Akademik Veri Yönetim Sistemi
SineFilozofi, sa.17, 2024 (Hakemli Dergi)
Özet
Bu çalışma, sinemada gerçeklik fenomenini fotoğrafik görüntü üzerinden yola çıkarak, modern sinema estetiğinin katmanlı yapısıyla incelemeyi amaçlamaktadır. Blow-Up (Cinayeti Gördüm, 1966) sinemanın ne olduğu yönünde sorular sor(dur)an, aygıt üzerine düşün(dür)en ve imgenin yanılsamalı yapısını irdeleyen bir eser olarak önem kazanır. Bu bağlam çerçevesinde algının doğası ve gerçekliğin görsel boyutuna odaklanan film, çok katmanlı gerçeklik olgusunun hem fotoğraf hem de sinema açısından tartışılmasına müsait bir yapıttır. Filmin gerçeklik kavramını merkezine alması makalenin felsefi analiz yöntemi aracılığıyla incelenmesini gerekli kılmaktadır. Diğer eleştiri türlerinden farklı olarak felsefi çözümleme yönteminin ereği, eseri odağına alarak onun iletisini sorgula(t)maktır. Blow-Up filmini çözümlemek, gerçeklik olgusuna dair önemli izleklere erişebilme imkânı tanımıştır. Sonuç olarak yapılan çalışmanın bulgularına göre; modern özne ile gerçeklik arasındaki ilişkinin sorgulandığı filmde, yönetmenin “yeni-gerçekçi” tanımlamasına niteliksel olarak uyum gösterdiği çıkarımına ulaşılmıştır. Eserin, hem klasik stille özdeşleşmiş konvansiyonel anlatı normları hem de açık uçlu imaj kullanımları ve muğlak olay örgüleriyle tanımlanan modern sinemaya ait kodları barındırdığı saptanmıştır. Yönetmenin, kurmacaya gerçeklik izlenimi taşıyan bir rol atfetmek yerine gerçekliğin doğasının kurgusallıktan oluştuğunu vurguladığı; dolayısıyla bu durum seyirci nezdinde gerçeklik fenomenini kurmaca bir olgu olarak deneyimlemesine yol açtığı tespit edilmiştir. Filmin gerçeklik kavramı üzerinden incelenmesi yapıtın daha derinlikli bir şekilde kavranmasına ve esere ait estetik değerlerin felsefi eleştirisinin gerçekleştirilmesine uygun bir perspektif sağlamıştır.
Anahtar Kelimeler: gerçeklik, fotoğraf, sinema, modern sinema, Antonioni
Abstract
This study aims to examine the phenomenon of reality in cinema through the layered structure of modern cinema aesthetics based on the photographic image. Blow-Up (1966) makes ground as a work that asks questions about what cinema is, reflects on the apparatus, and examines the illusory nature of the image. Focusing on the nature of perception and the visual dimension of reality within this context, the film is a proper work for discussing the phenomenon of multi-layered reality in terms of both photography and cinema. The fact that the film is based on the concept of reality makes it necessary for the article to be examined through the method of philosophical analysis. Unlike the other types of criticism, the main purpose of the philosophical analysis method is to center the artwork and question its message. Examining Blow-Up has allowed us to access important patterns about the phenomenon of reality. In conclusion, according to the findings of the study; the film, in which the relationship between the modern subject and reality is questioned, qualitatively fits the director’s definition of “neorealist”. It has been established that film contains both the conventional narrative norms identified with the classical narrative style and the codes of modern narrative aesthetics, which are defined by the use of open-ended images and ambiguous plots. It has been determined that the director emphasizes that the nature of reality consists of fiction, rather than attributing a role that has the impression of reality to fiction in that causing the audience to experience the phenomenon of reality as a fictional phenomenon. Analyzing the film through the concept of reality provided an appropriate perspective for a more- in depth understanding of the work and a philosophical critique of the aesthetic values of the work.
Keywords: reality, photography, cinema, modern cinema, Antonioni