International Congress of Management, Economy and Policy / ICOMEP'22, İstanbul, Türkiye, 08 Eylül 2022
İnsan içinde bulunduğu doğal çevresi ve kurgulanmış
yapay çevresinde sayısız form tarafından çevrelenmiştir. Duyu organları ile bu
formlar ile etkileşim kuran insanın güvenilirlik, yakın hissetme, güzel ve
estetik bulma, beğenme yada beğenmeme gibi verdiği tepkilerin ağırlıklı olarak
formun yapısına bağlı olduğu öngörülür. Tamamlanmışlık ya da bitmişlik
duygusunu oluşturan görüntünün insanda güven, sağlamlık, estetik etki
oluşturduğu görülmektedir. Bu noktada biçimde simetri kavramı bu ilişkinin
sağlanmasında önemli bir etkendir. Simetri denge ve orantıyı ölçmek ya da tarif
etmek için kullanılan bir kavramıdır. Başka bir deyişle, iki nesnenin birbirine
benzemesi ve uyumu olarak da söylenebilir. Estetik açıdan simetri, iki farklı
nesnenin birbirine benzemesinde mükemmeliyet ve güzellik arayışının
yansımasıdır. İnsan günlük hayatı içerisinde simetrik
olan ya da simetrik izlenimi veren birçok alet,araç, yapı, canlı, yiyecek vb.
ile karşılaşmaktadır. Endüstriyel
tasarımla ilgili pek çok alanda, üretilen ürünün işlevselliği ve üretim
kolaylığı göz önünde bulundurularak simetrik tasarımlar tercih edilmektedir.
Endüstri ürünlerinin pek çoğu kalıp çıkarma, paketleme, muhafaza etme, kullanım
kolaylıkları ve benzeri pek çok avantajı sağlaması dolayısıyla simetrik olarak
tasarlanmaktadır
Simetrik olarak tasarlanmış bir otomobil
aerodinamik dengeye sahip olurken, alıcısına da simetrik görünümünden kaynaklanan
psikolojik olarak sağlamlık ve güven hissi vermektedir.
Nitekim simetrik şeylerin kolay hatırlanabilir
olması pek çok marka ambleminin
de simetrik tasarlanmasının nedenlerindendir. Ancak simetri çok tekrara
girdiğinde, beklenenin aksine sıkıcı ve yorucu da olabilir. Bu nedenle burada
simetrinin tersi asimetri önemli başka bir bileşendir. Bu çalışmada simetri ve
asimetri üzerinden denge yaratmak incelenecek, bunun endüstriyel tasarım
ürünlerinde biçimdeki etkisi ve kullanıcı üzerindeki etkileşime dayalı etkişi
incelenecektir. Amaç tasarımda denge oluşturmada simetri ve asimetri
kullanımını anlamak ve kullanıcı etkileşimindeki önemini vurgulamaktır.
Anhatar Kelimele:
Tasarım, Simetri, Denge, Kullanıcı etkileşimi