Osmanlı on altıncı asrında, 1564-1611 yılları arasında işgücü göçününnedenlerinin araştırıldığı bu çalışmanın amacı; belirtilen dönemde işgücügöçü olmuş mu, hangi sebepler altında olmuş ve hangi sonuçları doğurmuş,yönleri ve çalışma alanları nelerdir? sorularına cevap aramaktır. Bu nitelikliaraştırmada Osmanlı Arşiv belgelerinden Mühimme Defterleri hükümlerindenve ikincil kaynaklardan yararlanılmıştır.Bu çalışma; özet, giriş, amaç, yöntem, arşiv ve literatür araştırması, bulgular,değerlendirme ve sonuç ile kaynakçadan oluşmuştur.Bulgular olarak işgücünün, devlet arazilerinde yürürlükte olan yerinde üretimkuralına uymayarak kendisine verilen yerleri işlemeyi bırakması sonucu, tarımalanları yetersizliği ve önce-sonra gelenler arasındaki anlaşmazlıklar gibi birtakım nedenlerle göç ettikleri anlaşılmıştır. Nitelikli işgücünün göç ettiği,zirai alan yetersizliğinin başka yere göçü tetiklediği, köylerde ise sonradangelenlerin baskısıyla mevcut işgücünün ve nüfusun yer değiştirdiği tespitedilmiştir.Sonuç olarak bu dönemde, Osmanlı coğrafyasının farklı bölgelerindekisosyal, ekonomik, idari ve hukuki itme-çekme etkisiyle işgücünün yerdeğiştirebildiği görülmekle birlikte yöneticilerin uygun çözümler üretereksorunları giderebildiği tespit edilmiştir. Yerinde üretim yasasında olduğu gibiişlevi zayıflayan yasaların insana ve hayata uyumlu, ileriyi aydınlatır niteliktedüzenlenmesi gereği anlaşılmıştır. İşgücü göçünün bu dönemde de hayatınseyri içinde çeşitli etkiler altında aralıklı da olsa süreğen olduğu tespit edilmiştir.