Akademik Veri Yönetim Sistemi
Istanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, cilt.22, ss.1025-1051, 2023 (Hakemli Dergi)
Tarih boyunca ülkeler birbirleri ile ticaret yapmış ve bu ticaretle refah artışı sağlamıştır. Bazı ülkeler için coğrafi nedenler, kaynak eksikliği veya teknolojiden yoksun olma sebepleriyle uluslararası ticaret bir zorunluluk haline gelirken, bazı ülkeler için üretim maliyetleri ve kalite avantajları sebebiyle tercih edilmiştir. Artan üretim ve dış ticaret, beraberinde büyüyen ulaşım altyapısı ile fosil yakıtlarına bağlı enerji tüketiminde artışa bu durum da küresel ısınmanın önemli unsurlarından biri olan sera gazı emisyonunun artışına sebep olmuştur. Bu nedenle kalkınma ve refah artışı sağlayan uluslararası ticaretin, çevre üzerine etkilerinin araştırılması son yıllarda önemli hale gelmiştir.
Amaç: Gelir grupları farklı ülkeler için sera gazı emisyonundaki değişimin nedenlerini özellikle uluslararası ticaret çerçevesinde incelemektir.
Metodoloji: Toplamda 186 ülke, Dünya Bankasından alınan sera gazı emisyon verileri doğrultusunda 1998-2020 yılları için incelenmiştir. Çalışmada ilk önce varsayımdan sapmalar gelişmişlik seviyelerine göre sınıflandırılarak oluşturulmuş dört ülke grubu için ayrı ayrı incelenmiş, logaritmik veri ile analizler yapılmıştır.
Bulgular: Özellikle refah seviyesinde artışa bağlı olarak mal/hizmet ihracatının ve ithalatının sera gazı emisyonunda etkili bir değişken olduğu belirlenmiştir.
Özgünlük: Çalışmanın 186 ülkeyi kapsaması ve bu ülkelerin gelişmişlik seviyelerine göre gruplandırılarak sera gazı emisyonları ile uluslararası ticaret arasındaki bağlantının ortaya konmasıyla ülkelerin düşük karbon ekonomisine geçişte dış ticaret politikaları anlamında fayda sağlayacağı ve ileride yapılacak sektörel çalışmalara zemin oluşturarak katkı sağlayacağı düşünülmektedir.