Akademik Veri Yönetim Sistemi
Düşünce Dünyasında Türkiz, cilt.16, sa.1, ss.1-22, 2025 (Hakemli Dergi)
Tarım ürünlerinin fiyatları,
tarladan sofraya ulaşana kadar birçok faktörün etkisiyle değişkenlik
göstermektedir. Üretim maliyetleri, lojistik süreçler, piyasa dinamikleri ve
dışsal ekonomik faktörler, bu değişkenlikleri şekillendiren temel unsurlar arasında
yer almaktadır. Bu çalışma, graf
teorisini kullanarak tarım ürünlerinin tedarik zinciri boyunca fiyat
değişimlerini modellemeyi ve analiz etmeyi amaçlamaktadır.
Graf teorisi, üretici, aracı, toptancı, perakendeci ve
tüketici gibi farklı aktörleri düğümler (nodes) olarak ele alırken, bu
aktörler arasındaki fiyat geçişlerini
ve etkileşimleri bağlantılar (edges) aracılığıyla incelemektedir.
Çalışmada, fiyat geçiş ağı
oluşturularak, en kritik bağlantı noktaları, fiyat dalgalanmalarının nedenleri
ve piyasa üzerindeki etkileri analiz edilmektedir. Bu sayede, piyasa şeffaflığını artırmaya yönelik
öneriler geliştirilerek fiyat dalgalanmalarının minimize edilmesi
hedeflenmektedir. Çalışmanın metodolojisi graf teorisinde dijkstra algoritması
kullanılarak bir örnek ürün üzerinden yapılan tasarımın değerlendirilmesi
şeklinde gerçekleşmiştir. Çalışma tarım ürünlerine dair fiyatların analizinde
graf teorisi kullanımına dair bibliyometrik analiz ile de desteklenmektedir.
Bu çalışma, gıda enflasyonu, tarım politikaları ve tedarik zinciri yönetimi
açısından önemli çıktılar sunarak, karar vericilere stratejik önerilerde
bulunacaktır. Graph teorisi tabanlı bu yaklaşım, tarımsal tedarik zincirlerinde fiyat dinamiklerinin anlaşılması için
güçlü bir analitik çerçeve sunmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Gıda Fiyatları,
Fiyat Dalgalanmaları, Lojistik, Dağıtım Kanalları, Graf Teorisi, Enflasyon,
Tedarik Zincir Yönetimi, Dijkstra Algoritması