NÖROMİMARİ BAĞLAMINDA RENK KULLANIMININ MEKÂNSAL TASARIM ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ


Creative Commons License

Uç B., Köse S.

4. INTERNATIONAL GAZİANTEP SCIENTIFIC RESEARCH CONGRESS, Gaziantep, Türkiye, 30 - 31 Ağustos 2025, ss.69, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Basıldığı Şehir: Gaziantep
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.69
  • Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
  • İstanbul Ticaret Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışma, mimarlık ve sinirbilim disiplinlerinin kesişim noktasında

konumlanan nöromimari paradigmasının mekânsal tasarım üzerindeki etkilerini, özellikle

de renk kullanımı bağlamında, bilimsel bir perspektiften irdelemeyi hedeflemektedir. İnsan

varoluşunun temelini oluşturan mekânsal varlık ve aidiyet duygusu, mimari tasarımın insan

odaklı bir yaklaşımla ele alınmasını zorunlu kılmaktadır. Nöromimari, bu bağlamda, insan

beyni ile mekân arasındaki dinamik etkileşimi derinlemesine inceleyerek, bireylerin fizyolojik

ve psikolojik ihtiyaçlarına cevap veren, bütüncül ve sürdürülebilir mekânların tasarımını

amaçlamaktadır. Bu çerçevede, renklerin insan algısı, duygu durumu ve davranışları üzerindeki

karmaşık etkileri, nöromimari prensipleri doğrultusunda değerlendirilmelidir. Mekânsal

tasarımda renk seçimleri, estetik kaygıların ötesinde, kullanıcıların bilişsel, duygusal ve

davranışsal yanıtlarını optimize etmeye yönelik stratejik bir araç olarak ele alınmalıdır.

Çalışma kapsamında, nöromimari disiplininin mekânsal tasarıma entegrasyonunu,

özellikle renk kullanımı odağında detaylı bir şekilde ele alınmış ve rengin tarihsel evrimi

irdelenmiştir. Renk teorileri somut örneklerle açıklanmış ve çeşitli renk gruplarına

değinilmiştir. Bu teorik çerçeve, rengin mekânsal algı üzerindeki karmaşık etkilerini anlamak

için bir temel oluşturmaktadır. Nöromimari alanında gerçekleştirilen kapsamlı literatür

taraması, disiplinin metodolojik yaklaşımlarını ortaya koymuş ve konuyla ilgili örnek

vakalar incelenmiştir. Özellikle mekânsal renk kullanımının bireylerin psikolojik, fizyolojik ve

duygusal durumları üzerindeki etkileri detaylıca ele alınmıştır. Bu bağlamda, renk

psikolojisi ve nörobilimsel veriler ışığında, mekânsal tasarımda uygun renk seçimlerinin önemi

vurgulanmıştır. Sonuç olarak bu çalışma, nöromimari paradigmasının mekânsal

tasarımda bütüncül bir yaklaşım sunarak, insan odaklı, sürdürülebilir ve yaşanabilir mekânların

oluşturulmasına önemli katkılar sağlayabileceğini ortaya koymaktadır. Bu yaklaşım, sadece

estetik kaygıları değil, aynı zamanda kullanıcıların refahını ve deneyimini ön planda tutan bir

tasarım anlayışını teşvik etmektedir.