Akademik Veri Yönetim Sistemi
Muhasebe ve Vergi Uygulamaları, cilt.16, ss.261-277, 2023 (Hakemli Dergi)
Türkiye Cumhuriyeti’nde ilk vergi affı 17.05.1924 tarihinde yasallaştırılmıştır. Bu tarihten günümüze kadar 36 vergi affı yasası düzenlenmiş olup Resmi Gazete’de yayınlanmıştır. 2011 yılından itibaren uygulamaya konmuş olan vergi affı yasaları mevzuatı, mükelleflerin Gelir Vergisi, Kurumlar Vergisi ve Katma Değer Vergisi (KDV) yönünden matrah artırımı düzenlemesinin dışında, stok ve kasa/alacak affını da barındırmaktadır. Devlet yönetimi bu durumların hepsini ya da birkaçını kapsayacak şekilde stok ve kasa/alacak affı yasalarını belirli periyotlarla çıkarabilmektedir. Söz konusu af yasaları; hem işletmelere ait ticari mal, demirbaş, makine ve teçhizat, ortaklardan alacaklar ve kasa mevcudunun düzeltilerek yasal kayıtlar altına alınması, hem de bağımsız denetim ve Türkiye Muhasebe ve Finansal Raporlama Standartları (TMS/TFRS)’na göre hazırlananan finansal tabloların düzenlenmesi açısından büyük öneme sahiptir. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de uygulanan stok ve kasa/alacak affı uygulamalarını 213 sayılı Vergi Usul Kanunu (VUK), TMS/TFRS ve bağımsız denetim açısından incelemektir. VUK’da amaç vergi matrahının doğru bir şekilde tespiti iken, TMS/TFRS’de finansal tabloların gerçeğe uygun, ihtiyaca uygun ve karşılaştırılabilir olarak sunulmasıdır.
The first tax amnesty in the Republic of Türkiye was legalized on 17.05.1924. Since then, 36 tax amnesty laws have been issued and published in the Official Gazette. As of 2011, the tax amnesty legislation, which has been put into effect since 2011, includes tax amnesty for stocks and cash/receivables in addition to the tax base increase in terms of Income Tax, Corporate Tax and Value Added Tax (VAT). The state administration may periodically enact stock and cash/receivables amnesty laws to cover all or some of these situations. These amnesty laws are of great importance both in terms of correcting the commercial goods, fixtures, machinery and equipment, receivables from shareholders and cash and taking them under legal records, and in terms of independent audit and preparation of financial statements prepared in accordance with Turkish Accounting and Financial Reporting Standards (TAS/TFRS). The purpose of this study is to examine the inventory and cash/receivables amnesty practices in Türkiye in terms of Tax Procedure Law No. 213 (TPL), TAS/TFRS and independent audit. While the purpose of TPL is to accurately determine the tax base, the purpose of TAS/TFRS is to present the financial statements in a fair, appropriate and comparable manner.