KURUMSAL YÖNETİM AÇISINDAN SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK RAPORLARININ GÜVENCESİ VE BORSA İSTANBUL (BIST) SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ENDEKSİ ÜZERİNDE BİR İNCELEME


Creative Commons License

CELAYİR D.

Business and Management Studies: An International Journal, cilt.8, sa.1, ss.20-44, 2020 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Şirketlerin faaliyetlerini uzun vadede devam ettirebilmesi için çevresel, ekonomik ve sosyal yararı dikkatealmaları gerekmektedir. Kurumsal yönetim anlayışı kapsamında büyüyen şirketler, toplumdan ayrılarak değilkamu yararı gözeterek, paydaşlar ile dengeli ilişkiler kurmayı ve onlar için değer oluşturmayı hedeflemektedirler.Bu nedenle, şirketlerin gündemlerinde öne çıkan kavramlar arasında “sürdürülebilirlik” ön sıralarda yeralmaktadır. Sürdürülebilirlik; mevcut kaynakların bugünden daha etkin kullanımının sağlanması ile geleceknesillerin ihtiyacı olan kaynakların korunmasını hedeflemektedir. Gelecek nesiller için çevreyi koruyan, eşitliği veadaleti dikkate alan bir dünyanın varlığı açısından sürdürülebilirlik bilincinin oluşturulması önemlidir. Bubilincin oluşturulması gerekliliği, şirketleri çeşitli çalışmalar yapmaya yönlendirmiştir. Günümüzde, toplumsal veekonomik tüm grupların daha fazla ilgisini çeken bir kavram olan sürdürülebilirlik; raporlama kavramlarındaçeşitli değişikliklere yol açmıştır. Bugüne kadar çevresel raporlama veya sosyal raporlama adı verilen raporlamaçeşitleri, artık yerini “sürdürülebilirlik raporlamasına” bırakmıştır. Bu raporlarla birlikte çevresel, sosyal veekonomik anlamda üçlü raporlamaya gidilmiş ve finansal bilgilerin yanında finansal olmayan bilgilerin deraporlanması sağlanmıştır. Değişim, yalnızca raporlama şeklinde olmamış paydaşlar açısından da yeni birkavram olan “sürdürülebilirlik beklentisi” ortaya çıkmıştır. Bu durum, sürdürülebilirlik konusundaki beklentilerinkarşılandığına yönelik bağımsız güvence/denetim faaliyetlerine olan ihtiyacı ve bu anlamda ilgili süreçleriniyileştirilmesi yönündeki gereksinimleri daha görünür duruma getirmiştir. Bilinmektedir ki; adillik, şeffaflık, hesapverebilirlik ve sorumluluk ilkelerinin uygulanması ile hayat bulan kurumsal yönetimle, işletme paydaşlarınınçıkarlarının korunması amaçlanmaktadır. Güvence ve denetim faaliyetleri kurumsal yönetimin önemli birmekanizmasını oluşturduğundan, sürdürülebilirlik raporlaması kapsamında verilen bağımsız güvence/denetimhizmetleri raporların değerini arttıracağı gibi şeffaflığın sağlanmasına da katkıda bulunacaktır. Çalışmakapsamında öncelikle sürdürülebilirlik, sürdürülebilirlik raporlaması ve güvence kavramlarına açıklamagetirilmiş ve sonrasında raporların bağımsız/dış güvencesi üzerinde durulmuştur. Ayrıca, raporların güvencesiyleilgili olarak Türkiye’deki durum incelenmiş ve bu kapsamda, BIST Sürdürülebilirlik endeksinde (2018–2019dönemi) yer alan şirketler üzerinde bir inceleme yapılmıştır.
Companies need to consider environmental, economic and social benefits in order to sustain their activities in the long term. Companies that grow up within the scope of corporate governance approach aim to establish balanced relationships with stakeholders and to create value for them, taking into account the public interest. For this reason, sustainability is one of the important concepts for companies. In this context, it means protecting the resources needed for future generations by ensuring more accurate use of resources today. For future generations, it is important to create sustainability awareness in terms of the existence of a world that considers the environment and takes into account equality and justice. The necessity of creating this awareness has led the companies to carry out various studies. Sustainability which is a concept that attracts more attention of all social and economic groups, has led to a variety of changes in reporting concepts. The reporting types which were known as “environmental reporting” or “social reporting” so far, now relinquished its place to the type called “sustainability reporting”. Apart from financial data, it is issued that non-financial data must be reported too, as it is issued that there has to be triple reporting in economic, social, and environmental terms. The change was not only in reporting format; there also emerged a new concept named “sustainability expectaion” for stakeholders. Surely this situation has made apparent the requirements in assurance activities about the sustainability expectations and needs that have to be refined in these terms. This has made the need for independent assurance/auditing activities to meet the expectations for sustainability and the need to improve the relevant processes. It is known that; companies aim to protect the interests of stakeholders through corporate governance including fairness, transparency, accountability and responsibility principles. As assurance services constitute an important mechanism of corporate governance, independent assurance services provided within the scope of sustainability reporting will increase the value of the reports and will also contribute to transparency. The study first explains the concepts of sustainability, sustainability reporting and assurance, emphasizing on the independent/external assurance of these reports. Then, the study looks into the current situation in Turkey concerning the assurance of these reports, examining the companies included in the BIST Sustainability Index for the period of 2018-2019.