Yirminci yüzyıl Türk şiirinin büyük şairi Sezai Karakoç’u şairliği yönünden kendi dönemindeki ve geçmiş dönemlerdeki birçok şairle karşılaştırmak mümkündür. Biz bu karşılaştırmayı Karakoç’un doğup büyüdüğü coğrafyadan hareketle yapmaya çalışacağız. Bunu yaparken nirengi olarak Dicle nehrini esas alacağız. Dicle nehri boyundaki Diyarbakır/Ergani ve Bağdat şehirlerinde yetişmiş olan Fuzuli, Ahmet Haşim ve Sezai Karakoç’un şiirlerindeki duygusal rengin birbirine yakınlığı- nın aynı coğrafi kaderin bir yansıması olup olmadığı ayrı bir tartışma konusudur. Fakat ilginç bir şekilde üç şairimizin mısraları arasında bir yakınlık olduğu da gözden uzak tutulmaması gereken bir gerçektir. Lirik temelde ortaya çıkan bu şiirlerin özellikle hangi temalar üzerinden seslendiğini araştırmak bizi ilginç sonuçlara götürmektedir. Devir ve şartların değişmesine karşın Dicle’yi, şiir üslubunun taşıdığı bu gizli akrabalığın sembolik ortak bağı olarak kabul edebiliriz. Dicle coğrafyası üzerinde aynı mizacın yarattığı lirik duygu her üç şairin mısralarında neredeyse aynı tonda tezahür etmektedir. Fuzuli’nin, Ahmet Haşim’in ve Sezai Karakoç’un Dicle nehri üzerine duygularını ifade eden mısra- lar başlı başına ilgi çekmektedir. Şairlerimizin Dicle’den etkili şiirlerinden örnekler verildikten sonra “hüzün” duygusunun her üç şairde tecelli eden görünümleri yine mısralarından örneklerle verile- cektir. Kaderden, hayattan ve ortamdan şikâyetleri bakımından şairlerimizin yaklaşımları arasında- ki benzerlikler ve farklılıklar gibi ölüm fikri ya da ölmek düşüncesinin onların mısralarına yansıyan ifadeleri de bu bakımdan dikkate değerdir. Akşam, gece ve fecir etrafında her üç şairin duygula- nımları ile yıldızlar ve ay karşısında mitolojik, romantik ve metafizik seviyede şiirsel yorumları da önemli benzerlikler taşıdığı kadar farklılıklar da göstermektedir.
It is possible to compare Sezai Karakoç, the great poet of 20th century Turkish poetry, with many poets of this periods in terms of his poetry. We will try to make this comparison based on the ge- ography where Karakoç was born and grew up. Whether the closeness of emotional color in the poems of Fuzuli, Ahmet Haşim and Sezai Karakoç, who grew up in the cities of Diyarbakır/Ergani and Baghdad along the Tigris river, is a reflection of the same geographical fate is another debate. But interestingly, it is a fact that should not be overlooked that there is a closeness between the verses of our three poets. Investigating the themes that these poems, which emerged on a lyric basis, are addressed, leads us to interesting results. Despite the changing times and conditions, we can accept the Tigris as the symbolic common link of this secret kinship carried by the poetic style. The lyrical feeling created by the same temperament on the Tigris geography is manifested in almost the verses of all three poets. The verses expressing the feelings of Fuzuli, Ahmet Haşim and Sezai Karakoç on the Tigris river attract attention in themselves. After giving axamples of our poets’ influential poems from the Tigris, the manifestations of the feeling “sadness” in all three poets will be given with examples from their verses. The similarities and differences between the approaches of our poets in terms of their complaints about fate, life and environment, as well as the expressions of the idea of death or the idea of dying, which are reflected in their verses, are also noteworthy in this respect. The emotions of all three poets relating to the evening, night and dawn and their poetic interpretations of the stars and the moon at the mythological, romantic and metaphisical level also show significant similarities as well as differences.
