ÜRETİM PLANLAMADA BULANIK DOĞRUSAL PROGRAMLAMA YÖNTEMİ: METAL SEKTÖRÜNDE BİR UYGULAMA


Creative Commons License

özülkü d., KAÇTIOĞLU S.

İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, cilt.22, sa.43, ss.67-93, 2023 (Hakemli Dergi) identifier

Özet

Günümüzde hızla artan rekabet ortamı işletmelerin sahip olduğu kaynakları daha verimli kullanması ihtiyacını ortaya çıkarmıştır. İşletmelerin sahip oldukları kaynakları maksimum kâr sağlayacak bir şekilde müşterinin talep ve istekleri doğrultusunda doğru zamanda ve doğru miktarda sağlayabilmeleri hayati önem taşımaktadır. Bu sebeple rekabet ortamında başarılı olmak ve kâr sağlamak amacıyla işletmeler üretim planlama alanına odaklanmışlardır. İşletmeler bu sayede üretim planlama ile olası talep artışlarına önceden çözüm bularak minimum maliyet ve maksimum kâr ile rakip işletmeler içerisinde en önde yer almaktadır. Üretim planlama konusu fazla kısıt ve kaynak bulundurması nedeni ile işletmelerin karar vermesi gereken önemli bir problemdir. Üretim planlama problemlerinde detaylı çözüme ulaşmak için en etkili ve hızlı yöntem yöneylem araştırmasının bir uygulaması olan doğrusal programlamadır. Doğrusal programlama ile işletmeler üretim planlama alanında karşılaştığı problemlere hızlı çözüm bularak karmaşık bir sistem de bile uygun optimal değere ulaşmaktadır. Bu çalışmada metal sektöründe faaliyet gösteren bir firmada üretim planlama problemi incelenmiş olup çalışmayı en iyi ifade eden model olan yöneylem araştırmasının bir yöntemi olan doğrusal programlama ile çözülmüştür. Model gerçek hayat problemlerinde verilerin kesin olmaması nedeniyle bulanık doğrusal programlamanın Verdegay yaklaşımı ile de çözülmüştür. Son olarak, Lingo bilgisayar programı yardımıyla çözüm sonucu bulunarak duyarlılık analizi yapılmıştır.
Today, the rapidly increasing competitive environment has revealed the need for businesses to use their resources more efficiently. It is vital for businesses to provide their resources at the right time and in the right amount in line with the demands and wishes of the customer in a way that will ensure maximum profit. For this reason, businesses have focused on production planning in order to be successful and profit in the competitive environment. In this way, businesses are at the forefront of competing businesses with minimum cost and maximum profit by finding solutions to possible demand increases with production planning. Production planning is an important problem that businesses need to decide because it has too many constraints and resources. Linear programming, which is an application of operations research, is the most effective and fast method to reach detailed solutions in production planning problems. With linear programming, businesses find fast solutions to the problems they encounter in the field of production planning and reach the appropriate optimal value even in a complex system. In this study, the production planning problem in a company operating in the metal sector was examined and it was solved by linear programming, which is a method of operations research, which is the model that best expresses the work. The model is also solved with the Verdegay approach of fuzzy linear programming due to the inconsistency of the data in real life problems. Finally, a sensitivity analysis was performed by finding the solution result with the help of Lingo computer program.