü farklı yönde etkilemektedir. Çalışma verilerinin yalnızca beyaz yaka ve internete erişimi olan kişilerden oluşması sonuçların genellenebilirliğini kısıtlamaktadır. Gelecek çalışmalara mavi yaka çalışanlarında dahil edilmesi ve verilerin yüz yüze toplanması önerilebilir. Elde edilen bulgular ışığında, uygulamacılar çalışanların örgüte yönelik istenen bağlılıkları artırmak üzere belirli bir düzenleyici odağı motive edecek örgütsel faktörleri belirleyerek bu koşulları sağlayabilir.