Kavramsal ve Kuramsal Olarak İş Doyumu / Conceptual and Theoretical Explanation of Job Satisfaction

Creative Commons License

Arslan H., Ladikli M. F. L.

İbn Haldun Çalışmaları Dergisi, cilt.8, sa.2, ss.139-174, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

Öz: Bu makale, alanyazında iş tatmini olarak da sıkça karşılaşılan iş doyumunu, kavramsal ve kuramsal olarak açıklamak üzere hazırlanmış bir derleme çalışmasıdır. Çalışanların görev ve sorumlulukları ile fiziksel ve sosyal çalışma ortamlarından etkilenmeleri dolayısıyla işleri hakkında hissettikleri olumlu duygular (Sattar, Khan, & Nawaz, 2010) olarak tanımlanan iş doyumu, kuramsal açıdan içerik ve süreç yaklaşımları olarak iki ana grupta ele alınmaktadır. Makale çerçevesinde başlıca içerik yaklaşımları; Maslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisi teorisi, Herzberg'in çift faktör teorisi, McClelland'ın başarı motivasyon teorisi, Alderfer'in varoluş teorisi ve McGregor'un X - Y teorisi ile süreç yaklaşımlarının başlıcaları olarak ise; Vroom'un beklenti teorisi, Adams'ın eşitlik teorisi ve Latham & Locke'un hedef belirleme teorisi açıklanmıştır. Kuramlardan hareketle iş doyumunu etkileyen faktörler ve iş doyumunun etkilerinin de tanımlanmasıyla makale son halini almıştır.

Anahtar Kelimeler: İş Doyumu, İş Tatmini, İş Doyumu Teorileri, İş Doyumu Etkileri

Abstract: This article is a compilation study prepared to explain conceptually and theoretically job satisfaction, which is also frequently encountered as job satisfaction in the literature. Job satisfaction, which is defined as the positive emotions that employees feel about their jobs due to their duties and responsibilities and being affected by their physical and social work environments (Sattar, Khan, & Nawaz, 2010), is theoretically discussed in two main groups as content and process approaches. The main content approaches within the framework of the article; Maslow's hierarchy of needs theory, Herzberg's two-factor theory, McClelland's achievement motivation theory, Alderfer's existence theory and McGregor's X and Y theory and process approaches are; Vroom's expectancy theory, Adams's equality theory and Latham & Locke's goal setting theory are explained. Based on the theories, the article took its final form by defining the factors affecting job satisfaction and the effects of job satisfaction.

Keywords: Job Satisfaction, Theories of Job Satisfaction, Job Satisfaction Effects